پاسخ ایران به ادعای گروسی ، فرافکنی آژانس بجای عملگرایی در تعهدات متقابل
-
پاسخ ایران به ادعای گروسی ، فرافکنی آژانس بجای عملگرایی در تعهدات متقابل
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای روز جمعه اعلام کرد، «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس روز 17 ژوئن(27 جوزا) نامه‌ای به مسئولان ایرانی در خصوص تمدید توافق فنی با ایران نوشته، اما ایران به این نامه پاسخ نداده و مشخص نکرده است که آیا قصد حفظ کردن توافق فعلی را دارد یا خیر.
طرح این موضوع در شرایطی که هنوز مذاکرات برجام به سرانجام اطمینان بخشی نرسیده ، به نوعی فرافکنی از سوی آژانس با هدف تغییر صورت مسئله است.
عدم پاسخ تهران درخصوص تمدید توافق فنی با این نهاد بین‌المللی دلایل مشخصی دارد.
«کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در واکنش به این اظهارات غیر حقوقی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصریح کرد که تفاهم صورت گرفته تعهدی محسوب نمی‌شود.
سفیر ایران در وین روز جمعه به خبرنگاران گفت: هرچند تفاهم فنی مشترک سه ماهه میان آژانس و ایران صورت گرفت، اما باید توجه داشت که مبنای این تفاهم، تسهیل مذاکرات سیاسی و کمک به موفقیت آن در جهت مختصات مدنظر تهران بود و نه الزام ایران نسبت به اجرای خواست آژانس.
غریب آبادی با یادآوری اینکه بر اساس تصمیم سیاسی ایران، نقش آژانس صرفا در حد یک مجری است؛ افزود؛ بعد از گذشت سه ماه، ایران دیگر این تفاهم را با آژانس تمدید نکرد و صرفا در چارچوب تصمیمی سیاسی به مدت یک ماه دیگر به ثبت داده ها ادامه داد. لذا ادامه یا عدم ادامه این فرایند، هیچ ارتباطی با تکالیف پادمانی ایران ندارد، چرا که ایران همچنان به اجرای تعهدات پادمانی خود ادامه می دهد.
جمهوری اسلامی ایران، 23 فوریه 2021(5 حوت 1399)، در اجرای ماده ششم قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» که در مجلس شورای اسلامی ایران تصویب شده بود نظارت‌های فراپادمانی و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد.
با این حال بعد از الزام مجلس شورای اسلامی، ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توافقی سه ماهه برای تسهیل فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس امضا کردند که این توافق پس از پایان مهلت سه ماهه به مدت یک ماه دیگر یعنی تا تاریخ ۲۴ ژوئن(3 سرطان) تمدید شد.
با این توافق امیدهای بیشتری برای احیای برجام ایجاد شد؛ با این حال اظهارات مقام های امریکا همچنان غیر شفاف و بهانه جویانه است.
«آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا روز جمعه در کنفرانس خبری مشترک خود با ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه ؛ فقدان توافق فنی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را یک نگرانی جدی خواند و با تکرار ادعاهای موهوم امریکا افزود؛دستیابی ایران به سلاح اتمی نه فقط تهدیدی برای منطقه بلکه تهدیدی برای جهان است.
اظهارات گروسی و بیانیه آژانس نیز در همین راستا قرار دارد که حاکی از همسویی سیاسی با اهداف امریکاست.
تهران در چارچوب توافق موقت با آژانس انعطاف پذیری خود را نشان داد، در حالیکه این سوال همچنان باقی است که آیا آژانس توانسته است در مقابل تحمیل رویکرد سیاسی از سوی واشنگتن از اعتبار این نهاد بین‌المللی در برابر سیاست یک جانبه‌گرای واشنگتن مراقبت کند؟
جلال خوش چهره کارشناس مسایل سیاسی در یادداشتی می نویسد: "مدیرکل آژانس با لحاظ جایگاه حقوقی خود لازم است با کنار گذاشتن استانداردهای دوگانه به زدودن تردیدهای تهران دراین‌باره همت کند."
«رافائل‌گروسی» مدیر کل آژانس در کنفرانس مطبوعاتی 4 ماه پیش خود در تهران سعی کرد نشان دهد که رویکرد آژانس تحت مدیریتش بی‌طرفانه و غیر سیاسی است، اما به سختی می‌توان این ادعا را باور کرد.
همانگونه که سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین خاطر نشان کرده است ؛ اگرچه مدیرکل آژانس در گزارش خود بر اهمیت حیاتی تداوم فعالیت های راستی آزمایی و نظارت در ایران و ثبت داده ها تاکید کرده، اما آنچه که ایران متعهد به اجرای آن است، تعهدات پادمانی است، نه کمتر و نه بیشتر.
