Қирғизистонда Ғарбий Осиёда гиёҳванд моддалар савдосига қарши кураш бўйича йиғилиш ўтказилди

Қирғизистон пойтахти- Бишкек шаҳрида Ғарбий Осиёда наркотик моддаларнинг ноқонуний савдосига қарши кураш бўйича қуйи комиссиянинг 56-йиғилиши ўтказилди.

Эрон Ислом республикаси, Баҳрайн, Россия Федерацияси, Қозоғистон , Қирғизистон, Тожикистон, Туркманистон, Озарбойжон республикаси, Арманистон, Ироқ,Иордания, Қувайт, Уммон, Покистон, Саудия Арабистони, БАА, Яман, Италия қуйи комиссияси, Европа Иттифоқи, гиёҳванд моддалар жиноятига қарши кураш ахборот маркази Германия ҳамда  айрим халқаро ташкилотлардан 80 нафардан ортиқ вакиллар,   Ғарбий Осиёда наркотик моддаларни ноқонуний савдосига қарши кураш бўйича қуйи  комиссиянинг 56-йиғилишида қатнашдилар.

Қирғизистон йиғилишида кўкнорни етиштириш ва гиҳёванд моддалар ишлаб чиқкаришни қисқартириш, муқобил ривожланишга кўмаклашиш, пул ювишга ва ноқонуний молиявий оқимларга қарши курашиш, гиёҳванд моддалар савдосига интернет ва рақамли валюталардан фойдаланиш каби мавзулар  муҳокама қилинди ва қатнашувчилар ўз тажрибалари билан ўртоқлашдилар.

Айтиш керакки Ғарбий Осиёда гиёҳванд моддалар контрабандасига қарши кураш бўйича қуйи комиссия аслида БМТнинг гиёҳванд моддалар бўйича комиссиянинг бир қисми эканлиги  барчага маълумдир ва мунозалар ва тажриба алмашиш халқаро алоқларни  йўлга қўйиш учун самарали майдон ва ўзан вазифасини ўтамоқда.

Сўнгги йиллар давомида минтақа халқлари баъзи минтақавий ва халқаро порт ва сувларда наркотик моддалар топилганига гувоҳ бўлганини эътибордан четда қодлдириб бўлмайди. Бу эса гиёҳванд моддалар контрабандаси билан шуғулланувчилар гиёҳванд ва наркотик моддаларни ташиш мақсадида барча  йўллардан фойдаланишини кўрсатмоқда. Шунинг учун минтақавий ҳукуматлар мазкур муаммоларни ҳал қилиш учун барча мавжуд воситалардан фойдаланишлари кераклигига шубҳа йўқ.

Ғарбий Осиёда наркотик моддалар контрабанасига қарши кураш бўйича қуйи комиссия йиғилиши олдидан шу йилнинг октябр ойида Бишкек шаҳрида  Марказий Осиё экспертларнинг минтақавий йиғилиши ҳам ўтказилди. Бу учрашувда ҳам иштирокчилардан наркотик моддалар ишлаб чиқариш ва контрабанда қилишга қарши курашда дронлардан қандай фойдаланиши масаласини муҳокама қилишди.

Қирғизистон ИИВ нинг гиёҳванд моддалар савдосига қарши кураш бўлинмаси бошлиғи  ҳам қирғизистонлик таниқли гиёҳванд моддалар бўйича эксперт Уланбек Султонов ҳам ўз нутқида: наркотик моддаларнинг ноқонуний айланишига қарши курашда учувчисиз учоқлардан  фойдалаи минтақа давлатлари учун имкон қадар тезроқ тоғли ҳудудларда гиёҳванд моддалар ишлаб чиқариш учун асосий ўсимликларни етиштиришга киритишиш имкониятини беради  ва улар тегишли қарор ҳам қабул қилишади деб изоҳлади.

Нароктик моддалар ва воситалар садвоси усулларининг кўпайиши билан ҳаққатан ҳам минтақа ҳукуматлари ушбу даҳшатли ҳодисага қарши кураш учун янгпи йўллар ва технологиялардан  фойдаланиш йўллардан биридир. Албатта баъзи факт -далиллар гиҳёвандлик мафияси зўравон  қудратларда жуда кучли ва таъсирли эканлигининг  кўрсатмоқда.

Ушбу қудратли мафиялар зўравон давлатларда мавжуд  воситаларидан турли жамиятнинг хусусан Ғарбий Осиёдаги ўзлигини, тарихини ва маданиятини йўқ қилишга уринмоқда  ва бу соҳада жуда ҳам фаол.

БМТнинг Гиёҳванд моддалар ва жиноятчиликка қарши кураш бўйича бошқармасини статистик маълумотларига биноан,  Афғонистонда АҚШ бошчилигидаги коалиция кучлари бўлганга қадар наркотиклар ишлаб чиқариш 200 тоннани ташкил қилганди, аммо АҚШ ва унинг иттифоқчилар Афғонистонга бостириб кирганидан кейингги йилларда 10 минг тоннага ва яъни 50 баробарга ошди. 

Ҳаққатан ҳам АҚШ ва унинг иттифоқчиларининг мавжудлиги тинчлик учун замин яратиш ўрнига Афғонистонда кўкнор етиштириш ва гиҳёванд моддалар ишлаб чиқаришни кўпайтиришга қаратилган.

Бошқа таъбир билан атйганда АҚШ ва унинг ҳарбий қўлига айланган НАТО ҳамда унинг айрим иттифоқчилари  Ғарбий Осиё давллатлариҳар хил наркотик  дорилари билан юқтириш мақсадида ҳар хил тактикаларни ишга солмоқда.

Афғонистоннинг 20 йилдан ортиқ босиб олингани давомида бу макмлакат саноат гиёҳванд ва наркотик моддалар воситаларни ишлаб чиқариш марказига айланиб бормоқда.

Кўриниб турибдики саноат наркотик воситалари Ғарб давлатларининг лабораторияларида ишлаб чиқарилади ва мусулмон давлатлари айниқса Афғонистонга етказилади. Афғонистоннинг 20 йил ишғоли давомида сиёсий-ижтимоий шартлар, ҳамда бу мамлакатда хорижликларнинг борлиги шундай бўлдики бу мамлакатда саноат ва носаноат нароктик  воситаларни ишлаб чиқариш ва тарқатишга қарши курашда катта тўсиқ пайдо бўлди.

 Афғонистонга қўшни давлатлар хусусан Эрон Ислом Республикаси  бу хусусда энг катта зарар кўрди.

Афғонистоннинг хорижий кучлар томонидан босиб олингани пайтида дунёда энг кўп гиёҳванд моддарлар  ҳам Эроннинг гиёҳвандлика қарши кураш бўлимлари  томонидан топилиб мусодара қилинди.

Эрондаги фаол соҳалар ва муассасалар ҳали ҳам барча турдаги наркотик модда ва воситалар билан кураш учун энг кўп ҳаракат қилмоқда.

Эроннинг тегишли органлари барча турдаги наркотик моддаларни мамлакат ичкарисида тарқатилишига қарши курашишдан ташқари бу наркотик воситаларнинг транзит қилинишига ҳам тўсқинлик қилиб келмоқда.

Айтиш керакки ҳар йили  гиёҳванд моддалар сотувчилар ва контрабандистлари томонидан Эроннинг юзлаб фарзандлари шаҳид ҳам бўлган.

Бу шароитларни албатта зўравон қудратлар мустамликачилап яратмоқда. Афғоинстонда саноат ва носаноат наркотик восиларнинг кўпайб бораётггани минтақа давлатрларни жуда хавотирга солмоқда.

Расмий статистик маълумотларга биноан АҚШ ва НАТО ҳарбий ташкилоти, Афғонистонга келганидан бери гиёҳванд моддалар ишлаб чиқаришни тўхтатиш ўрнига уни ишлаб чиқариш ва тарқатиш  кун сайин кенгайиб бораётганини кўриш мумкин.

Бу масала эса бошқа давлатлар мусулмон  хақларга гиёҳванд моддалар ишлаб чиқаришни кенгайтиришга уринаётганининг далилидир афтидан минтақа ҳукуматлари зўравон қудратлар томонидан гиҳёванд моддаларни тарқатиш орқали халқларни вайрон этиш ва нобуд қилиш каби даҳшатли ва ғайриинсоний ҳодисаларга қарши курашиш учун чора кўришлари ва бу янги усул билан ўз халқларининг йўқ қилиш йўлига тўсиқ қўйишлари тўғри келади .