993-ə hissə-Vağiyə surə -1-19 şərifə ayəon
993-ə hissə-Vağiyə surə -1-19 şərifə ayəon
993-ə hissə
Vağiyə
Dəvardə bərnoməonədə de Ərrəhmoni mıborəkə surə bə oxo rəsey,ısət əmə çe Vağiyə mıborəkə surə hoston iyən rəvonə ayəon təfsiri bino kardedəmon.ın surə həm Məkkədə nozil bıə və bə ğıyoməti ruji şək nıbey və bə həmonə dıjdə ruji hodisəon işorə kardedə.ibtido və sıftədə ğıyoməti ruji bərpo bıə zəmonədə dıjdə hodisəonku məlumot doydə və peşo insonon bəçəvon əməlon iyən bə Xıdovəndi təğərrıbi mığdori əsos bıə kateqoraiya və təğsımi və həmçinin dəvomədə bə Xıdovəndi dınyo iyən insoni xılğətədə bıə ğudrəti kali nışonəon işorə kardedə ki,ımon həm çı ğıyoməti ruji bərpo bıey mumkinəti dəlilonkuye.
İbtido bə Vağiyə mıborəkə surə 1-2-3-4-5-6-ə şərifə ayəon tilovəti quş doydəmon:
بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِیمِ
De Əbaxş iyən Mehribonə Xıdo nomi.
إِذَا وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ(1)
qıləy zəmon ki,(Ğıyoməti dıjdə)həmonə Vağiyə bə əməl ome
لَیْسَ لِوَقْعَتِهَا کَاذِبَةٌ(2)
ki çəy həyğət bıeyədə qıləy du ni.(və ikəsi əy du hisob kardey loyığ ni).
خَافِضَةٌ رَافِعَةٌ(3)
(həmonə vağiyə)exrocəkəy(kofiron) iyən barzəkəy(muminon).
إِذَا رُجَّتِ الْأَرْضُ رَجًّا(4)
bə zəmon ki,zəmin de saxti lorzıney bıbu
وَبُسَّتِ الْجِبَالُ بَسًّا(5)
və bandı-kuon de şiddəti volo bəbeyn.
فَکَانَتْ هَبَاءً مُنْبَثًّا(6)
çən,bə pevolo bıə ğubori holəti dəbəşe.
Miodi usul iyən prinsip qıləy mevzuye ki,insononku veyni de mıxtəlifə motivon əy inkor kardedən və boəy ğəbul kardey hozzı nin.vey munkine fərdon ki,çı məbdə vucudi ğəbul kardedən,əmmo miodi qıləy ğeyri-mumkinə ko zıneydən və əy təkzib kardedən.ın ayəon hamyedə:qıləy zəmon ki,çı ğıyoməti ruji bərpo bıey əloməton deştə çəvon bıvindon,əvon həni əy inkor kardeydənin,əmmo həni ımi boçəvon holi qıləy foydəş nibəbe.
Zira bə zəmon çı insonon pərvəndə iyən dosye bastə bəbe və çı hakəsi məğam bəçəvon çok iyən bədə əməlon əsos təyin kardey bəbe.çokə şəxson aziz iyən barzə məğamədə bəbeyn iyən bə İlahi barzə vəhışti bəşeyn.əmmo bədə odəmon xar iyən zəlil bəbeyn və bə cəhəndımi səmt suğut bəkardeyn.
Ayəon dəvomədə bə dınyo jimoni oxo və bə Ğıyoməti ruji sıftə tevsifi işorə kardedə və hamyedə:qıləy dıjdə buməlarzə zəmini dəbəqəte.qıləy dıjdə zəlzələ ki,saxt iyən sanqinə bandı-kuon bəyənde ebəkkuye və hırd bəkarde iyən bənə qardı-ğubori həvoədə pevolo bəbe.çın ayəonku omutedəmon:
1-ğıyoməti ruji bərpo bıey və saxt iyən dəhşətinə zəlzələon qıləy ğəti iyən hətmiyə koye ki,Xıdovənde-Xalıği çəvon bə əməl omeyku xəbəş doə və əv de mışrikon zıvoni inkor kardey bəbe ki,bo ğıyomətiro hozzıətişon ni.
