در ادامه با تفسیر ساده و روان آیات 6 تا 14 سوره ملک همراه شما هستیم.

    بسم الله الرحمن الرحیم

با درود به روان پاک پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله و سلّم و با سلام به حضور شما شنوندگان گرامی، با برنامه ­ای دیگر از "راهی به سوی نور" در خدمت شما هستیم تا با تفسیر آسان و روان آیاتی دیگر از کلام الهی در قرآن کریم آشنا شویم.

ابتدا به تلاوت آیات 6 تا 8 از سوره ملک گوش فرا می‌دهیم:

«وَلِلَّذِینَ کَفَرُوا بِرَبِّهِمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ»، «إِذَا أُلْقُوا فِیهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِیقًا وَهِیَ تَفُورُ»، «تَکَادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ کُلَّمَا أُلْقِیَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ»

ترجمه این آیات چنین است:

«و براى کسانى که به پروردگارشان کفر ورزند، عذاب جهنّم است که بد بازگشتگاهى است»، «هنگامى که [کافران] به دوزخ پرتاب شوند، خروش هولناک و دلخراش آن را مى‏شنوند، در حالى که جوشش و فوران دارد»،  «نزدیک است [دوزخ] از شدّت خشم، پاره پاره شود. هرگاه گروهى [از دوزخیان] در آن افکنده شوند، نگهبانان دوزخ از آنان می‌پرسند: آیا هشداردهنده‏اى به سراغ شما نیامد؟»

در فرهنگ اسلامی، کسانی که از روی عناد و لجاجت، وجود خدا را انکار کرده و راه کفر و شرک را در پیش می‌گیرند، گرفتار کیفر سخت الهی در قیامت شده و به دوزخ افکنده می‌شوند؛ جایی که آتش در آن فوران می‌کند و صدایی بسیار وحشتناک از آن شنیده می‌شود.

حرارت دوزخ چنان است که گویا از شدّت خشم و غضب نسبت به دوزخیان، در حال انفجار و پاره پاره شدن است، چنان می‌جوشد و می‌خروشد که همانند انسانی خشمگین می‌خواهد منفجر شود.

اما سخت‌تر از این عذاب جسمی، توبیخ و مؤاخذه‌ی مأموران دوزخ است که از آنان می‌پرسند: «مگر کسی به شما هشدار نداد و شما را از کارهایی که موجب دوزخی شدن می‌شد، آگاه نساخت که امروز گرفتار چنین کیفری شدید؟»

از این آیات می‌آموزیم:

    پس از آنکه خداوند حجّت را بر مردم تمام کرد، کسانی که از روی علم و عمد نافرمانی کنند، کیفر می‌شوند.

    عذاب دوزخ هم جسم را می‌سوزاند و هم با توبیخ و تحقیر دوزخیان، روح و روان آنها را می آزارد.

اکنون به تلاوت آیات 9 تا 11 از سوره ملک گوش می‌سپاریم:

«قَالُوا بَلَى قَدْ جَاءَنَا نَذِیرٌ فَکَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَیْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِی ضَلَالٍ کَبِیرٍ»، «وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ»، «فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِمْ فَسُحْقًا لِأَصْحَابِ السَّعِیرِ»

ترجمه این آیات چنین است:

«[دوزخیان] می‌گویند: چرا! به راستی هشداردهنده‌ای به سراغ ما آمد؛ ولى ما تکذیب کردیم و گفتیم: خداوند چیزى نازل نکرده است و شما فقط در گمراهى بزرگى هستید»، «و می‌گویند: اگر ما [دعوت پیامبران را] مى‏شنیدیم، یا می‌اندیشیدیم، در میان اهل آتش نبودیم»، «پس به گناه خود اعتراف می‌کنند، پس لعنت بر اهل آتش باد!»

در پاسخ فرشتگان مأمور دوزخ، دوزخیان اقرار می‌کنند که خداوند برای هدایت آنها افرادی را فرستاده بود و آنها هشدارهای فرستادگان الهی را شنیده بودند، با این حال، سخن  حق را نپذیرفتند و زیر بار نرفتند؛ بدتر آنکه پیامبران الهی را افرادی گمراه و منحرف‌کننده می‌خواندند.

