Speciale për javën e Mbrojtjes së Lavdishme (6)
Në këtë edicion do të flasim për Abas Dovran, njërin prej pilotëve trima të periudhës së Mbrojtjes së Lavdishme.
Radha e dashurisë – pjesa e tretë
E hapi radion. Spikeri po reciton vjershë:
O dashuri!
O dashuri!
Nuk po duket ngjyra e kaltër e fytyrës tënde.
E pyeta veten: dashuria ka ngjyrë? A mund të vendoset një ngjyrë mbi dashurinë? Të kuqe apo të kaltër? Por nuk e di pse unë nuk mund ta paramendoj dashurinë në një ngjyrë?! Në realitet çfarë ka të bëjë dashuria me ngjyrën? Pse duhet ta robërojmë dashurinë në ngjyrë? Nga brendësia ime, një zë thotë: dashuria është e pa ngjyrë. Në realitet
Dashuria është gëzim.
Dashuria është liri.
Dashuria është fillim i të qenit njeri.
Dashuria është me thjeshtësinë e fluturimit të një zogu deri në thellësitë e qiejve. Dashuria shumë njerëz i bënë qiellor dhe shumë njerëz i fut në disa rrugë të papërsëritshme. Abas Dovran ishte njëri prej këtyre zogjve të dashuruar.
Nëna e tij nuk ishte e pajtimit për këtë martesë. Thoshte unë nuk i jap vajzën ushtarëve që njërën këmbë ta kem në Shiraz dhe tjetrën në rrugë pas vajzës time nga ky qytet në atë qytet. Ndërsa Mehnazi ishte e thjeshtë. Ishte e re dhe brengosej për arsye se i pëlqente ky ushtar. Deri para një jave, mendonte se do të vazhdojë studimet, të shkojë në universitet, mirëpo tani nuk dëshironte. Tani e kishte parë burrin e jetës së saj dhe dëshironte të jetonte pranë tij, të qëndrojë. Ishte e thjeshtë. Ishte e re, mendonte se bota është ndërtuar në atë mënyrë që njerëzit gjithnjë mund të bëjnë atë çfarë të dëshirojnë.
Me Amirin po përgatitemi të vijmë në Teheran për ceremoninë e varrimit tënd. Amiri dëshiron të veshë rrobat e tij të zeza, nuk po e lejoj. Po them që ta vesh atë këmishën me të kaltër të mbyllur, është e mirë. Është vendosur që nga vetë baza të hipim në një avion C-130 dhe të vijmë në Teheran. Unë pas teje, nuk mund të shikoj kurrfarë avioni. Më lejo të them ty se ikja jote sa shumë më ka lënë vetëm. Vuajtja dhe vetmia e ime ishte aq e madhe sa që as vdekja nuk do të më pajtonte. Mbretëresha jote më nuk kishte buzë për të qeshur. Më nuk mund ta duronte as veten. Ti nuk ishe dhe të gjitha gjërat e mira e kanë humbur vlerën për mua.
Ku je Abas? Frymëmarrjet e Amirit e kërkojnë aromën tënde. Akoma ka mbetur fundi i parfumeve tua. Nganjëherë Amir e vendos po atë parfume dhe unë si një bletë e cila e ka gjetur lulen e dëshiruar, marrë aromën e ajrit dhe shkoj në vitet e largëta kur isha me ty.
E uli xhamin e makinës dhe e nxori kokën nga dritarja dhe në errësirën e tunelit bërtiti me zë të lartë. Tuneli i gjatë u mbush me plotë zërin e bërtitjes. Abasi qeshi. E thithi edhe një herë tymin e fundit të cigares dhe ngriti zërin e radios. Gjithnjë dëgjonte muzikë të lehtë. Dashuria e tij ishte një këngëtare me emrin Andy Wiliams. Mehnaz mbylli kapakun e syve dhe duke qeshur, bërtiti: "Abbbbas, Abbbbas, kjo është makinë. Nuk është avion. Ti nuk po fluturon!".
Abasi akoma qeshte dhe këmbën e kishte mbi pedalin e gazit. Tuneli përfundoi. Të dy shikuan njëri-tjetrin dhe qeshën. Abasi tha: "Zonja ime në tunel, urdhëruan diçka?" Mehnaz me sytë e saj që shkëlqenin nga rinia dhe lumturia, u përgjigj: "Thash më ngadalë. Kjo është vetëm një makinë e mjerë, dhe jo avion gjigant F-4. E kuptove oficer Dovran?". Abas me të qeshur e ngacmim tha: "Si urdhëro komandant Mehnaz". Dhe me këmbë e shkeli më shumë pedalin e gazit.
