Москва шаҳри чеккасидаги теракт; ИШИД террорчи гуруҳи ёки Ғарб иши эдими?
-
Москва шаҳри чеккасидаги теракт; ИШИД террорчи гуруҳи ёки Ғарб иши эдими?
Россия пойтахти Москва вилоятнинг Красногорск шаҳридаги Крокус Сити Холл савдо мажмуасидаги консерт залида юз берган теракт оқибитад ўнлаб одамлар қурбон бўлди. Россия Федерал хавфсизлик хизмати 21-март кечқурун Москва чеккасидаги ушбу савдо мажмуасида консерт бошланганидан олдин отишма ва ёнғин содир бўлганини эълон қилди.
ИШИД такфирчи ва террорчи гуруҳи ушбу ҳужум учун жавобгарликни ўз зимасига олди. ИШИД террорчи гуруҳи Телеграмм каналидаги баёнотида бу террорчи гуруҳ аъзолари Россия пойтхти- Москва чеккасидаги катта йиғинга ҳужум қилганини хабар қилди.
ИШИД террорчи гуруҳи шунингдек ўз кучлари қочиб кетганини ҳам иддао қилган аммо Россия миллий хавфсизлик кенгаши раиси ўринбосари Дмитрий Медведев ИШИД террорчи гуруҳининг баёноти сохта жканлигига тўхталиб деди: ИШИД террорич гуруҳи ушбу теракт учун жавобгар эмас деб айтдиб Россия ТИВ ҳам ушбу мамлакат ҳуқуқ-тартибот идоралари ушбу терактни содир этган шахсларни аниқлаб эълон қилишини таъкидлади.
Аҳамиятли жиҳати шудирки бир қатор Ғарб давлатлари айниқса АҚШ ҳам бундан олдин Россияда теракт содир бўлиши ҳақида огоҳлантирган эди. Россия ТИВ ҳам агар АҚШ ушбу теракт ҳақида маълумотларга эга бўлса уни Москвага тақдим этиши керак эди деб қўшимча қилди.
АҚШнинг бир муддат олдин Москвада теракт содир этишга эҳтимоли ҳақидаги баёноти Оқ уй матбуот котиби Жон Кирбининг матбуот анжуманида саволга айланди.
8-март куни АҚШнинг Москва шаҳридаги элчихонаси АҚШлик фуқароларни келгуси 48 соат ичида шу жумладан консерт майдончалари ва оммавий йиғилишлардан қочиш ҳақида огоҳлантирганди.
Оқ уй матбуот котиби анжуманида АҚШ элчихонаси баёноти жума куни содир бўлган ушбу ҳужум билан боғлиқ эмаслигини таъкидлади. У ўз сўзларида бугун кечқурун Москва шаҳри чеккасидаги консерт залида содир этилган терактга Украина алоқаси йўқлигини ҳам билдирди.
Афтидан Россиянинг юқори мартабали амалдорлари Москва чеккасида юз берган ушбу йирик терактда Ғарбд давлатларининг ролига кўпроқ шубҳа билан қарашади.
Дмитрий Медведев ҳам бу контексда Украинанинг мумкин бўлган роллини истисно қилмай агар ушбу ҳужумни уюштирганлар Киев расмийлари томонидан ушбу жиноятни содир этишга урингани ва ундаганлиги аниқланса ушбу терактни содир этганлар ва ижрочилар ўртасида ҳеч қандай фарқ бўлмаслиги керак ва уларнинг барчачи террорчи сифатида топилиб, шафқатсизларча йўқ қилиниши зарур деб айтди.
Аммо ИШИД террорич гуруҳи сафида Шимолий Кавказдан айниқса Чеченистон ва Доғистондан бўлган Россия фуқароарининг катта қисми бор. Қолаверса Марказий Осиё мамлакатларининг кўп сонли фуқаролари такфирчи террорчи гуруҳлар жумладан ИШИД аъзоси ҳисотланади.
Бу террорчилар Ироқ ва Сурияда бўлганлиги давомида ҳар хил тайёргарликдан ўтган ва жанговар тажрибасига эга бўлган. Улар ўз мамлакатларида қайтганларида эса террорчилик фаолиятини давом эттириши аниқ эди.
Мазкур масала эса Россия ҳукуматини бу мамлакат ҳудудида терактлар содир этиш эҳтимоли сабабли хавотирга солган ва Россия Хавфсизлик кучлари шу пайтгача бу мамлакатнинг турли ҳудудларида террорчиларнинг ячейкаларига қарши бир неча ҳужумлар ва амалиётлар ҳам ўтказган.
Айтиш керакки 21-мар куни Москва шаҳри чеккасида уюштирилган террорчилик ҳужумдан олдинги йилларида Россяида шунга ўхшаш бир нечта ҳужумлар содир бўлганди.
2004 йил февраль ойида 41 кишининг умрига зомин бўлган Москва метросига қилинган ҳужумлардан ташқари, 2021 йилнинг март ойида Москва метросига 40 киши ҳаклок бўлган бошқа ҳужум ва 2017-йил апрелида Санкт-Петербург метросига 7 киши ҳалок бўлган ҳужум 2002 йилда чечен сепаратистлари Москва аттрфоига ҳужум қилиб юзлаб одамлар ҳалок бўлганди.
Москва чеккасида содир бўлган теракт қурбонлари ва ярадаорлари сони ортиб бораётган ҳозирга вазиятда бу террорчилик ҳужум худди Москва ва Санк-Петербургдаги аввалги ҳужумлар каби Шимолий Кавказнинг турли минтақалари фуқароларии бўлган такфирчи террор унсурларининг ишими ёки бу Ғарб ва Украина разветка хизматининг Россиядаги барқарорликни бузиш ва яқинда бўли ўтган президентлик сайловларда 87 фоиздан ортиқ овоз билан ғалаба қозонган Владимир Путиннинг нуфузини пасайтириш мақсадида уюштирилган ҳаракатми деган савол туғилиши табиийдир.
