Америка Эронга қарши дори-дармонларни санкция қилганини тан олди
(last modified Tue, 31 Mar 2020 13:41:55 GMT )
март 31, 2020 18:41 Asia/Tashkent
  • Америка Эронга қарши дори-дармонларни санкция қилганини тан олди

Коронавирус эпидемияси тарқалиши билан бирга Американинг Эронга қарши жорий этган золимона санкциялари давом этиши ва коронавирус билан қарши курашда зарурий тажҳизотлар ва дори-дармонларни етказиб бериш заминида Вашингтоннинг чекловларни қӯллаши амалда Американинг максимал даражадаги босимлари энди Эронинг тиббиёт тизимини ҳам ӯзига қамраб олган.

Американинг ОАВ ҳам бу масалани тан олмоқда. Американинг Вашингтон Пост газетаси якшанба куни 29 март куни нашр этган ӯз мақоласида Американинг Эронга қарши жорий этган санкиялари тиббий тажҳизот ва дори-дармон воситаларини импорт қилиш ҳамда Эрон ичкарисида хом маҳсулотларни ишлаб чиқаришда бу мамлакатга монея яратади,-деб ёзди. 

Вашингтон Пост шундай деб ёзади: "Эроннинг нефтини экспорт қилиш, банк системаларига қарши АҚШ-нинг кенг кӯламда чекловларни жорий этиши зарурий таварларни сотиб олиш ва молиявий таъминлаш, жумладан Эрон ичкарисида дори-дармон ҳамда уларни ишлаб чиқариш учун керак бӯлган тажҳизот ва воситаларни етказиб бериш учун Теҳроннинг имкониятларига монея яратган." 

Америка ғазначилик вазирлигининг хорижий дори-дармонларни назорат қилиш идорасининг берган хабари шуни кӯсатадики, Трамп давлати Эронга тиббий махсус воситаларни экспорт қилиш учун рухсатнома берган ширкатлар сони қисқартирилган. Бу идорадан рухсат олиш лозим бӯлган таварларнинг рӯйхати оксигенни ишлаб чиқарадиган тажҳизотлар, бутун юзни ёпадиган нафас олиш ниқоблари ҳамда ҳарорат билан тасвирга олдиган тажҳизотларни ӯзига қамраб оладиким, шифокорларнинг айтишларича, беморларни даволаш ва шифокорларни муҳофазат этиш учун кераклидир. 

Эронга қарши Американинг жорий этган ноинсоний санкциялари Трамп давлатининг максимал даражада босим ӯтказиш сиёсати доирасида амалга оширилмоқда. Амрика президенти Дональд Трамп 2018 йил май ойида Баржом ядровий келишувдан Американинг биртомонлама чиқишидан  кейин муаллақ ҳолатга келтирилган санксияларни ҳам Эронга қарши қайта жорий этди.  У бунга қӯшимча бир нечита санкцияларни Эроннинг сиёсий, суд органи, саноат, маъдан,нефт, тижорат ва турли иқтисодий соҳаларига жорий этди. 

Муҳим масала шундаки, бу санкциялар ҳатто инсонпарварлик ёпдамлар, жумладан дори-дармон ва тиббий тажҳизотларни ҳам ӯзига қамраб олган, Бу нарса эса Эронда ӯнлаб беморлар, ногирон тӯғилган беморларнинг ӯлимига сабаб бӯлган. 

Америкалик журналист Эринг Конингхомнинг айтишича, Америка ташқи ишлар вазири Майк Пампео Эронга қарши инсонпарварлик кӯмаклар ва дори-дармонларни экспорт қилиш учун чеклов қуйилгани йӯқ деб иддао қилди. Бироқ, амалда эса Америка томонидан жорий этилган чекловлар ва қайта санкциялар Ғарб ширкатларнинг Эрон билан тижорат қилиш учун мойиллик зоҳир этмасликлари сабабига айланган. 

Бироқ,  коронавирус эпидемияси Вашингтоннинг Эронга қарши санкция босимларига янги имкониятлар тўғдирди ва Эроннинг соғлиқни сақлаш тизими коронавирус эпидемиясининг олдини олиш ва инсонларнинг жонини сақлаб қолиш учун зарурий тажҳизотларни етказиб беришда турли мушкулотлар билан юзмаюз бӯлди. Вашингтон Эронга айрим тиббий воситаларни жӯнатиш ва уни сотиб олиш учун эркинликларни назарга олган деб иддао қилади. 

Бироқ, Америка ғазначилик вазирлиги қошидаги дори-дармонлар воситаларини назорат қилиш идорасининг санкциялар бӯйича вакилининг айтишича, санксиялар бӯйича берилган эркинлик Эронга зарурий таварларни эркин жараён олишига кафолат бермайди. У Американинг санкцияларини  "ҳуқуқий ва тижорат фазоси" -га ӯхшатдиким, "мина майдонида юриш" маъносидадир.

Ҳозиргача,  БМТ, айрим мамлакатлар, халқаро ташкилотлар, ҳато Американинг қонунчилик айрим ташкилотлари Трамп давлатидан ҳозирги оғир ва фавқулодда вазъият ҳамда коронавирус эпидемияси кенг тарқалаётган бир шароитда Эронга қарши жорий этган ӯз санкцияларини бекор қилишга чақирди. Аммо,  Оқ Уй нафақат бу чақириқларга жавоб бермади, балки ӯзининг экспансионистик истак-хоҳишларини қабул қилдириш учун Эронни мажбурлаш мақсадида Эронга қарши максимал даражада босим ӯтказиш сиёсатини давом эттирмоқда. Бунга қӯшимча Вашингтон ҳозирги шароитда ҳам гоҳ-гоҳида Теҳронга қарши янги санкқияларни жорий этмоқда.

Ёрлиқ