988-ə hissə-Ərrəhmoni surə -10-18 şərifə ayəon
988-ə hissə-Ərrəhmoni surə -10-18 şərifə ayəon
988-ə hissə
وَالْأَرْضَ وَضَعَهَا لِلْأَنَامِ(10)
Və zəminış bo zəmini əhli ğərolış doe
فِیهَا فَاکِهَةٌ وَالنَّخْلُ ذَاتُ الْأَکْمَامِ(11)
ki,bəvədə(harcurnə) miyvəon iyən (de xıçəon puşniyə bıə)xımon.
وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّیْحَانُ(12)
və luş bıə donəon iyən xoşə buş doə rəsəyon.
فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ(13)
çən,(ha inson iyən cınon ha!)ıştə pərvərdıqori kom qılə neməton inkor kardedon?
Xıdovəndi bə insoni əto kardə nemətonku qıləyni,zəmini dimisə boəy çı jimon iyən həyoti zəminəon hozzı kardeye.bə rostə sənədon əsos,ziyodə coninə məxloğon bıən ki,çəvon nəslon zəmoni dırozi mınğəriz bıə və çı miyoniku şıə və ya çı miyoniku şıə holədən.əmmo bəşəri nəsl hejo bə ruşd iyən ozavziye səmt bıə iyən boçəy zəmini dimsiə baği mandey xoto,Xıdovəndi həmmə zəminəonış hozzı kardə.
Bəşəri baği mandey səbəbonku qıləyni zəmini dimisə çandə nev məhsulonış bıə beməyon iyən doon perəseye ki,çı bəşəri təğziyə iyən hardemoni əsliyə mənbə bə hisob omeydə.ım rəsəyon çı insoni cismi ehtiyocon təmin kardedə və deçəy mə`də-ləvəruyə aparati strukturi həmohənqe.heyvonon ki,bəşər çəvon qujdiku oko doydən,hejo həmonə beməyonku təğziyə iyən təmin beydən.çın ayəonku omutedəmon:
1-İlahi neməton zıney,bə Xıdovəndi elm,ğudrət iyən rəhməti mərıfəti iyən bəçəy mığobilədə xuzu iyən xuşu səbəb beydə.
2-miyvə çı insoni təğziyədə muhimmə rolış heste və həlbəttə çı ləl-qılon miyono xımo qıləy məxsusə vırəş heste.liza xısusi surətədə bəy işorə kardey bıə.
3-xoşbuyə beməyon ki,çəvon buon hiss kardey beydə,İlahi coqlə nemətonku qıləyniye.
خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ صَلْصَالٍ کَالْفَخَّارِ(14)
İnsonış bənə soğəli bıə hışkə giliku orfəyeşe.
وَخَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مَارِجٍ مِنْ نَارٍ(15)
və cınış otəşi şuləku ofəyəşe.
فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ(16)
çən,şımə ıştə pərvərdıqori kom qılə neməton inkor kardedon?
In ayəon bə inson iyən cıni bənə zəmini dimisə bıə şuurinə məxloğati unvoni bıə xılğəti işorə kardedə və hamyedə:inson ki,çı məxloğati həmməysə aliyə qıləyniye,çı həmməysə be erjə maddəku yəni tuliku ofəyə bıə ki,çəy de ovi tərkibi bədiqə bə tulə dizə,kərpic iyən soğəli sıftənə maddəon təbdil beydə.çən,çı insoni erj və ğeymət hışkə gil və tuliku ofəyə bıə bəçəy cismi xoto ni,bəlkəm Xıdovəndi bəy pu kardə rufi xotoye.
Cın həm çı Xıdovəndi ofəyə məxloğonku qıləyniye ki,Kərimə-Ğıroni çandə qılə ayəonədə bəçəy vucudi işorə kardey bıə və Ğıroni surəon nomonku qıləyni nom həm Cıne.bə ın ayə əsos cın çı otəşi nevikuye və şəyton ki,çı cıni nevikuye,bə həmonə ko istinodən,ıştənış çı tuliku ofəyə bıə Odəmiku(ə) barzış zıne.qıləy holədə ki,çı otəşi bəsə tul iyən ovisə barzətiro qıləy dəlil mevcud ni.
