تحلیل: اتهام نسل کشی فرهنگی ارمنستان به جمهوری آذربایجان

طرح اتهام های متقابل در راستای تنش های جمهوری آذربایجان و ارمنستان به یک اولویت در سیاست خارجی از هر کشور تبدیل شده است. 

در روزهای اخیر، مقامات دولت ایروان با طرح اتهام هایی نظیر نقض مقررات آتش بس، تیراندازی به اماکن و مراکز غیرنظامی، اشغال اراضی ارمنستان و اتهام های مشابه، تلاش کرده اند، دولت "الهام علی اف" را به چالش بکشند. در همین راستا، مقام های دولت ارمنستان با طرح موضوع نسل کشی فرهنگی توسط دولت جمهوری آذربایجان، تلاش می کنند، توجه جامعه جهانی را به خود جلب کنند. 
از سال گذشته میلادی، با طرح موضوعاتی در راستای تخریب اماکن تاریخی و فرهنگی، موضوع نسل کشی فرهنگی توسط جمهوری آذربایجان را به جامعه جهانی عرضه کرده است. به عنوان مثال، وزارت امور خارجه ارمنستان هفته گذشته تلاش های اخیر دولت باکو را به چالش کشیدن آشکار رای دیوان بین‌المللی دادگستری سازمان ملل دانسته بود.   دستگاه دیپلماسی ارمنستان همچنین اعلام کرد : دیوان بین‌المللی دادگستری که یک نهاد وابسته به سازمان ملل است، در روز 7 دسامبر سال 2021 میلادی، دولت جمهوری آذربایجان را به مراعات اماکن فرهنگی ارمنستان در قره باغ ملزم ساخته بود. 

در همین ارتباط ، دستگاه دیپلماسی ارمنستان همچنین تصریح کرده است: «سیاست تخریب و تحریف هویت میراث تاریخی، فرهنگی و مذهبی ارمنیان با بیانیه‌های دولت جمهوری آذربایجان در مورد دستیابی به صلح متناقض بوده است و موانعی جدی در برابر استقرار صلح دائمی در منطقه ایجاد می‌ کند». 

در همین ارتباط ، تر- ورتانس آبراهامیان اسقف قره باغ و کارشناس امور فرهنگی در گفتگو با “رادیو لور” گفته بود:  
«آن ها نمی خواهند هیچ اثری از مسیحیت در قره باغ وجود داشته باشد. این اماکن در واقع گواهانی هستند که توسط مقام های باکو پاک می شوند. ماهیت نژاد کوچ نشین همین است که مقام های آذری انجام می دهند. این بی تفاوتی ماست که آسیب پذیر شده ایم». 
رسانه های ارمنستان نیز در همین راستا، اعلام کرده اند، بدیهی است که نسل کشی فرهنگی علیه میراث فرهنگی ارامنه در حال وقوع است. اما به دلیل بی تفاوتی ها و بی توجهی های دولت ”نیکول پاشینیان”، امروز از طریق کاربران شبکه های اجتماعی جمهوری آذربایجان در مورد تخریب کلیساهای خود مطلع می شویم. 
در حقیقت، باید گفت، طرح اتهام های مبنی بر نسل کشی فرهنگی آثار تاریخی، باستانی و فرهنگی ارامنه در قره باغ و دیگر شهرستان های تازه آزاد شده جمهوری آذربایجان، اخیرا اغاز شده است و همچنان در دستور کار مقام های دولت ایروان قرار دارد. 

• تبعات لغو خودمختاری قره باغ توسط دولت باکو

در همین زمینه دولت ارمنستان، بار دیگر جمهوری آذربایجان را به "نسل کشی فرهنگی" آثار ارامنه متهم کرده است. با طرح این اتهام در حقیقت، می توان گفت، تنش در زمینه فرهنگی نیز بر روابط و دستور کار مذاکرات صلح میان ایروان و باکو افزوده شده است.

ارمنستان بارها همسایه خود را به تلاش برای محو آثار فرهنگی و تاریخی ارامنه در مناطق تحت کنترل دولت مرکزی باکو در قره باغ متهم کرده است. این مناطق در پایان جنگ سال 2020 میلادی به جمهوری آذربایجان واگذار شده است. در روزهای اخیر، اعتراضات مقامات دولت ارمنستان و رسانه های این کشور در نهایت "آدری آزولای" دبیر کل سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) را به تصویب ماموریت یک هیات حقیقت یاب ناگزیر کرد.

این سازمان با هدف محافظت از میراث فرهنگی و مذهبی ارمنستان از خطر نابودی قریب الوقوع در اراضی تحت کنترل دولت جمهوری آذربایجان به تشکیل "مأموریت فوری هیات حقیقت یاب" تصمیم گرفته است.
در این زمینه، مقامات دولت "الهام علی اف" تاکنون موضعگیری نکرده اند. اما تردیدی نیست که تلاش مقام های ارمنستان و رسانه های این کشور به منظور کشاندن پای مجامع بین المللی به مناقشه قره باغ نتیجه مورد نظر مقامات دولت ایروان را محقق کرده است.

در حقیقت، باید به این واقعیت اعتراف کرد که با طولانی شدن روند مذاکرات صلح قره باغ و طرح اتهام های متقابل، روند مذاکرات صلح قره باغ با موانع و مشکلات جدیدی مواجه خواهد شد و ممکن است روند فعلی صلح را به مخاطره بیندازد.

بیشتر بخوانید:

• مواضع ارمنستان درباره اقدامات تحریک آمیز جمهوری آذربایجان

• ادامه تنش های مرزی بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان