Dec 09, 2024 10:55 Asia/Tehran

1002-ə hissə-Hədidi surə 25-29 şərifə ayəon

1002-ə hissə

 

 

لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِیدَ فِیهِ بَأْسٌ شَدِیدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِیَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَیْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِیٌّ عَزِیزٌ(25)

Beşək əmə peyğombəron de oşkoə mecuzə iyən dəlilon vığandemone iyən de əvon bə ico kitob iyən mizon(tavzo)nozil kardemone ta millət bə ədoləti rioyətkon və oson vığandemone ki,bəvədə saxtə ğıvvə iyən bo insonon mənfəəton heste(ta çəyku bəhrə bıbon) və ta Xıdovənd məlumko kom şəxs bəy iyən bəçəy pəyğombəri məxfi komək kardedə.Xıdovənd zumand iyən məğlub nıbənine.

 

In ayə bə nıbuvvət iyən insonon bə hərəbaxtəti səmt hidoyəti məsələ işorə kardedə və hamyedə:torıxi dırozi İlahi pəyğombəron de kitob iyən me`cuəon məbus bıən ta millət dırıstə roy çı nodırıstə royku cokon,bə ədoləti əsos de iyande rəftorkon və bə iyande həxon zılm iyən təcavuziku pərhizkon.

Təbiiye ki,bəzi fərdon İlahi həddonku dəvardedə və çı zılm iyən təcavuzi roy qəteydən.de əvon mıborizə bardero bə qıləy mınosibə ğudrət iyən avjori ehtiyociş heste.dayima bo bəşəri ehtiyociş bıə avjoron soxtero vey təsirinə təbiyi unsuronku qıləyni,osone ki,ımruj həm əv nıbə holədə dınyo həmmə zəvodon iyən sənaye çəx nibəqarde və ko nibəkarde.

Ğədimə rujiqorədə şımşi,sipər iyən nizə bo sıtəmkor iyən sultəqərə fərdon mıborizəro oko doey bıə və holı hozırnə əsrədə həm tufənq,top iyən tank çın koy avjoronkuye.oşkoye de zolımon mıborizə şərt,çı mumin iyən mıcohidə ğıvvon vucude ki,bo həxı royədə confışonəti iyən bo İlahi ayin və çəy tərəfdoron mıdofiyə kardero hozzon.çın ayəku omutedəmon:

1-pəyğombəron milləti bo çokə koon əncom doey və zılm iyən qınoku bə diyəro mandey koy məcbur kardedə nıbin,bəlkəm çı həxı meyor iyən mizoni boəvon ruşin kardedəbin ta millət deştə ixtiyori bə həx iyən ədoləti əsos əməlkon.

2-pəyğombəron be`səti hədəfonku qıləyni,çı milləti təlim-tərbiyə koy kəno,camiyədə ədoləti bərpo kardey be.

3-cəmyəti miyono ədoləti bərpo kardey,bə hukuməti iyən bə camiyədə de ədoləti ğəbul nıkardə iyən çəy mığobilədə mığovimət nışon doə kəson rəftori ehtiyociş heste.

 

وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا وَإِبْرَاهِیمَ وَجَعَلْنَا فِی ذُرِّیَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَالْکِتَابَ فَمِنْهُمْ مُهْتَدٍ وَکَثِیرٌ مِنْهُمْ فَاسِقُونَ(26)

Və həyğətən əmə Nuh iyən İbreym vığandemone və çəvon nəsl iyən xanedanədə nıbuvvət iyən kitob ğərol domone.çən,çəvonku kali qıləyni hidoyət pəydu kardeşone.əmmo çəvonku veyni itoətnıkə və fosiğin.

ثُمَّ قَفَّیْنَا عَلَى آثَارِهِمْ بِرُسُلِنَا وَقَفَّیْنَا بِعِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ وَآتَیْنَاهُ الْإِنْجِیلَ وَجَعَلْنَا فِی قُلُوبِ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُ رَأْفَةً وَرَحْمَةً وَرَهْبَانِیَّةً ابْتَدَعُوهَا مَا کَتَبْنَاهَا عَلَیْهِمْ إِلَّا ابْتِغَاءَ رِضْوَانِ اللَّهِ فَمَا رَعَوْهَا حَقَّ رِعَایَتِهَا فَآتَیْنَا الَّذِینَ آمَنُوا مِنْهُمْ أَجْرَهُمْ وَکَثِیرٌ مِنْهُمْ فَاسِقُونَ(27)

peşo çəvon dumo əmə ıştə pəyğombəron dumo yənde vardemone və Məryəmi zoə İsa çəvon dumo vardemone və bəy İncil domone və bəy tabe bıə kəson dılonədə rə`fət iyən rəhmət ğərol domone və(əmmo)çəvon ıştəku bekardə tərkı-dınyoəti əmə boəvon mığərrər(təyin)kardəmon nıbe.illah əkəs ki, bo Xıdo roziyəti kəsb kardey xoto(jıqo bıko).əmmo çoko lozıme bə həxı rioyət nıkardeşone.çən,çəvonku bə imon vardə kəson mıkofot domone.əmmo çəvonku veyni nıpemand və bədə ko soybonin.

