Bugünkü sohbetimizde geçen bölümde anlattığımız Rodotron elektron hızlandırıcı cihazın kullanım alanlarını anlatmaya devam etmek istiyoruz.

Jeolojide taş, yer kabuğunda bir veya bir kaç madenin birleşmesinden oluşan nesneye verilen addır. Taşların genel özelliklerini irdelemek için bu nesneler ve özellikle binaların dış cephelerinin kaplanmasında kullanılan taşlar gerilim derecesi, baskıya karşı direnci, nüfuza kapalı olması, dalgaları yansıtması ve ayrıca yüzeylerindeki katmanları bakımından incelenir. Binaların dış cephesini kaplayan taşlar ise çatlaksız olmalı ve gevşek katmanlardan oluşmamalı ve güzellik bakımından da rengi homojen olmalıdır. Bu taşlar çeşitleri, kaliteleri, renkleri ve diğer bazı özellikleri bakımından çeşitli sınıflara ayrılır.

Ancak bazen bir madenden çıkarılan bu taşlar uygun kalitede olmalarına karşın renk bakımından pek fazla alıcı bulamayan özelliğe sahiptir. Bu yüzden Yezd kentinde faaliyet yürüten nükleer bilim ve teknoloji araştırma merkezinin uzmanları bu taşları Rodotron elektron hızlandırıcı cihazların yardımı ile renk bakımından kalitelerini yükseltiyor.

Bu çerçevede biz de bir kez daha Yezd nükleer bilim ve teknoloji araştırma merkezinde bu cihazla ilgili bilgi toplamaya ve sizlerle paylaşmaya karar verdik.

Yezd nükleer bilim ve teknoloji araştırma merkezinde Rodotron elektron hızlandırıcı cihazı ile çalışan uzmanımız bu cihazın çeşitli kullanım alanları hakkında yaptığı açıklamada şöyle dedi: elektron hızlandırıcı cihazımız eşsiz özellikleri sayesinde dünyada mevcut benzer cihazların arasında en yenisi ve en güçlü olanlarından biridir. Bu cihazın yatay ve dikey olmak üzere dört çıkışı vardır ve enerjileri 5 ila 10 milyon elektron volt kadardır. Rodotron elektron hızlandırıcı cihazı ayrıca X ışınları ve elektron ışınları üretebiliyor.

Uzmanımız cihazı anlatmaya şöyle devam ediyor:

Yezd nükleer bilim ve teknoloji araştırma merkezinde yürütülen bir başka faaliyet Rodotron cihazının parçalarını ve sonuçta bu cihazı imal etmektir. Aslında İran İslam Cumhuriyeti bu alanda öncü ülkelerden biri olup bu cihazı başka ülkelere ihraç edebilir.

Gerçekte Rodotron elektron hızlandırıcı cihazında kullanılan karmaşık parçaların İranlı uzmanlarca yapılmış olması, İran’ın barışçıl nükleer faaliyetlerinin ufku aydın olduğunu ortaya koyan bir gerçektir. Nitekim hali hazırda İran dünyada nükleer teknoloji sahibi olan seyrek sayıda ülkesinde yer alan ve bu alanda söz hakkına kavuşan ülkedir.

Yezd nükleer bilim ve teknoloji araştırma merkezinde bir başka uzmanımızdan bu konuyu soruyoruz. Uzmanımız şöyle diyor:

İran elektron hızlandırıcı cihaza şiddetle ihtiyacı vardı. Bu yüzden bilim adamlarımız Batı’nın bu alanda tekelini kırmayı ve bu cihazı imal etmeyi başardı. Aslında bundan bir kaç yıl öncesine kadar hiç kimse bizim bu teknolojiye girebileceğimize bile ihtimal vermiyordu. Zira biz bu tür cihazları yurt dışından temin etmek zorundaydık. Ancak ülkemizin genç bilim adamları yetkililerin destekleri ile birlikte bu alanda da büyük bir başarıya imza atarak çok güçlü bir elektron hızlandırıcı cihazı yapmayı başardılar.

