اسد 15, 1399 08:41 Asia/Kabul

درپنجم اوت سال 2008 پیشنهادی از سوی  جمهوری اسلامی ایران  مبنی بر تعیین روزی نمادین بعنوان "روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی"به کنفرانس اسلامی ارائه شد که مورد استقبال  و تصویب قرار گرفت.

این روز یادآور تصویب اعلامیه حقوق بشر از دیدگاه اسلام در سازمان همکاری اسلامی در پنجم اوت سال 1990 است.
کشورهای اسلامی در آن روز برای نخستین بار توانستند در قالب یک سند مشابه، اسناد حقوقی بین‌المللی معاصر، دیدگاه های اسلامی در زمینه حقوق انسان ها و تعهدات دولت‌های اسلامی در این خصوص را با ماهیت حقوقی یک بیانیه یا اعلامیه تبیین کنند.

تجربه نشان می دهد حقوق بشر را نمی توان یکجانبه به یک جامعه تحمیل کرد، بلکه هر فرهنگ و آیینی براساس آموزه ها، ساختارهای فرهنگی و اجتماعی، دین و مذهب، حقوق بشر را تعریف می کند.بدیهی است نگاه به حقوق بشرمی بایست بدور ازهرگونه ملاحظات سیاسی وبیان کننده ارزش های انسانی فارغ از نژاد؛ دین و ملیت باشد. در حال حاضر مبنای حقوق بشر اعلامیه جهانی حقوق بشر است که در دهم دسامبر 1948 به صورت قطعنامه ای در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید .در ماده 1 اعلامیه جهانی حقوق بشر به سه اصل کلی اشاره شده که زیربنای حقوق بشر است .این اصول  شامل: آزادی، برابری و برادری است؛ اما حتی همین اصول توسط بانیان اعلامیه زیر پا نهاده می شوند. بنا به دلایلی؛ پاره ای از کشورها، در برابر اعلامیه جهانی حقوق بشر، اعلامیه هایی را در پشتیبانی و دفاع از حقوق بشر، سازگار با فرهنگ و ارزشهای بومی خود صادر کردند.

آن چه موجب جدایی مفهومی در موضوع حقوق بشرشده سه علت اساسی دارد:

نخست آنکه، حقوق بشر بر مبنای دید گاه یکجانبه غرب ،عملا به ابزار فشار به دیگر کشورها تبدیل شده است.

علت دوم ؛ تعریف  یکسویه مفاهیم حقوق بشری از جانب غرب است که غالبا" دارای ماهیت سیاسی است.

علت سوم ؛تفاوت های اساسی  بین  نگاه  مادی و نگاه ارزشی به  حقوق انسان است.  بعنوان  نمونه می توان به برخی از حقوق مربوط به حیات بشری مثل ممنوعیت استعمارگری و حق مبارزه با آن یا حق مقابله با تجاوز به حیات انسان و نیز حق زندگی در محیط پاک و دور از مفاسد اخلاقی و داشتن امنیت دینی اشاره کرد که در اعلامیه جهانی حقوق بشر لحاظ نشده است. متاسفانه بسیاری از اتفاقات ناگواری که هر روز در نقاط مختلف جهان با نقض آشکار حقوق انسان ها تکرارمی شود؛ نتیجه پنهان شدن اهداف سیاسی زیر نقاب حقوق بشر است. رفتار غیر انسانی امریکا درجهان مصداق  این واقعیت است.

حضرت ایت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب، در همین خصوص در بیاناتی می گویند: «در دنیا دولتی وجود ندارد که به اندازه دولت آمریکا نقض حقوق بشر کرده باشد. آمریکا نه به حقوق بشر اعتقاد دارد نه به حرمت و نه به کرامت انسان و نه به رأی ملت‌ها اعتقاد دارد. هر چه هم راجع به مسأله آزادی و حقوق بشر و مانند این‌ها بر زبان آمریکا جاری می‌شود، مسخره کردن آزادی و تمسخر حقوق بشر است».

مساله حقوق بشر درواقع تحت تاثیر نگاه دوگانه غرب، گرفتار سیاست زدگی عمیق شده و برخوردهای سیاسی سبب دور شدن نهادهای بین المللی ازحمایت واقعی ازحقوق بشرشده است. این روند برخلاف انتظارات جامعه بین المللی درباره حقوق بشراست 

 "روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی"،  فرصتی برای نگاه نو به حقوق بشربرمبنای ارزش های انسانی و فاصله گرفتن ازبرخورد منفعلانه با دو گانگی های غرب در حقوق بشراست.

کلیدواژه