2-ğıyoməti nizom de dınyo tafutine.vey mumkine ki,dınyoədə əvon əzizin və çı sərvət,ğudrət iyən şehrəti soybin,əmmo əyo zəlilo-xarin və bə suğut iyən həlokəti dıço bəbeyn.
3-ğıyoməıti ruji astanədə zəmin de şiddəti bəlarze və no orom iyən beğərol bəbe.bandı-kuyon ıştə vırəku kandey,hırd iyən volo-volo bəbeyn və bənə qardı-ğıbori həvoədə pərokəndə bəbeyn.
وَکُنْتُمْ أَزْوَاجًا ثَلَاثَةً(7)
Və(həmonə ruji) şımə seqlə dastə bəbiyon.
فَأَصْحَابُ الْمَیْمَنَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَیْمَنَةِ(8)
çən,(iminə dastə) hərəbaxtonin.çı dastən hərəbaxton.
وَأَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ مَا أَصْحَابُ الْمَشْأَمَةِ(9)
və(dıminə dastə) bədbəxtonin.kom dastən bədbəxton.
وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ(10)
və(seminə dastə)navəjənon.
أُولَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ(11)
əvon(bə Xıdo dərqo) nezə şəxsonin.
فِی جَنَّاتِ النَّعِیمِ(12)
(əvon)de neməti pur bıə boğonədə bəbeyn.
ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِینَ(13)
(çəvonku)ziyodə dastəon navkonəyonku bəbeyn(ki,bə peyğombəron imon vardəşone)
وَقَلِیلٌ مِنَ الْآخِرِینَ(14)
və qıləy kamə dastə oxonə (peyğombəri) ummətikuye (ki,bəy imonışon vardə).
Bın ayəonədə bənə Fatiri mıborəkə surə 32-ə şərifə ayə ğıyoməti ruji milləti bə seqlə dastə baxş kardedə.iminə qrup əkəsonin ki,de imon iyən çokə koon vositə bə xoşbəxtəti iyən hərəbaxtəti rəsən.əv həm qıləy xoşbəxtəti iyən hərəbaxtəti ki,çəy hədd iyən oxo təsəvvır kardey mumkin ni.
Dıminə dastə mucrim iyən qınokoronin.əvon ki,de kufr,zılm iyən qıno vositə bə şəğovət iyən bədbəxtəti dıço bıən.əv həm qıləy formədə ki,əy təsəvvır kardey mumkin ni.
Əmmo seminə dastə imon iyən çokə koonədə navəjən iyən navədə şıəkəsonin və bo dırıstko iyən çokə şəxson ulqu bə hisob omeydən.bə həmonə dəlili xoto,əvon bə İlahi dərqo həmməysə vey nez bıə kəsonin.peyğombəron iyən Xıdo evliyaon torıxi dırozi bo ın qrupi həmməysə vey çokə nımunə bə hisob omeydən.
Çəvon bə Xıdo iyən bə ğıyoməti ruji bıə imon ovc və pik həddədəy.çəvon əxloğ kərimonəy iyən əvon bə insof iyən fədokorəti əsos de milləti rəftor kardedən.əvon ibodət,ədolət,səxovətədə iyən həmmə İlahi və insoni erjonədə həmməysə barzə səviyyədə ğərolışon qətə və vey mumkine de Xıdo royədə şəhodəti bə kəmoli ğullə bərəson.
