Ռուսաստանը մինչև 2036 թվականը Լուսնի վրա միջուկային էլեկտրակայան կկառուցի
Ռոսկոսմոսը» կարևոր քայլ է կատարել լուսնային ծրագրում. 2025 թվականի դեկտեմբերին պետական կորպորացիան պայմանագիր է կնքել «Լավոչկինի անվան գիտաարտադրական միավորման» հետ՝ լուսնային էլեկտրակայանի մշակման և ստեղծման համար։
Աշխատանքները նախատեսված են մինչև 2036 թվականը. հենց այդ ժամկետում էլ պլանավորվում է օբյեկտը տեղակայել Երկրի արբանյակի մակերևույթին։
Ինչո՞ւ է Լուսնին անհրաժեշտ սեփական էլեկտրակայան
Այս նախագիծը լուսնային ծրագրի առանցքային տարրն է՝ անցում կատարելու մեկանգամյա առաքելություններից դեպի մշտական գիտական բազա։ Առանց էներգիայի հուսալի աղբյուրի երկարաժամկետ գտնվելն այնտեղ անհնար է. արևային վահանակներն աշխատում են միայն ցերեկը, իսկ լուսնային գիշերը տևում է երկու շաբաթ։ Միջուկային (ատոմային) էլեկտրակայանը կապահովի կայուն սնուցում գիտական սարքերի, կացարանների և ենթակառուցվածքների համար։
«Ռոսկոսմոսում» ընդգծում են՝ սա հիմքն է մշտապես գործող կայանի, որտեղ տիեզերագնացներն ու ռոբոտները կկարողանան աշխատել տարիներով։
Ռուսական լուսնային ծրագրի համատեքստը
Սա միակ հավակնոտ ծրագիրը չէ։ 2025 թ. հունվարին ակադեմիկոս Վլադիմիր Սոլովյովը (ՌԿԿ «Էներգիա»-ի գլխավոր կոնստրուկտորը) հայտարարել էր, որ ռուսական ուղեծրային կայանի առաջին մոդուլը կմեկնարկի 2027 թ. դեկտեմբերին։ Այն կփոխարինի Միջազգային տիեզերական կայանին (ՄՏԿ) դրա շահագործման ավարտից հետո և կդառնա օդաչուավոր տիեզերագնացության հենակետը։
Լուսնային էլեկտրակայանը տեղավորվում է այս ռազմավարության մեջ. մակերևույթի վրա էներգիայի առկայությունը հիմք է ռեսուրսների արդյունահանման, շինարարության և գիտական հետազոտությունների համար։
Միջազգային իրավիճակը
Ռուսաստանը միայնակ չէ. NASA-ն իր Artemis ծրագրով պլանավորում է բազա ստեղծել Լուսնի հարավային բևեռում, իսկ Չինաստանը՝ Միջազգային լուսնային հետազոտական կայան (ILRS): Միջուկային էներգիան համաշխարհային թրենդ է. ԱՄՆ-ն մշակում է Kilopower նախագիծը, Ռուսաստանը՝ իր նմանօրինակը։
«Ռոսկոսմոսը» պայմանագիր է կնքել մինչև 2036 թ. լուսնային էլեկտրակայան ստեղծելու մասին. սա քայլ է դեպի Լուսնի վրա կայուն սնուցմամբ մշտական բազայի ստեղծում։ Նախագիծը լրացնում է ուղեծրային կայանի ստեղծման ծրագիրը (առաջին մոդուլի մեկնարկը՝ 2027-ին) և նշանակում է անցում դեպի երկարաժամկետ տիեզերական ծրագրերի։ Ռուսաստանն ամրապնդում է դիրքերը «լուսնային մրցավազքում»։