Në fund të muajit shahriver të vitit 1359 që përkon më 31 gusht 1980, kishte kaluar një vit nga martesa jonë dhe ne vetëm sa ishim kthyer nga veriu i Iranit në Teheran dhe kishim vendosur të ktheheshim në shtëpinë tonë në bazën ushtarake ajrore në Bushehr, kur lufta filloi. Insistimet e mia për të qëndruar në Teheran ose për të shkuar në Bushehr, nuk patën kurrfarë dobie. Ai thoshte: "A po mendosh se nëse qëndron këtu, mund të shikojmë njëri-tjetrin për çdo ditë? Që nga tani unë më nuk e kam kohën në dorën time. Për çdo ditë duhet të shkojë në bazë për të fluturuar. E dashur shko në Shiraz. Do të flasim në telefon, do të vijë e të vizitojë, po të premtoj. Lutemi që kjo luftë të përfundojë sa më shpejtë. Ke pak durim. Bëhu e mençur".
I shkrova atij:
Përshëndetje Abas Khan.
Nuk mendoja që një ditë do të largohemi aq shumë sa që të shkruajë letër për ty... Atë ditë në mëngjes pasi që shkove ti, më nuk munda të feja. Edhe më parë nuk kisha fjetur. Sapo mbylla sytë, menjëherë më kaplonte ankthi
E humba durimin fare... Ti nuk duhej të më leje mua në këtë mënyrë këtu dhe vet të shkoje në një rrugë tjetër. Vetminë më së shumti e kam ndjerë në atë natë kur Nadiri erdhi në Teheran të më marrë... Pas dasmës tonë, kjo ishte hera e parë që vija në Shiraz pa ty. Shirazi pa ty, për mua është ferr, Abas.
Të betohem në Zotin, më lejo që të vij në Bushehr. Të paktën, edhe nëse nuk mund të vjen shumë, një herë në javët mund të vish që të kemi mundësi të takohemi me njëri-tjetrin. Të paktën të përgatis ushqim për ty, të jap një gotë çaj në dorë. Abas, të betohem në shpirtin e Mehnazit, më lejo të vij. Është shumë vështirë ta duroj largësinë tënde. Më thirr në telefon. E pres letrën tënde. Mehnazi yt.
Para se të fillonte lufta, një natë kur duhej të qëndronte në bazën ajrore dhe unë kisha frikë që të qëndroj vetëm në shtëpi, ai erdhi dhe më mori edhe mua në vendin e tij të punës. Në vendin ku ishte strofulli i avionëve luftarakë. Njëri prej avionëve, ishte më në skaj në krahasim me ata avionë që ishin më afër pistës. Mua më dërgoj në drejtim të saj. Më tha “ky është “F-4” Mehnaz. Unë fluturoj me këtë”. Avioni i tij ishte aq i madh se që shtati im me zor që arrinte sa ishin rrotat e tij. Zgjata dorën dhe e fërkova për trupin e avionit, ishte akull e akull i ftohtë. I thash: “Oh!!! Sa i madh që është!”. Abas tha: “Po, këtë e quajnë gjigantë”. Thash: “Nuk po frikësohesh, Abas? Nuk është vështirë?”. Ai qeshi dhe tha: “Pse a bënë njeriu të frikësohet nga ajo që e do? Eja dhe ulu në karrigen e pilotit dhe shiko se çfarë kënaqësie është”. Hipa në shkallët prej hekurit dhe u ula pranë tij. U habita fare. Abasi qeshte dhe thoshte: “Tani pse u habite kaq shumë tani? Ke frikë?” Edhe kisha dëshirë që në një farë mënyre Abasi ta startojë avionin dhe të fluturonim së bashku, edhe kisha frikë. Mirëpo Abasi kishte pasion të madh për fluturim.
Kur vinte letra e tij, e humbja të gjithë durimin. Nuk e dija se si po i kaloja shkallët.
Zonja ime, zonja Mehnaz, lulja ime, përshëndetje.
Më thuaj se je mirë dhe nuk po ankohesh nga largësia ime. Edhe për mua është shumë vështirë mungesa jote. Mirëpo çfarë mund të bëjmë. Lufta, është luftë dhe nuk njeh gra e fëmijë...
Shumë pak kam kohë që të shkoj në shtëpi dhe t’i shikojë gjërat. Nganjëherë nuk kam kohë as të shkojë e të bëj dush. Nganjëherë jemi edhe më të zënë dhe shkon deri në tre ditë pa i heq çizmet nga këmba...
Mehnaz kujdesu për vete. Këto fjalë nuk t’i thash që të mërzitesh. Më në fund është luftë. Nuk mund të pritet që unë pasi që kam vetëm një vit që jam martuar apo pasi që ne të dy e duam shumë njëri-tjetrin, të lë luftën dhe popullin e vendit tim dhe të vij e të ulëm në shtëpi... Mos u mërzit shumë. Çdo gjë do të rregullohet shumë shpejtë. Të dua shumë e shumë. Ke kujdes për vete.
Bashkëshorti yt, Abasi
Tetor 1980
Në kohën kur lindi Amir Reza, ishte ulur në makinën e tij dhe lexonte Kur’an, thoshte se nuk kam durim që të dëgjojë të qarat e Mehnazit. Kalonin ditë e kalonin javë dhe Abasi përherë kishte misione. I gjithë gëzimi im ishte ky që ai vjen në shtëpi dhe unë e shoh përsëri.
