Британия ҳукуматининг қочқинларни кўчириш бўйича ғайриинсоний режасига қарши норозиликлар кенг авж олмоқда
-
Британия ҳукуматининг қочқинларни кўчириш бўйича ғайриинсоний режасига қарши норозиликлар кенг авж олмоқда
Турли мамлакатлардан қочқинлар Буюк Британияга кўчиб кетишда давом этар экан, мамлакат бошпана изловчиларни Африканинг Руанда давлатига кўчириш қоидаларини кучайтирди.
Британиянинг бу ҳаракати хайрия ташкилотлари ва инсон ҳуқуқлари фаоллари томонидан кескин норозилик билдирган; 160 дан ортиқ хайрия ташкилотлари ва инсон ҳуқуқлари фаоллари Британия Бош вазирига йўллаган очиқ хатида ҳукуматнинг қочқинларни Руандага кўчириш бўйича режасини қоралаб, буни шафқациз ва шармандалик деб атади. Руандадаги инсон ҳуқуқлари аҳволини танқид қилган инсон ҳуқуқлари фаоллари Британия ҳукуматининг режасини “шафқациз ва ахлоқсиз” деб атадилар. Бирлашган Миллатлар Ташкилоти ушбу қарорга муносабат билдириб, масъулиятни тақсимлаш ва одамларнинг ҳаётини сақлаб қолиш ва контрабандачилар томонидан одам савдосини назорат қилиш ўрнига қочқинларни бошқа жойга кўчиришнигина мақсад қилингани айтди
Бирлашган Қироллик бош вазири Борис Жонсон аввалроқ қочқинларнинг Британияга кўчиб ўтишлари учун асосий йўллардан бири бўлган Ла-Манш бўйидаги вазият Қироллик денгиз флоти томонидан назорат қилиниши ва Британия суди муҳожирларни жавобгарликка тортишини ва уларни Шарқий Африка мамлакатларига юборилишини маълум қилган эди
Шу муносабат билан Буюк Британия Ички ишлар вазири Преитй Петл Руанда пойтахти Кигали шаҳрига бориб, бу давлат билан 5 йиллик 120 миллион фунт стерлинглик шартнома имзолади.
Бу қарор дунё бўйлаб қочқинларнинг аксарияти АҚШ, Британия ёки Франсия томонидан ҳомийлик қилинган ёки бошқариладиган хорижий кучларнинг ҳарбий зарбалари туфайли ўз уйларини ташлаб кетишга мажбур бўлган пайтга тўғри келди. Бу борада Сурия, Мали, Афғонистон, Ливия, Ироқ ва бошқа кўплаб давлатлардаги сиёсий ва иқтисодий инқирозлар, провокацияларни қайд этишимиз мумкин.
БМТнинг Қочқинлар бўйича Олий комиссари Гиллиан Триггс шундай дейди: Уруш, можаро ва қувғинлардан қочган одамлар ҳамдардлик ва меҳрибонликка лойиқдирлар. Уларни товарга ўхшатиб, чет элга олиб жўнатмаслик керак.
Бироқ сўнгги ойларда иқтисодий муаммолар ва ижтимоий тартибсизликлар кучайгани сабабли, кўплаб фуқаролар, айниқса Британия ва Франсия каби мамлакатлардаги ўнг қанот партиялар муаммоларда муҳожирлар ва қочқинларни айблади.
Бошқа томондан, кўпгина Африка давлатлари молиявий эҳтиёжлари ва Ғарб давлатларига қарамликлари туфайли Европа сиёсатига бўйсунадилар. Бироқ, Африка давлатларида кўплаб қочқинлар бир мунча вақт ўтгач, ғойиб бўлди ва уларнинг тақдири номаълум. Женевада жойлашган Халқаро Қизил Хоч қўмитаси маълумотларига кўра, 48 мингга яқин муҳожир, айниқса Африка қитъасидан, бедарак йўқолганлар сифатида рўйхатга олинган.
Халқаро Қизил Хоч Қўмитаси (ХҚХҚ) Африка бўйича директори Патрик Юсеф шундай деди:Бу ҳар йили, айниқса Африкада ёки борар мамлакатларда йўқолган муҳожирларнинг огоҳлантирувчи статистикаси ва уларнинг тақдирини кузатиб бўлмайди. Бу одамлар кўпинча одам савдогарларининг даҳшатли зўравонликлари қурбони бўлишади.
Франсия ҳукуматининг Европа масалалари бўйича маслаҳатчиси Клéмент Беауне ҳам сўрайди:Гуманитар режа доирасида, шунингдек, самарадорлик нуқтаи назаридан, Африкада бўлган ва аллақачон муаммоларга дуч келаётган мамлакатларда потенциал қочқинлар учун лагерлар ташкил қилиш мумкинми?
Бироқ Европа давлатлари ҳар доим инсон ҳуқуқларини қўллаб-қувватловчи шиорлар айтиб, бошқа давлатларни инсон ҳуқуқларини бузишда айблаган бўлсалар-да, қочқинлар олдида шундай йўл тутдилар.
