Dec 09, 2024 10:46 Asia/Tehran

1000-ə hissə-Hədidi surə 16-20 şərifə ayəon

1000-ə hissə

 

أَلَمْ یَأْنِ لِلَّذِینَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِکْرِ اللَّهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ وَلَا یَکُونُوا کَالَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلُ فَطَالَ عَلَیْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَکَثِیرٌ مِنْهُمْ فَاسِقُونَ(16)

Aya bo imon vardə kəson çəy zəmon omə rəsəni ki,çəvon dılon bo Xıdo zikri iyən bo həxı tərəfiku nozil bıə çiyon nam iyən təvozukor bıbu?.və bənə əkəsi məbən ki,çımi bənav bəvon osmoniyə kitobon doey bıəbe.çən,dırozə zəmon bəvon dəvarde və çəvon dılon saxt be və çəvon veyni fosiğ bin.

اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا قَدْ بَیَّنَّا لَکُمُ الْآیَاتِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ(17)

bızınən ki, Xıdovənd zəmini çəy maqi bədiqə bəyji kardedə.həyğətən,əmə boşmə nışonəon ruşin kardemone,ğasbu ki,fik-famkon.

 

Bə ın ayəon əsos imoni əhli təhdid kardə xətəronku qıləyni,ğəflət iyən nisyone.Xıdo zikriku ğəflət iyən çəy kitobi ayəon çı viro bekardey.torıxi dırozi kam bıəni ki,əkəson ki,sıftədə bə Xıdo iyən bəçəy pəyğombəri imon vardəşone,əmmo de zəmoni dəvardey,jıqo de dınyo iyən bə dınyəvi koon məşğul bin və çəvon sətasp be ki,ıştə həxı vədə təslim bıey ruhiyyəşon çı dasto doşone və çəvon dılon çı Xıdo əmron mığobilədə bənə sıği saxt bıə.

Im qıləy holədəy ki,imoni ruf Xıdo iyən çəy kitobi ayəon mığobilədə xuzu iyən mutiye və çı zəmoni dəvardey,bəpe bə insoni çı Xıdo zikriku ğəfləti boyis nıbu.çoko ki,çı İslomi bənav bıə ummətonədə jıqo qıləy ko bə əməl oməni.liza mısılmınon bəpe ibrət peqəton və çı Xıdo kitob iyən təlimon bəyji oqəteyədə bə sıstəti iyən səhlənkoəti dıço nıbon.

Ayəon dəvomədə bə qıləy ruşinə həyğəti işorə kardedə və hamyedə:çoko ki,Xıdovənde-Xalığ mardə zəmini de voşi nozil kardey bəyji kardeydə,Xıdo nom iyən zikr və çəy kəlomi mığobilədə xuzu iyən xuşu,çı insoni dıli bəyji iyən oğo kardedə.çəy his və pason təmiz kardeydə və bəy nur iyən mənəviyyot baxşeydə.çın ayəonku omutedəmon:

1-Xıdo zikr iyən Ğıroni ayəon tilovət,bə insoni dıli naməti iyən çı sığədılətiku bə diyəro bıey boyis beydə.

2-zəmon iyən umri dəvardey,bə dınyo dıl dəvastey iyən çı Xıdovəndi təlimonku ğəfləti səbəbonku qıləyniye,de Xıdo zikri jıqo xətəron ıştəku bə diyərokəmon.

3-İlahi ğanunon bo həmmə insonon iyən umməton mısoviye.liza ummətonku hiç qıləyni min cumlə mısılmınon bəpe boştə qıləy xısusi imtiyoz ğayil nıbon.

4-insoni dıl bəpe Xıdo iyən çəy kəlomi mığobilədə muti bıbu və inson deştə ağli çı Xıdo ayəon iyən həm çəy təbyətədə bıə nışonəonədə fik-famko.

 

إِنَّ الْمُصَّدِّقِینَ وَالْمُصَّدِّقَاتِ وَأَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا یُضَاعَفُ لَهُمْ وَلَهُمْ أَجْرٌ کَرِیمٌ(18)

Sədəğə doə merd iyən jenon və(əvon ki) bə Xıdovəndi çokə vom(ğarz) doəşone,boəvon çand bərobər bəbe və boəvon qıləy ğıymətinə mıkofot bəbe.

وَالَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُولَئِکَ هُمُ الصِّدِّیقُونَ وَالشُّهَدَاءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ لَهُمْ أَجْرُهُمْ وَنُورُهُمْ وَالَّذِینَ کَفَرُوا وَکَذَّبُوا بِآیَاتِنَا أُولَئِکَ أَصْحَابُ الْجَحِیمِ(19)

və əkəson ki,bə Xıdo iyən bəçəy pəyğombəri imonışon vardə,əvon həmonə rostə ro şeyəkəson iyən ıştə pərvərdıqori nəzdədə şoydonin.çəvon ıştə(əməli) mıkofot iyən(imoni)nur hesteşone və əkəson ki,kofirin və çəmə ayəon bə həşə jeydən,əvon cəhəndımi əhlin.