افرادی که در دنیا خود را روشن بین و فهمیده می‌شمردند و اهل ایمان را مردمانی ساده ‌لوح و زودباور می‌پنداشتند، در قیامت اعتراف می‌کنند که اگر گوش شنوایی داشتیم و به سخنان پیامبران گوش می‌کردیم، یا لااقل عقل خود را به کار گرفته و از هوای نفس پیروی نمی‌کردیم، امروز جایگاه ما دوزخ نبود.

در فرهنگ اسلامی عقل از دو جهت باارزش شمرده می‌شود، یکی آنکه عقل در فهم و درک وحی الهی و سخنان رسول خدا به انسان کمک می کند/ دیگر آنکه انسان به کمک عقل (مستقل از وحی الهی) با دقّت در نظام شگفت آفرینش به وجود خالقی دانا و توانا و حکیم پی می‌برد، لذا از انجام کارهای زشت و نادرست دست برمی دارد.

از این آیات می‌آموزیم:

    خداوند از طریق عقل و وحی، حق و حقیقت را برای مردم روشن کرده و برای هیچکس عذری باقی نگذاشته است.

    تعالیم پیامبران مطابق با عقل و سازگار با آن است. لذا با تعقّل و تفکّر در آموزه‌های آنان، انسان به درستی رسالت آنان پی می‌برد.

    براثر عناد و لجاجت با حق و حقیقت، کار انسان به جایی می‌رسد که پیامبران را دچار گمراهی بزرگ می خواند و خودش را فهمیده و روشنفکر.

اکنون به تلاوت آیات 12 تا 14 از سوره ملک گوش می‌سپاریم:

«إِنَّ الَّذِینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَیْبِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ کَبِیرٌ»، «وَأَسِرُّوا قَوْلَکُمْ أَوِ اجْهَرُوا بِهِ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ»، «أَلَا یَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ»

ترجمه این آیات چنین است:

«همانا برای کسانى که از پروردگارشان در نهان مى‏ترسند، آمرزش و پاداشى بزرگ است»، «گفتارتان را پنهان کنید یا آشکار سازید، او به آنچه در سینه‌هاست، داناست»، «آیا کسى که آفریده است، [از حالات آفریده‌ی خود] آگاه نیست؟ در حالى که او باریک‌ بین و آگاه است»

به دنبال بیان وضعیت کافران و مشرکان در قیامت، این آیات ابتدا به سرنوشت اهل ایمان در قیامت پرداخته و می‌فرماید: «کسانی که در همه حال به ویژه در نهان و پنهان از ارتکاب گناه پرهیز می‌کنند، مشمول رحمت و مغفرت الهی شده و در قیامت پاداش بزرگ الهی را دریافت می‌کنند.

این گروه می‌دانند هر سخنی را که بگویند، چه آشکار باشد و چه پنهانی، خداوند می‌داند و بلکه بالاتر از آن، آنچه را در فکر و دل خود دارند و هنوز بر زبان نیاورده‌اند، خداوند به آن آگاه است.

چگونه می‌توان فرض کرد که خداوند از حالات مخلوقاتش آگاه نباشد، در حالی که او خالق و آفریننده‌ی آنهاست و به همه جزئیات و اسرار هستی آگاه است.

از این آیات می‌آموزیم:

    ایمان به خدا هنگامی موثر و کارساز است که انسان نه فقط در ظاهر و آشکار، بلکه در نهان و پنهان نیز از خدا پروا کرده و او را نافرمانی نکند.

    خداوند از نیّت و انگیزه‌ی ما آگاه است، پس به دنبال کارهای ظاهری و تظاهر و ریاکاری نباشیم.

    ایمان به علم عمیق و فراگیر خداوند، بهترین عامل بازدارنده‌ی انسان از گناه و کارهای زشت‌ و مُجرمانه است.

با پایان یافتن این برنامه، شما عزیزان را به خدای بزرگ می‌سپاریم و در انتظار دریافت نظرات و پیشنهادهای شما هستیم. خدا نگهدار.       

                                                                    --------------