апрел 24, 2024 12:39 Asia/Tashkent
  • Африка қирғоқлари давлатларида қаршилик ўқининг пайдо бўлиши белгилари / Жаҳон тартибини ўзгартириш томон ҳаракат/
    Африка қирғоқлари давлатларида қаршилик ўқининг пайдо бўлиши белгилари / Жаҳон тартибини ўзгартириш томон ҳаракат/

Африкадаги қирғоқ минтақасида содир бўлаётган ўзгаришлар Ғарбнинг гегемонлигининг пасайиб бораётганини ва Россия, Эрон ва Хитойнинг янги дунё тартибга мос келадиган таъсири кучайиб бораётанини кўрсатмоқда.

Эрон телералиокоманиясининг хабар қилишича, Ғарб қўғирчоқ режимлари Африка қитъаси  бўйлаб тез  пасайиб бормоқда ва Соҳил мамлакатлари, жумладан Мали, Буркина-Фасо ва Нигер иттифоқи Африка қаршилик ўқини шакллантиришнинг ҳааракатлантирувч кучи бўлиши ҳам мумкин.

Турли географик минтақаларда қаршилик ўқларни пайдо бўлишикўп қутбли дунёга олиб борилган узоқ ва мураккаб жараённинг маҳсулидир. Бу икки масала, яъни Ғарбнинг гегемонлигига қаршилик кўрсатиш ва кўп қутбли дунёнинг пайдо бўлиши бир-бирини тўлиқ тўлдиради.

Энди Ғарбий Осиёда, бутун араб ва мусулмон мамлакатларида қаршилик кўрсатиш ўқи, Африканинг қирғоқдаги минтақаисда қаршиликнинг руҳий ўқи сифатида ғарбдан шарққа, Сенегал, Мали, Буркина-фасо ва Нигердан, Чад. Судан ва Эритреягача озиқланади.

Энди АҚШ  хавфсизлик ва ҳарбий ҳамкорлик шартномасини  бекор қилинганидан сўнг ўз қўшинларини Нигердан олиб чиқишнинг аниқ вақтини эълон қилиши керак. Дарҳақиқат Пентагон энди Нигер ҳудудидаги ҳарбий машғулотларида қатнаша олмайди.

АҚШ, Агадез ва Ниамеда иккита стратегик базасига эга бўлиб,  Пентагон уларни қуриш учун 150 миллион доллардан огртиқ маблағ сарфлаган. Ниамей 2019 йилда якунланди. АҚШнинг Африка қўмондонлиги AFRICOM томонидан бошқарилади. Айтиш керакки бу базаларнинг йўқолиши Нигерниннг Россия ва Эронга яқинлигини билдиради ва улар Боб-ул Мандабни кузатиш учун зарурдир. Шу муносабат билан 2024 йил январ ойида Нигер делегацияси Москвага ташриф буюрди.

Ғарбнинг қўғирчоқ режимилари бутун Африка қитъасида,  тез пасаймоқда Мали , Буркина-Фасо ва Нигерни ўз ичига олган соҳилдаги мамлакатлар иттифоқи Африка қаршилик ўқини шаклантиришнинг  ҳаракатлантиручи кучлари бўлиши мумкин.

Ёрлиқ