 

Navnə ayəon dəvomədə bə Xıdo imon vardey iyən Xıdo mığobilədə dıli naməti həxədə sıxan votedəbe,ın ayəon bə ın dıqlə nışonəon və təsiron işorə kardedə və hamyedə:bə ehtiyocinə fərdon infoğ iyən sədəğə, Xıdovəndi mığobilədə xuşu iyən mutiyəti nışonəy.şımə dınyoədə infoğ kardə çiyon,bənə ımiye ki,jıqo bızın şımə bə Xıdo vomon və ğarzon doə iyən axırtədə qıləy zəmon ki,bəy ehtiyociyon heste,Xıdovənd çəy çand bərobəri bəşmə bədoe.

Oşkoye ki,muminon jıqo bıbu,çəvon Xıdovəndi nəzdədə bənə siddığon iyən şəhidon qıləy məğamışon heste və Xıdovəndi həm bənə siddığon iyən şəhidon mıkofoti boəvon nəzədəş qətə.həlbəttə ə kəson ki, ruşinə həyğəton təkzibkon və ğəbul nıkon,ğıyoməti ruji əvoni qıləy saxtə əzob çəş kardedə.çın ayəonku omutedəmon:

1-bə ehtiyocinə fərdon sədəğə doey,imoni iddioədə rostəvıjəti nışonəy.sədəğə doə kəs bə siddığon məğami rəseydən ki,ıştə imonədə sadığin.

2-bə Xıdo bandəon harcurnə koməq,ısət çı sədəğə və ya ğarzul-həsənə formədə bıbu,bə Xıdo vom doey mənoədəy.ğarz doey iyən infoğ kardey,zohirədə bə moli kaməti səbəb beydə.əmmo həyğətədə bəçəy ziyodəti boyis beydə.

3-dınyo çı koy oxo ni və insonon bəçəvon dınyəvi jimoni əsos mığoyisə məkənən.hakəsi koy ağıbət, ğıyoməti ruji məlum bəbe.çokə ko soybon bəştə çokə əməlon cəzo iyən bə qıləy əbədiyə oroməti bərəseyn və bədə ko soybon bə əzobi giriftor bəbeyn.

Ayə-20

اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَتَکَاثُرٌ فِی الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ یَهِیجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَکُونُ حُطَامًا وَفِی الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ(20)

Bızınən ki,dınyo jimon ğərəz hənək iyən sətasponey və ziynət tələbəti və ıştə miyono fəxr kardey,mol iyən fərzəndonədə bəsə iyandesə ziyodətisə co çi ni.bənə qıləy voşi ki,çəyku (havzə)rəsəy kaştevonon bə heyrət dənoydə,peşo pəleşkeydə və zard vindeydəş,peşo kıləş iyən leşt beydə və axırətədə Xıdovəndi tərəfiku(bo qınokoron) qıləy saxtə əzob və(bo itoətəkəyon) məğfırət iyən roziyəti heste və dınyo jimon ğərəz bə dast dənoə əmtəəsə co çi ni.

In ayə bə insoni jimoni mıxtəlifə devroni xısləton işorə kardedə.bın mənoədə ki,əv çı umri har qıləy devrədə de dınyo cilvəonku qıləyni məşğul beydə.hənək iyən sətasponey,çı hırdəni iyən nevcıvonəti devroni xıslətonkuye.cıvonəti devronədə inson vey zəmon çı ziynət iyən reçinəti fikədəy.vey barzə sinnədə fərdon deştə mol,məğam iyən sabiğə iftixor və fəx kardedən və peşonə mərhələdə deməkə ki, bəştə umri oxo nez beydə,bə hərisəti iyən pəxıləti dıço beydə və mol cəm iyən əy ziyod kardey koyədə veyə cəhd kardedə.

Harçənd mumkine insoni umri dırozəti 60- ya 70 sor və ya ziyodə və kam bıbu,əmmo iqlə təcili nəzədə bənə qıləy donə misliye ki,bəharədə şiv jeydə,havz beydə və məhsuli doey bədiqə,bə zardəti səmt şeydə. oxoyədə həm pozə fəslədə pəlışk,hışk iyən hırd beydə.çın ayəku omutedəmon:

1-dınyo həyğəton zıney və çəy xısləton,insoni çı ğəflət iyən inhirofonku oqəteydə və bəçəy bə ın dınyo jimoni nisbətədə bıə nəzə əvəz bıey boyis bəbe.

2-bə dınyo ziyodə həddədə dıl dəvastey,insoni bə dast dənoydə və əy bə məğrurəti iyən ğəfləti dıço kardedə.

3-həlbəttə,qıləy zəmon inson ıştə xəto dəbərəse ki,həni ko çı koyku dəvardə.

4-həmmə insonon dınyo jimoniku ısət kam ya ziyodə bəhrə bardedən,əmmo muhimmə məsələ çı dınyo nemətonku dırıstə şikilədə bəhrə bardeye.dınyo bo i iddə odəmon ruşd iyən təkamuli və bə vəhışti daxil bıey səbəbe və bo i hissə odəmon bə dast dənoey,ğurur iyən bə cəhəndımi də,suğuti vəsiləy.