İmon iyən çokə əməlonədə ım navəjənon çı bəşəri torıxiku mevcud bıən iyən de tosə bəşəri torixi oxo həm,bə jıqo xısləton soyb bıə insonon mevcud bəbeyn.mumkine navnə ummətonku veyni ki,bəştə zəmonə peyğombəron imon vardəşone və vey mumkine ki,bə oxonə peyğombəri imon vardə ziyodə şəxson ki,bə ə həzrəti təlimon əsos bo cokəson ulqu bıbon.çın ayəonku omutedəmon:
1-həyği iyən dayimi hərəbaxtəti iyən bədbəxtəti bə axırəti məxsuse.bə zəmon çı fərdon həyğiyə hərəbaxtəti de bədbəxtəti məlum bəbe.vey mumkine dınyo milləton nəzdədə hərəbaxt və aziz bə nəzə omə kəson,ğıyoməti ruji bədbəxt iyən zəlil və ya çımi əks bıbu.
2-xeyə ko qıləy erje və xeyə koonədə bənav dəşey coqlə erj.xeyə koonədə bənav dəşəkəson,ğıyoməti ruji iyandeyku bənav dəbəşeyn və qıləy barzə məğamədə ğərol bəqəteyn.
3-vəhışt çı muminon ləzzət bardə məkone.əmmo çı navəjənon maddi vəhışti nemətonku barzə çi,bə Xıdovəndi dərqo nezəti qıləy mənəvi neməte ki,bın ayəonədə bəsə maddi nemətonsə bənav qətey bıə.
عَلَى سُرُرٍ مَوْضُونَةٍ(15)
Bəsə cəvohirinə taxtonsə.
مُتَّکِئِینَ عَلَیْهَا مُتَقَابِلِینَ(16)
qıləy holədə ki,de iyande dimbədim bəvon təkyə kardəşone.
یَطُوفُ عَلَیْهِمْ وِلْدَانٌ مُخَلَّدُونَ(17)
çəvon qırdo dayima nevcıvonə zoon qardedən.
بِأَکْوَابٍ وَأَبَارِیقَ وَکَأْسٍ مِنْ مَعِینٍ(18)
de cari bıə(nuş kardəninə peşoməninə çiyon pur kardə bıə) badəon və kuzəon və piyoləon(əvoni ğəbul bəkardeyn).
لَا یُصَدَّعُونَ عَنْهَا وَلَا یُنْزِفُونَ(19)
(çəvon)de həmonə(peşoməninə çiyon) nə sədojışon bəbe və nə məst bəbeyn.
In ayəon çı vəhışti əhli de şoyvonəti pur bıə jimoni iqlə baxşi tevsif kardedə və hamyedə:vəhışti əhl çı iyandeyku diyəroə vıronədə jimon kardedənin,bəlkəm çəvon miyono uns iyən şoyvonəti məclison bərpoye.əvon iyande kəno bəsə əzəmətinə taxtonsə nıştən iyən de iyande qəp jeyku ləzzət bardedən.
Xıdovənde-Xalığ bə reçinə dimə cıvonon əmrış kardə ki,əvoni ğəbulkon.əvon de çandə nev hardənin iyən peşoməninə çiyon bəçəvon vəy bebəşeyn.qıləy nuş kardəninə peşoməninə çiyon ki,bənə dınyəvi şərovon qıləy məstəti iyən yavə təsironış nibəbe və eyni holədə insoni bə ləzzəti ovc və barzə həddi bərosne.çın ayəonku omutedəmon:
1-bə cəhəndımi əhli zidd ki,hejo bə iyande nifin iyən nəhlət bəkardeyn,vəhışti əhli həm bəsə əzəmətinə taxtonsə bənışteyn və həmən qıləy bə dıl nıştə iyən oromə muhitədə de iyande həmnişin iyən sıxan voteyku ləzzət bəbardeyn.
2-dınyəvi hardənin iyən peşoməninə çiyon qahi zəmon bə çandə nev yavə təsiron boyis beydə,əmmo vəhıştədə jıqo ni və çəy həmmə vıron de ləzzəti pure.
