Pars Today

Охирги ойларда Европа мамлакатлари иқтисодий муаммоларнинг кескинлашувига, айниқса, ўта юқори инфлятсияга дуч келмоқда, бу эса бу мамлакатларда ижтимоий норозиликнинг кучайишига сабаб бўлди. Шу муносабат билан Германия Федерал Статистика бошқармаси маълум қилди: бу мамлакатда 2022 йилда инфлятсия даражаси рекорд ўрнатди, шунинг учун истеъмол нархлари ўртача 7,9 фоизга ошди.

Германия Федерал статистика бошқармасининг янги раҳбари Рут Бранд шундай деди:Бу мамлакатда мисли кўрилмаган ва тарихий инфлятсия даражаси асосан энергия ва озиқ-овқат маҳсулотлари нархларининг кескин ошиши билан боғлиқ.

Украинадаги уруш ва унинг иқтисодий оқибатлари, жумладан, энергия ва ёқилғи нархининг ошиши, кўплаб саноат ва заводларнинг, шунингдек, кичик ва ўрта ишлаб чиқариш марказларининг банкротлиги товар ва хизматлар нархининг ошишига олиб келди. Бу ҳолат Европа давлатларида, ҳатто Европа давлатлари орасида энг кучли иқтисодга эга бўлган Германия каби давлатда ҳам ўрта ва камбағал синфларга босимни оширди. Ҳисоб-китобларга кўра, Украина уруши натижасида Европада энергия нархи ўтган йилга нисбатан ўртача 43 фоизга ошган.

Германиянинг "Тенглик ва фаровонлик ассоциацияси" бош директори Улрич Счнеидер, бу мамлакатнинг 13,8 миллион фуқароси қашшоқликда эканлигига ва кўплаб фуқаролар аввалги стандартлар билан яшай олмаслигига ишора қилиб, "Одамлар қашшоқликка чуқурроқ ботди" деди.

Бундай вазиятда Европа давлатлари ҳам миллиардлаб пул сарфлаб, Украинадаги урушда қатнашмоқда.

Европалик молиявий эксперт Крис Эймс дейди:Озиқ-овқатдан тортиб, ёнилғигача, транспортгача ҳамма нарсанинг нархи кескин ошди; Биз бутун Европада ёмон аҳволни кўрмоқдамиз.

Бироқ Европанинг Украинадаги урушга нисбатан сиёсати ўзгармади ва Европа давлатларининг норозилигига қарамай, ҳукуматлар Украинага қурол жўнатишда давом этмоқда. Шундай қилиб, Германия ва Франсия икки қудратли Европа давлати сифатида охирги ойларда ҳарбий бюджетларини ошириб, ҳарбий кучларини жиҳозлашга ҳаракат қилмоқда. Шу муносабат билан Европа Иттифоқи дипломатик хизмати раҳбари Жозеф Буррел шундай деди:Европа Иттифоқининг Украинага ҳарбий ёрдами 8 миллиард евродан ошди.

Айни пайтда кўплаб Европа фуқаролари Европанинг Украина урушига аралашуви давом этаётганига норозилик билдирмоқда. Гуардиан газетаси бу борадаги хабарида шундай ёзади:Европада энергия нархининг рекорд даражада паст ўсиши ортидан яшаш нархи ўсишда давом этар экан, Германия ва ушбу қитъанинг бошқа мамлакатларида тартибсизликлар давом этмоқда, шунинг учун юзлаб немислар ҳукумат сиёсатига қарши ва плакатлар билан яна кўчаларга чиқишди. Улар ҳозирги вазиятга нисбатан ғазабларини билдиришди. Немис намойишчилари ҳукуматдан сўнгги 70 йилда мисли кўрилмаган инфлятсия ўсишига чек қўйишни сўрашди.

Шу билан бирга, прогнозлар ҳозирги тенденциянинг давом этиши билан Европа мамлакатлари иқтисодий таназзул босқичига киришидан далолат беради. Кўпгина иқтисодий экспертлар Украинадаги урушнинг Европа давлатлари, хусусан Германияга таъсири ва иқтисодий оқибатлари узоқ муддатли бўлади ва 20 йилдан ортиқ давом этади, деб ҳисоблайди. Ирландиянинг "Айриш Таймес" газетаси бу ҳақда шундай ёзган:Гарчи инфлятсиянинг пасайишига умид инвесторлар учун далда бўлса-да, тарих шуни кўрсатадики, инфлятсия аждаҳосини ўлдириш кутилганидан кўра кўпроқ вақт талаб қилиши мумкин. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, сўнгги 50 йил ичида инфлятсия содир бўлганда, у сақланиб қолишга интилади.

Афтидан, инфлятсия, иш ҳақининг етарли эмаслиги, уй-жой ижарасининг ошиши, ишсизлик ва яшаш нархининг ошиши, ёқилғи нархининг ошиши ва ҳарбий бюджетларнинг ошиши каби нарсаларнинг давом этиши Европа фуқаролари учун вазиятни янада қийинлаштирди; Шундай қилиб, инфлятсия иқтисодиётининг давом этишини башорат қилиш ва, эҳтимол, таназзул даврига кириш орқали, Европада ижтимоий тартибсизликларнинг кучайиши тезлашади.