Yezd nükleer bilim ve teknoloji araştırma merkezinde bu cihazla çalışan uzmanımız şöyle devam ediyor:

Şimdi sarf ettiğimiz emeklerle bu alanda büyük ilerleme kaydettik. Hali hazırda biz burada küçük elektron hızlandırıcı cihazından başka orta güçte elektron hızlandırıcı cihazını ve elektrostatik hızlandırıcı cihazını da çok rahat bir şekilde üretebiliyoruz. Şimdi ise ülkemizin her kentinde en az bir adet elektron hızlandırıcı cihazı bulundurma noktasına doğru ilerlemeli ve böylece vatandaşlara temiz ve pak ürünleri sunabilmeliyiz. Zira birçok kentte bu cihazın yokluğu yüzünden uygun hijyen ürün sunamıyoruz. Fakat nükleer sanayi yaygınlaştığı zamanda birçok ürünü bu tür cihazlarla ışınlayarak tamamen hijyen ve sağlıklı ve sağlam ürünleri teslim edebiliriz. Bu cihazlardan polimer maddelerin kullanıldığı sanayilerde de yararlanabiliriz.

Kuşkusuz elektron hızlandırıcı cihazların yapımına başlamak ve bu alanda kendine yeter hale gelmek, İranlı nükleer bilimcilerin nükleer teknoloji alanında attıkları çok önemli adımlardan biri olmuştur. Gerçekte bu cihazın yapımını gerçekleştirmek İranlı genç nükleer bilimcilerde elektron hızlandırıcı cihazlarını çok düşük maliyetle üretme ve geliştirme inancını oluşturdu. İranlı nükleer bilimcilerin imal ettikleri elektron hızlandırıcı cihazlarına, ayrıca bu alanda uluslararası çevrelerde sunulan makalelere ve yine düzenlenen eğitim kurslarına bakıldığında İran’da elektron hızlandırıcı bilimi ve teknolojisi şekillendiğini söylemek mümkün.

Aslında tüm bu başarıları ve gelişmeleri yakından izlemek insanda hoş bir gurur ve onur duygusu yaratıyor. Zira bu denli komplike bir teknolojisi olan elektron hızlandırıcı cihazları İranlı genç nükleer bilimciler büyük emek sarf ederek ve tamamen kendi imkanları ile imal etmeyi başardılar.

Yine başta nükleer tıp alanı olmak üzere nükleer ışınlama alanında imal edilen çok çeşitli nükleer cihazlar insanda onur ve gurur duygusu yaratıyor. Bundan başka insan, nükleer teknolojinin bu denli geniş kapsam alanı bulunduğu karşısında hayretini gizleyemiyor.

Aslında bundan önce elektron hızlandırıcı teknolojisi ve kullanım alanları İran’da pek bilinmiyordu. Ancak daha sonraları bu cihazlardan bir kaçı yapılınca İranlı genç nükleer bilimcilerde büyük bir özgüven oluşmaya başladı, öyle ki şimdi bu bilim adamları çok kolay bir şekilde  ülke genelindeki ihtiyaçları karşılayabileceklerini belirtiyor.

Uzmanımız, bu yönde şimdi vatandaşların bu sanayi ile daha fazla tanışmaları gerektiğini kaydediyor.

Uzmanımız elektron hızlandırıcı cihazların kullanımı optimum hale gelebilmesi için en başta kültürel zemin oluşturulması gerektiğini sözlerine ekliyor. Ülke genelinde tıp, gıda maddeleri, polimer ürünler, elektrik sanayii, cam, metal, ahşap vesaire sanayilerde bu cihazlar kullanılarak ürünleri geliştirmek mümkün. Gerçekte bu cihazların kullanılması çeşitli sanayi sektörlerinde de tasarruf sağlanmasına ve bu sektörlerin verimliliklerinin artmasına vesile oluyor.

Kuşkusuz eğer gerekli altyapılar hazırlanır ve ilgili kurumların ve özellikle özel sektörün katkıları ile uygun yatırımlar gerçekleşirse, İran’ın nükleer ışınlama sanayiini büyük bir Pazar bekliyor olabilir. Bu sanayi insanların yaşamında birçok alanı kapsamı içine alabilir ve insanların refahını, güvenliğini ve sağlığını geliştirebilir. Bu sanayi ayrıca çevre dostu bir teknoloji sayılır.

Her halükarda insanlar nükleer enerjiden pak ve çevre dostu bir enerji çeşidi olarak yararlanmaları hem geçimlerine ve hem sağlık ve refah durumlarının gelişmesine katkı sağlayacaktır. Bu yüzden bir gün bitecek olan fosil yakıtların yerine bu temiz enerjiden yararlanmak çevre kirliliğini de azaltabilir.