 

Vəyə ayəon dəvomədə ın ayəon hamyedə:İlahi həmmə yolə pəyğombəron ki,çı kitob iyən şəryəti soyb bin.ıəst çı Nuh(ə) və İbreymiku(ə) de tobə Mosə(ə) iyən İsa(ə),çəvon həmmə məmuriyyət və missiyə, bəşəri bə hərəbaxtəti maqistrali səmt hidoyəti koy bıə.əmmo har qıləy əsr və zəmonədə millətiku i dastə çı pəyğombəron dəvətışon ğəbul kardəni və bəvon imonışon vardəni.Xıdo oxonə pəyğombər bıə həzrəte Muhəmmədi(s) be`səti bənav həzrəte İsa(ə) bıə ki,İncilış boştə tərəfdoron hidoyətiro vardəşe iyən məhəbbət və dustəti ıştə tərəfdoron miyono rəvocış doə.həlbəttə,əvon bo Xıdo xoşnudi cəlb kardero çı donyo ləzzətonku bə diyəro mandin.qıləy ko ki,Xıdovəndi boəvon ımış vocib kardəş nıbe.məələsəf ım ko əvonış çı dırıstə məsir və royku xaricış karde və bo millət iyən camiyəku mınzəvi və təcrid bıə kəson,qıləy yavə nəticə bənav ome.çın ayəonku omutedəmon:

1-pəyğombəron çı milləti irşod iyən İlahi mesajon bəvon ibloği dumo bıən.çəvon dəvəti ğəbul kardey ya nıkardey çı milləti ixtiyor iyən irodəku bə şıkrəy.pəyğombəron i kəsi bo həxı ğəbuliro məcbur kardedənin.

2-nıbuvvəti cərəyon torıxi dırozi dayimi surətədə mevcud bıə.həlbəttə,tosə qıləy zəmoni ki,bə İlahi elm iyən hikməti əsos,bə qıləy nuyə pəyğombəri omey iyən tojə kitobi enovney qıləy ehtiyoc nıbu.

3-bə həmmə pəyğombəron iyən osmoniyə kitobon imon vardey və bəvon ehtırom noey,çı imoni əhli vəzifəy.

4-de dini nomi bəvədə qıləy bidət noey,ziyononkuye ki,osmoniyə dinon təhdid kardedə.bidət bə qıləy zəmoni ayide ki,dinon tərəfdoron ıştə zevğ,meyl və tələbon de dini nomi tərvickon.

 

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ یُؤْتِکُمْ کِفْلَیْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَیَجْعَلْ لَکُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ وَیَغْفِرْ لَکُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ(28)

Ha imon vardə kəson ha!bə Xıdo(nıpemandeyku)bıtarsənən və bəçəy pəyğombəri imon biyənən ta(Əv) ıştə rəhmətiku dıqlə bəhrə bəşmə ətoko və boşımə qıləy nur ğərol bıdəy ki,deəy(dınyo iyən axırətədə) ro bışənən və şıməni bıbaxşo və Xıdovənd vey əbaxş iyən mehribone

لِئَلَّا یَعْلَمَ أَهْلُ الْکِتَابِ أَلَّا یَقْدِرُونَ عَلَى شَیْءٍ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَأَنَّ الْفَضْلَ بِیَدِ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ(29)

ta kitobi əhl qımon nıkon ki, (mısılmınon) bə Xıdo fəzli qıləy roşon ni iyən bızınən ki,fəzl(və inoyət fəğət)Xıdo dastədəy.əy bə hakəsi bıpyişe bədoe iyən Xıdovənd qıləy dıjdə baxşeşi soybe.

 

Navnə ayəon dəvomədə ın ayəon bə mısılmınon xitobən hamyedə:çı zohiri imoniku bə həyğiyə imoni bırəsənən və bə İlahi təğvo rioyətkənən ta Xıdovəndi rəhmətiku dınyo iyən axırətədə bəhrə bıbon iyən İlahi nur şımə roy jimonədə ruşinko.şımə de bın royədə bıə hərəkəti,həm şımə dəvardə xətoon baxşey beydə və həmən ayəndə və omə rujonədə şımə bə vəhışti səmt səbəro bəbiyon.

Çın surə oxonə ayə hamyedə:ehanə şımə mısılmınon bə Xıdo-Rəsuli(s) təlimon iyən bə Kərimə-Ğıroni əməl bıkon,həni ım qımon bo ğeyri-mısılmınon baği nibəmande ki,fəğət əvonin ki,bəştə pəyğombəron təlimon pemandey xoto bə xoşbaxtəti rəseydən və şımə çı İlahi fəzl və rəhmətiku bə diyəro mandəyon. çın ayəonku omutedəmon:

1-bəpe hejo de bə təğvo rioyət kardey,bə Xıdo bıə imon zumand kardey bubu ta əv çı insoni vucudi nığılətiyədə vırə bıqəto.

2-mumin çı qınoku məsum ni.əmmo ehyanə çəy ğəsd ım bıbu ki,çı qınoku pərhizko və de təğvo sipəri bənav bışo,Xıdovənd çəy qınon bəbaxşe.

3-cokəson ayəndə və çəvon vəhışt iyan cəhəndımi əhl bıey barədə ğəzovət məkəmon.zira,İlahi fəzl iyən rəhmət hevuje və bə fərdon koon iyən motivon ayid bıə,bəçəmə məhdudə elmi tabe ni.