Politika dhe feja në Revolucionin Islamik të Iranit (2)

Revolucioni i popullit të Iranit me padyshim është një prej zhvillimeve më të rëndësishme dhe më me ndikim të botë në epokën bashkëkohore. Ky Revolucion ishte formuar në bazë të vlerave dhe të të menduarit islam dhe ka arritur në fitore dhe ka themeluar sistemin shtetëror të Republikës Islamike.

Përshëndetje miq të nderuar. Ndodhemi në ditët e bekuara të përvjetorit të fitores së Revolucionit Islamik të Iranit. Një Revolucion ky i cili edhe pas 42 viteve të tij, akoma është i gjallë dhe dinamik ashtu siç ka qenë në ditët e para. Të rinjtë revolucionar sot, me pasion dhe entuziazëm edhe më të madh se sa baballarët e vet në vitin 1979, janë të pranishëm dhe aktivë në skenën e luftës kundër padrejtësisë dhe arrogancës botërore. Këta të rinj edhe pse nuk kanë parë dhe nuk e kanë përjetuar atë periudhë të korrupsionit dhe poshtërimit para Revolucionit Islamik ndërsa nuk kanë as eksperiencën e Revolucionit dhe as periudhën e luftës imponuese, aktualisht janë aktiv në të gjitha sferat kulturore, shkencore, teknologjike dhe të politikës me një pasion më të madh se sa shumë revolucionarët dhe luftëtarët e viteve të para të Revolucionit Islamik.

Revolucioni i popullit të Iranit me padyshim është një prej zhvillimeve më të rëndësishme dhe më me ndikim të botë në epokën bashkëkohore. Ky Revolucion ishte formuar në bazë të vlerave dhe të të menduarit islam dhe ka arritur në fitore dhe ka themeluar sistemin shtetëror të Republikës Islamike. Ky Revolucion është realizuar në kohën kur popujt e botës e kishin pranuar se ose duhet të pranojnë hegjemoninë dhe të menduarin komunist të Lindjes ose duhet të pranojnë hegjemoninë dhe pikëpamjet liberale dhe kapitaliste të Perëndimit. Në bazë të kësaj, mendimtarët e ndryshëm dhe të dalluar nga aspekte të ndryshme kanë shqyrtuar dhe analizuar Revolucionin Islamik të Iranit. Në mesin e teorive të ndryshme të cilat arsyetojnë dhe komentojnë llojet e revolucioneve dhe sistemeve shtetërore, Revolucioni Islamik i Iranit ishte një fenomen i pashembullt i cili nuk mund të lexohet me asnjë prej llogaritjeve dhe ekuacioneve të asnjë prej politikanëve dhe mendimtarëve bashkëkohorë. Natyrisht se kjo disharmoni ishte me vend, për arsye se për shumë shekuj me radhë, feja nuk kishte ndërhyrje serioze në politikë dhe kjo ishte një çështjeje e pranuar në botë.

E kaluara historike mendimit për ndarjen e fesë nga politika, edhe në botën islame daton që nga periudha e sundimit të dinastisë Emevite dhe Abasite. Ata në emër të khalifes dhe zëvendësit të Profetit të nderuar të Islamit s.a.v.s., me shumë padrejtësi dhe dhunë, sundonin mbi popullin. Disa dijetarë fetare me qëllim që ta ruajnë fenë dhe për ta mbajtur të pastër Islamin nga ato veprime që bënin sunduesit në territoret e Shtetit Islam në emër të fesë, paraqiten dhe ndoqën këtë ide se bota e politikës dhe puna politike vetëm sa e ndot fenë Islame dhe feja është e ndarë nga politike. Në realitet, ata kanë fshirë tërë procesin e çështjes, por nuk kanë kundërshtuar dhe nuk kanë luftuar kundër uzurpimit të khalifatit nga njerëz të pamerituar dhe të pafe në mënyrë që njerëzit e merituar dhe sunduesit e drejtë të ulen në pozitën e udhëheqësit dhe të qeverisin shoqërinë në bazë të mësime të Islamit.

Natyrisht se kanë ekzistuar të cilët e paraqisnin këtë çështjeje me qëllime djallëzore se Islami dhe feja dhe klerikët fetarë janë të shenjtë dhe nuk duhet të hyjnë në politikë e cila nuk është një çështjeje e shenjtë, për arsye se ata me hyrjen në sferën e politikës, e humbin shenjtërinë e vetë. Sipas mendimeve të këtyre personave, feja dhe politika kanë natyrë të ndarë, prandaj aspekti i shenjtë i fesë duhet mbajtur larg nga lojërat dhe pazarllëqet e ndyta të politikës. Këto mendime të tilla aq shumë janë përsëritur në histori sa që edhe personalitete të mëdha si Muhamed Abduhu, nxënësi dhe shoqëruesi i ngushtë i Sejed Xhamaludin Asadabadi, mendimtar dhe reformator i madh bashkëkohor, thotë: “Kërkoi strehim dhe mbrojtje te Zoti nga politika dhe nga fjala politikë dhe nga kuptimi i politikës dhe nga çfarëdo fjale që shqiptohet në politikë dhe nga çdo mendim në lidhje me politikën që kalon nëpër mendjen time dhe nga çfarëdo fushe në të cilën kujtohet politika dhe nga çdo njeri i cili flet me politikë ose mëson politikën ose mendon në lidhje me politikën!”