Ishte pasdite. Abasi së bashku me babanë e tij kishte shkuar në qytet në treg. Kur u kthye, kishte blerë shumë gjëra. I thash: “Sa shumë gjëra ke blerë! A dëshirove që për një vit të shpëtosh nga shkuarja në treg?” Abasi qeshi dhe tha: “Zonja e zonja, do të nevojiten. Nëse do të ndodhë që për një muaj të kem mision vazhdimisht, ti vet nuk mund të shkosh deri në Hamedan e të blesh gjëra dhe t’i sjellësh në bazë”.
Gjatë gjithë natën nuk kishte mbyllur fare sytë, e kishte humbur durimin. Vazhdimisht rrotullohej nga një anë në anën tjetër. E mori fletoren e kujtimeve dhe shkroi:
31 tir 1361. Ora është 3 e mëngjesit. Pas një ore duhet të jem në brigadë. Sot kam një fluturim të vështirë. E di që është një mision i rrezikshëm. Mund që më të mos kthehem gjallë, mirëpo unë vetë në mënyrë vullnetare, dëshirova që ta kryejë këtë mision... Gjatë kësaj periudhe unë kam humbur shumë shok. Si ata që kanë rënë dëshmorë ose që janë zënë rob apo ata që akoma nuk u është gjetur trupi. Dje pasdite i thash Abasit, dëshiroj që nëse ndodhë diçka për mua, ti për shkak se ke lidhje familjare me Mehnazin, shko dhe lajmëroje vet. Abasi qeshi me mua, pastaj tha: “Ti kurrë nuk frikësohesh, tani çfarë ka ndodhur që po flet për vdekjen?!”.
Po dëgjohet zëri i qarjes së Amir Reza. Abasi e kishte sjell atë pranë meje që të fle dhe t’i jap gji atij. Me sytë e përgjumur, e shikova Abasin që po vishte uniformën e fluturimit. “A kthehesh për drekë?” Abasi u përgjigj: “Kthehem” dhe shkoi. Në drekë kisha përgatitur ushqimin dhe prisja ardhjen e Abasit. Në mëngjes sapo kishte filluar të më marrë gjumi, kur dëgjova zhurmën e ngritjes së avionit për fluturim, mirëpo tani është koha e kthimit të Abasit dhe zhurma e avionit të tij akoma nuk po dëgjohej. I ranë ziles së shtëpisë. Hapa derën dhe e pash që ishte z. Abas, ishte me uniformën e fluturimit dhe me çizme me pluhur e dhe. Zemrën ma kaploi një trazirë. Amiri shpejt erdhi mbrapa meje dhe qante. Më nuk mund të qëndroj.
Kjo është letra e dytë dhe letra e fundit që po e shkruaj për ty pas 20 viteve. Në këtë botë të madhe nuk ka asnjë grua që burrin e saj dy po e bartin mbi supe gjatë ceremonisë së varrimit.
Ah sikur do të kishe mundësi të kuptoje se sa vështirë është ta bartësh tabutin e lehtë sa një penë. Unë dhe Amiri këtë pikëllim të rëndë e kemi ndarë së bashku në heshtje.
Me nxitim të madh, erdhëm. Duhej të ecnim shumë rrugë të gjatë derisa të arrinim në “Mi’raxhin” e dëshmorëve. Amiri më shumë vraponte se sa ecte me ecje të zakonshëm. Thuajse do të shikojë vet ty, Abasin e gjallë dhe të shëndoshë. Thuajse nuk është ashtu siç është që ti ke ikur 20 vite më parë dhe Amiri atëherë ishte vetëm tetë muaj.
E di që fundi i këtyre hapave është arritja te ti dhe unë akoma jam e mahnitur për të shikuar ty. Ne jemi më të afërmit e atij burri të cilën e quajnë hero dhe ky hero është një burrë të cilin unë kam shumë vite që e dashuroj. Tani e di shumë mirë se fati i të gjithë “Lejlave” është që të mbesin pa Maxhnunin.
Më dëshiron zemra që kur të hapin tabutin, të mos jetë askush këtu. Të mos shikojë ty asnjë palë sy. Ma do zemra që ky takim i fundit, të jetë vetëm i imi. Unë dhe Amiri dhe ti. Këtë takim të fundit përveçse me Zotin, nuk dëshiroj ta ndaj me askënd tjetër.
Amiri ulët në dy gjunjë dhe e puthë tabutin tënd. Tabuti mbi të cilin kanë vendosur flamurin e Iranit. Tani e hapin kapakun e tabutit. Përveçse një kockë, nuk ka mbetur asgjë nga ti. Kocka e trashë e kofshës. Kocka e cila nuk është e askujt tjetër. Është e Abasit tim. Pjesa tjetër është dhe.
Ma do zemra që çdo gjë të jetë vetëm një gënjeshtër. Ti akoma të jesh gjallë, të hapet kapaku i tabutit përsëri dhe ne të shikojmë ty që po zgjohesh nga gjumi i gjatë dhe i largët dhe na buzëqeshë neve.