Pars Today

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei beyanatının bir bölümünde İran’ın ürettiği ürünlere verilecek desteği gündeme getirdi.

Bu yüzden geçen bölümün devamında bugünkü sohbetimizde de milli üretim alanında bilim temelli çalışan firmaların veya diğer adı ile startup adı ile anılan firmaların ekonomik büyümeye katkılarını gözden geçirmek istiyoruz.

Bilim adamları ve araştırmacılar tarafından yayımlanan verilere göre İran İslam Cumhuriyeti dünyada bilim üretmede payı yüzde 1.58 civarındadır. Bu konu, İran’da insan gücü sermayesi, bilim üretme kapasitesine sahip olduğunu ve bu da iktisadi işletmelerin hizmetine olabileceğini ortaya koyuyor.

Son yıllarda İran’da bilimsel kapasiteleri doğru biçimde kullanma sürecinde büyük gelişme yaşanmaya başladı. Bu durum hiç kuşkusuz ülke ekonomisini iyileştirerek topluma ve ekonomiye hizmet edebilir.

Yeni ekonomik büyüme modellerinde üretim etkenlerinden daha randımanlı bir şekilde yararlanmak, ekonomik büyümenin temel erkanlarından biri olarak tanımlanıyor. Bu arada bilimsel araştırmalar da ekonomik büyüme ve verimliliğin artmasında etkili rol ifa eden bir etken şeklinde ifade ediliyor.

Günümüzde ekonomi uzmanları artık sermaye ve piyasaların büyüklüğü ülkelerin iktisadi kalkınmasında temel rolü ifa etmediğini ve bu etkenlerin yerini bilim ve teknolojiye bıraktığını belirtiyor. Bu yüzden bilim ve teknoloji alanlarında faaliyet yürüten firmalar ülkenin iktisadi kalkınmasında ve yerli ürünlerin üretiminin desteklenmesinde önemli rol ifa ediyor.

Bu bağlamda direniş ekonomisinin 24 maddelik fermanında dikkat çeken en önemli noktalardan biri, fermanın ikinci maddesinin konusudur. Bu maddede, ülkenin küresel konumunu yükseltme yönünde ve yine üretim ve ihracatı arttırma ve startup firmalarının hizmetlerini geliştirme ve bölgede bu açıdan birinci sıraya yerleşme yönünde startupların ekonomisinin öncülüğü, ülkenin geniş kapsamlı bilimsel yol haritasının uygulanması ve milli yenilikçilik sisteminin düzenlenmesine vurgu yapılıyor.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei konu ile ilgili olarak ülkenin önde gelen bazı araştırmacıları ve bilim adamları ve stratupların yöneticileri ile görüşmesinde bu firmaların direniş ekonomisini gerçekleştirmede ifa ettikleri rolüne vurgu yaptı. Ayetullah Hamanei’ye göre, startuplar direniş ekonomisini daha da güçlendirebilecek en iyi ve en etkili direniş ekonomisi bileşenleridir.

Direniş ekonomisi startupların üzerinden ve bilim ve teknolojileri ekonomi ile birleşerek daha da güçlü hale gelebilir. Bu firmalar aynı zamanda stratup ekonomisinin gerçekleşmesinde de rol ifa ediyor ve ayrıca direniş ekonomisinin modelinde etkili ve uygulamalı oldukları anlaşılıyor.

Başta petrol olmak üzere ham madde satışına son vermek, direniş ekonomisinin bir başka önemli bileşenidir. Stratuplar sahip oldukları eşsiz özellikleri ve gerekli olan gelişmiş teknolojileri kullanma yetenekleri ile ham maddeleri nihai ürünlere çevirebilir ve ürünlere katma değer sağlayabilir. Nitekim bu stratejinin üzerinde odaklanmakla beraber uzun vadede, ülkenin petrol ve maden sanayileriyle ilgili bir çok üründe kendine yeter hale gelmekle birlikte hatta petrolden düşmanlara karşı bir silah şeklinde yararlanmak da mümkün.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei bu konuda yaptığı değerlendirmede startuplardan petrol gelirlerinin önemli bir alternatifi olarak söz ediyor. Ayetullah Hamanei şöyle diyor: Eğer biz bugün var olan bu fırsattan faydalanabilirsek ve petrolün yerine başka iktisadi faaliyetleri kullanabilirsek, ekonomi alanında en önemli hareketi yerine getirmiş oluruz.

Gerçekte startuplar günümüzde bu boşluğu büyük oranda doldurabilecek kapasiteye sahiptir.

Öte yandan stratejik ürünlerde kendine yeter hale gelmek için en temel çözüm yollarından biri, teknolojiyi ve üretim etkenlerinin randımanını ekonomiyi startupların aracılığı ile geliştirmek ve bu tür firmaları destekleyerek ilerletmektir. Nitekim doğru plan yapılarak ülkeyi startupların ürettiği ürünlerin ihracatçısı yapmak da mümkün. Buna göre son yıllarda iyice gelişen ülkenin bilimsel kapasitelerini doğru biçimde kullanmak da hiç kuşkusuz toplumun iktisadi durumunun iyileşmesine ve ekonomiye de hizmet etmesine katkı sağlayabilir.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei bu açıdan bakarak direniş ekonomisini şöyle tanımlıyor: Direniş ekonomisinin anlamı şu ki bizim hem ülkenin iktisadi büyüme sürecini koruyan ve hem kırılganlığı hafifleyen bir ekonomimiz olsun. Yani ülkenin iktisadi durumu ve iktisadi nizamı düşmanların türlü entrikaları karşısında her daim daha az kırılgan olsun ve aksasın.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei bir başka yerde de direniş ekonomisi kavramını şöyle anlatıyor:

Direniş ekonomisi sadece olumsuz yönde değildir, yani direniş ekonomisinin anlamı kendi etrafımıza hisar çekmek ve sadece bir nevi savunma işi değildir. Hayır, direniş ekonomisi, bir millete hatta baskı şartları altında büyüyecek ve gelişecek şekilde hareket etme imkanı sağlayan bir ekonomidir.

Gerçekte İran İslam Cumhuriyeti büyük eğitimli genç nüfusu ve ülkenin en önemli ve en değerli sermayesi olan muhteşem insan gücü sayesinde bu gücü harekete geçirerek düşmanların her türlü iktisadi baskıları ve yaptırımları ve tehditleri ile mücadele edebilir.

Bugün İran İslam Cumhuriyeti’nde bilim ve teknolojik gelişme alanında büyük kapasiteler vardır ve startupların çalışma ortamı da özel sektörün yatırımları ile sürekli gelişmektedir.

Bugün İran İslam Cumhuriyeti’nde startupların ürünleri dünyanın 60 ülkesine ihraç ediliyor. Bu bağlamda geçen sene İranlı firmaların ihracatı 400 milyon dolar olarak gerçekleşti ve bu rakamın iki yıl içinde 1 milyar dolara yükselmesi bekleniyor.