Imam Khomejni (ra), arkitekti i madh i Revolucionit Islamik të Iranit, për ta korrigjuar këtë ide të gabuar, rreth 30 vite para fitores së Revolucionit Islamik, ka shkruar veprën “Kashful-Asrar”. Lideri i madh i Revolucionit Islamik të Iranit, në këtë libër i cili mund të konsiderohet edhe vepra e parë politike e Imam Khomejnit, vë në dukje ajetin 59 të sures Nisa në Kur’anin e shenjtë dhe shkruan: “Zoti i madhëruar ka urdhëruar formimin e Shtetit Islam deri në ditën e Kiametit dhe është shumë e qartë se i ka obliguar besimtarët që t’i nënshtrohen vetëm Zotit, Profetit dhe përgjegjësve të çështjes dhe pasi që e ka bërë obligim nënshtrimin para përgjegjësve të çështjes për të gjithë Umetin, ajo çfarë duhet të shtrohet për shqyrtim është kjo që kush është përgjegjësi i çështjeve?”. Gjithashtu, Imam Khomejni në këtë vepër mbikëqyrjen mbi shtetin e konsideron detyrë dhe përgjegjësi të dijetarëve të mëdhenj fetar dhe ekspertëve të jurisprudencës, ndërsa shkruan: “I vetmi sistem shtetëror të cilin mendja e konsideron të drejtë dhe e mirëpret atë me krah hapur, është sundimi i Zotit. Ne nuk po themi se qeverisja e shtetit duhet të jetë në duart e dijetarëve fetarë, por po themi se shteti duhet të qeveriset dhe udhëhiqet me ligjin hyjnor i cili është në dobi të vendit dhe të popullit dhe kjo punë nuk mund të realizohet pa mbikëqyrjen e dijetarëve fetar”. Imam Khomejni në një pjesë tjetër kësaj vepre shkruan: “Ne që po themi se sistemi shtetëror dhe Vilajeti në këtë periudhë kohore duhet të jetë në përgjegjësi të dijetarëve fetar, është me këtë kuptim që Parlamenti ose Kuvendi i vendit duhet të formohet nga ekspertë me besim fetar ose duhet të jetë nën mbikëqyrjen e atyre”. Në këtë libër, Imam Khomejni (ra) në këtë libër, për ta vërtetuar teorinë e Vilajeti Fakih (Autoritetit Fetar), mbështetet në shumë hadithe dhe transmetime fetare. Materiali dhe temat e diskutuara në këtë vepër, tregojnë se Imam Khomejni që nga ajo kohë mendonte për formimin e Shtetit Islam.

Me padyshim se Imam Khomejni (ra) është ripërtëritësi më i madh i fesë Islame pas imamëve ma’sum. Ai edhe në aspekti teologjik edhe në aspektin e shkencave fetare, ka punuar në ripërtëritjen e fesë Islame. Natyrisht të Islamit burimor të Hazretit Muhamed s.a.v.s.! Për arsye se nga pikëpamja e Imam Khomejnit, edhe ish-regjimi mbretëror Pahlavi ka qenë si dinastitë Emevite dhe Abasite që në mënyrë sipërfaqësore e pranonte fenë Islame, mirëpo e pengonte realizimin në praktikë të fesë Islame. Në bazë të kësaj, në prezantimin e Islamit të vërtetë, Imam Khomejni ka përdorur termin “Islami burimor i Hazretit Muhamed” ndërsa në prezantimin e islameve të devijuara ka përdorur termin “Islami Amerikan”. Ajetullah Khamenei i cili pas Imam Khomejnit ka marrë përsipër udhëheqjen e Revolucionit Islamik, në shpjegimin e këtyre dy termeve, ka thënë: “Islami amerikan është diçka në emër të Islamit, por në shërbim të fuqive të arrogancës së botës... Islami Amerikan është islami i njerëzve të pa dhimbje dhe pa brenga të cilët nuk mendojnë për asgjë tjetër, përveçse interesave të tyre materialiste dhe realizimin e dëshirave të epshit të tyre. Ata e konsiderojnë Zotin dhe fenë si një kapital dhe mall tregtie dhe si një mjet për mbledhjen e pasurisë ose për realizimin e ambicieve të tyre për pushtet, ndërsa i fusin në harrës të gjitha ajetet dhe transmetimet fetare të cilat janë në kundërshtim me interesat e tyre ose në mënyrë të paturpshme devijojnë interpretimin e tyre. Pra, ky është islami amerikan i cili u bënë thirrje njerëzve që të largohen nga politika dhe nga të kuptuarit dhe nga diskutimi dhe veprimi i politikës. Mirëpo Islami burimor i Hazretit Muhamed s.a.v.s. e konsideron politikën pjesë të fesë dhe të pandashme me fenë dhe i bënë thirrje të gjithë myslimanëve që ta kuptojnë politikën dhe të punojnë me politikë. Pra, kjo është ajo çfarë të gjithë popujt myslimanë duhet ta kujtojnë si kujtim të çmuar të mbetur nga Imam Khomejni si gjuhë e gjallë e Islamit”.