Çımisə əlovə çın dıqləku hiç qıləyni ıştə məbdə iyən mənşədə hiç qıləy rolış bıəni və nişe.həyğətədə cın iyən inson bəpe bəştə ofəyə iyən bəy çandə nev neməton əto kardə Xıdo sıtoyiş iyən şukrko.əmmo məələsəf har dıqlə qrupiku ziyodə dastə noşukrəti iyən nunkuyəti kardedən.çın ayəonku omutedəmon:
1-ov,tul iyən otəşi həyotış ni.əmmo Xıdovənd çın beconə maddəonku bəyji iyən ağl və şuuri soyb bıə məxloğatonış ofəyə və ım çı Xıdovəndi dıjdə nemətonkuye.
2-cın iyən inson har dıqləyni zəmini məxloğin və çı maddi unsuronku ofəyə bıən.
3-çəmə hissonku punhon bıə iyən nıvində çiyon,əmə inkor məkəmon.cın qıləy bəçəş nıçiyə məxloğati mənoədəy iyən əmə əy vindedənimon.eyni holədə əv çı Xıdovəndi məxloğate və inkor bıənin ni.
4-bə neməton kufr kardey mızəmmət bıə vıronkuye və inson iyən cın har dıqləyni bə ım nopəsəndə xısləti dıço bıən.
رَبُّ الْمَشْرِقَیْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَیْنِ(17)
Dıqlə məğrıb iyən dıqlə məşrıği pərvırdıqor.
فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ(18)
çən,ıştə pərvərdıqori kom qılə neməton inkor kardedon?
In ayəon ijən çı insoni dığğəti bə zəmini mədor iyən orbiti səmt cəlb kardedə və hamyedə:qıləy Xıdo ki, zəmin iyən həşiş ofəyə,jıqoş tədbir kardə ki,çı həşi bə zəmini bıə dətıvey yekson iyən i formədə nıbu, bəlkəm sori dırozi tafutin iyən əvəz bıbu.
Tovıstoni sıftədə həşi çı osmoni həmməysə barzə noxtədə ğərol qəteydə və veyə qaməti iyən dətıveyış beydə və zımıston bino beyədə çı osmoni həmməysə saru noxtədə ğərol qəteydə və vey kamə qaməti bə zəmin baxşeydə. həmonə ko boyis beydə sori ço fəsl bə əməl booy.
Həyğətədə ım dıqlə noxtə dıqlə məşrığ iyən dıqlə məğrıb,həşi maksimum iyəm minimum dərəcəy ki, coqlə məşrığ iyən məğrıbon sori dırozi çə dıqlə miyono ğərolışon qətə.ımi həm zikr kardey lozıme ki,həşi sori dırozi har rujonədə çı qıləy noxtəku tulu` kardedə iyən pemeydə və qıləy noxtədə ğurub kardedə və eşeydə və de ın tərtibi çı sori ruji mığdorədə məşrığ iyən məğrıb heste.liza Məarici mıborəkə surə 40-ə şərifə ayədə bə məşariğ iyən məğaribi işorə kardedə ki,çı sori har qıləy rujonədə həşi tafutinə məşrığ iyən məğrıbi bəyon kardedə.əmmo çoko ki,zikr be,ın ayə sori dırozi bə dıqlə məlumə məşrığ iyən məğrıbi işorə kardedə ki,çəvon miyono coqlə məşrığ iyən məğrıbon ğərolış qətə.çın ayəonku omutedəmon:
1-Ğıron bəşəri bo bə osmon iyən astovəon zıneyro səmt vanq jeydə.osmonədə Xıdovəndi neməton zıney,ısət çı həşi ya ovşım bıbu və ya çəvon qardemoni orbit bıbu,Ğıroni dığğət kardə vıronkuye.
2-rujon kuto iyən dıroz bıey və sori dırozi həvo qam bıey,qıləy təsodufi ko ni.bəlkəm bə İlahi tədbiri iyən bə zəmini coninə məxloği həyoti çəxi ehtiyoci əsose.