Është interesant të dihet se në fillim të lëvizjes së Imam Khomejnit (ra), atmosfera që sundonte në shoqëri nuk e pëlqente hyrjen e dijetarëve fetar në politikë. Mirëpo, Imam Khomejni (ra) duke u mbështetur në mësimet e qarta të Kur’anit të shenjtë dhe në jetën e veprën e Profetit të nderuar të Islamit s.a.v.s, me një vullnet të palëkundur dhe duke u mbështetur te Zoti i madhëruar, ka vazhduar veprimtarinë e vet politike njëkohësisht me veprimtarin fetare. Imam Khomejni (ra) në fillim duke marrë parasysh rrethanat dhe potencialin e shoqërisë, është munduar që me anë të vërejtjeve dhe rekomandimeve të korrigjojë sjelljet dhe veprimet e ish-regjimit mbretëror. Mirëpo pasi një kohe, gjegjësisht atëherë kur u shtuan motivet fetare të shoqërisë dhe në anën tjetër kur u shtuan veprimet anti-fetare të ish-regjimit Pahlavi dhe bëheshin në mënyrë të hapur, Imam Khomejni (ra) filloi një fazë të re të veprimtarisë së tij politike me qëllim ndryshimin e sistemit shtetëror.

Sistemi që sundonte në Iran para Revolucionit Islamik mundohej të dobësonte dhe të shkatërronte bindjet, besimin dhe mendimin fetar të popullit. Ish-regjimi mbretëror ka bërë përpjekje të gjera për të përhapur një vështrim të keq ndaj autoriteteve fetare, për të forcuar sektet e devijuara dhe për ta vendosur kulturën perëndimore në vend të kulturës islame. Mirëpo pavarësisht këtyre veprimeve, Islami ka qenë bosht kryesor i kulturës së popullit të Iranit. Në të vërtetë, bindja se kjo fe është garantuese e drejtësisë, lirisë, paqes, sigurisë dhe ngritjes shpirtërore të njeriut, u bë motiv i lëvizjes dhe revolucionit të miliona njerëzve në Iran.

Imam Khomejni filloi fjalimet e tij kritike në vitin 1962, gjegjësisht pas miratimit të ligjit për shoqatën e provincave dhe krahinave. Kjo është për arsye ky ligj më shumë se çdo gjë tjetër krijonte rrethanat për depërtimin sa më të madh të Amerikës dhe Izraelit dhe shtrirjen e hegjemonisë së tyre mbi Iranin. Protestat dhe fjalimet politike fetare të Imam Khomejnit rezultuan me kryengritjen e qershorit të vitit 1962. Kjo kryengritje u shtyp me dhunë dhe barbarizëm dhe me vrasjen e protestuesve dhe me vendosjen e pushtetit policor-ushtarak. Mirëpo 15 vite më vonë, edhe një herë u ngjallë irritomi i qytetarëve dhe flakët e protestave dogjën sistemin despotik mbretëror Pahlavi.

Aktualisht, Republika Islamike e Iranit me rezistencën dhe qëndresën 42 vjeçare të vet përball llojeve të ndryshme të komploteve, vazhdon të jetë një vend i lirë, i fuqishëm, me dinjitet, fetar dhe i zhvilluar në shkencë, me rekord në dinamikën e progresit shkencor, një fuqi rajonal dhe me ndikim në ekuacionet e zhvillimeve globale. Ky zhvillim dhe përparim në fusha të ndryshme shkencore, kulturore, politike, shoqërore dhe ushtarake i cili ka befasuar të gjithë botën, është arritur dhe realizuar nën udhëheqjen e një sistemi shtetëror fetar dhe është një dhuratë nga Zoti për popullin e Iranit i cili ka dhënë shumë dëshmorë në këtë rrugë. Ashtu siç ka thënë edhe vetë Imam Khomejni (ra) në testamentin e vet në të cilin e prezanton Revolucionin Islamik si një dhuratë hyjnore dhe thotë: “Nuk duhet të dyshohet se Revolucioni Islamik i Iranit është i veçantë nga të gjithë revolucionet, edhe në shfaqjen edhe në cilësinë dhe mënyrën e veprimtarisë revolucionare edhe në motivin e Revolucionit është i pakrahasueshëm. Prandaj, nuk ka dyshim se kjo është një dhuratë hyjnore e cila ka ardhur nga ana e Zotit të madhëruar për popullin e shtypur dhe të plaçkitur të Iranit”.