راهی به سوی نور
در ادامه با تفسیر ساده و روان آیات 15 تا 19 سوره ملک همراه شما هستیم.
بسم الله الرحمن الرحیم
با درود به روان پاک پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله و سلّم و با سلام به حضور شما شنوندگان گرامی، با برنامهای دیگر از "راهی به سوی نور" در خدمت شما هستیم تا با تفسیر آسان و روان آیاتی دیگر از کلام الهی در قرآن کریم آشنا شویم.
ابتدا به تلاوت آیه 15 از سوره مُلک گوش فرا میدهیم:
«هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا فَامْشُوا فِی مَنَاکِبِهَا وَکُلُوا مِنْ رِزْقِهِ وَإِلَیْهِ النُّشُورُ»
ترجمه این آیه چنین است:
«اوست که زمین را براى شما رام و آرام ساخت، پس بر شانه هاى آن گام نهید و از روزی خدا بخورید. [و بدانید که] برانگیخته شدن فقط به سوى اوست»
زمین باوجود آنکه دارای چندین نوع حرکت است، آرام است. اگر زمین به طور دائم دچار تکان های شدید می شد و آرام و قرار نداشت، هرگز جایگاه مناسبی برای حیات نبود. درواقع یکی از نعمتهای بزرگ خداوند، همین رام بودن زمین برای ساکنان آن ازجمله انسان است، به گونهای که همهی نیازهای بشر را برآورده میکند. بخشی از زمین، خشکی و قابل سکونت است و نیاز بشر به مکانی برای زندگی و کسب وکار را تامین می کند. دشتهای هموار، محل مناسبی برای کشاورزی و دامداری و انواع فعالیتهای صنعتی و اقتصادی است. به علاوه، معادن و ذخایر عظیم نهفته در زیر زمین، مواد اولیه لازم را برای زندگی بشر فراهم میکنند.
البته شرط بهرهمندی بشر از این همه نعمت، کار و تلاش و دست و پنجه نرم کردن با مشکلات است؛ با نشستن در خانه، رزق و روزی به دست نمیآید.
درعین حال، نباید به این دنیا و نعمتهای آن، بیش از حد دل بست، زیرا که این جهان، فانی و زودگذر است و باید به فکر قیامت بود که پایان کار این جهان است.
از این آیه میآموزیم:
خداوند زمین را رام و مسخّر انسان قرار داده است تا بتواند نیازهای خویش را تامین کند و به خواسته های خود برسد.
رزق و روزی از سوی خداست، اما تا گام برنداریم و تلاش نکنیم، از رزق و روزی در زمین بهرهای نخواهیم داشت.
تلاش های بشر در دنیا و کامیابی های او در زندگی نباید سبب غفلت او از قیامت شود، وگرنه به نتیجهی مطلوب نخواهد رسید.
اکنون به تلاوت آیات 16 و 17 از سوره ملک گوش میسپاریم:
«أَأَمِنْتُمْ مَنْ فِی السَّمَاءِ أَنْ یَخْسِفَ بِکُمُ الْأَرْضَ فَإِذَا هِیَ تَمُورُ»، «أَمْ أَمِنْتُمْ مَنْ فِی السَّمَاءِ أَنْ یُرْسِلَ عَلَیْکُمْ حَاصِبًا فَسَتَعْلَمُونَ کَیْفَ نَذِیرِ»
ترجمه این آیات چنین است:
«آیا خود را از [قهر] کسى که در آسمان است، ایمن مىدانید که شما را در زمین فرو برد، پس ناگاه زمین به لرزه افتد؟»، «یا خود را از [قهر] کسى که در آسمان است، ایمن مىدانید که تندبادى از سنگریزه بر شما فرو فرستد؟ پس به زودى خواهید دانست که بیم دادن من چگونه است»
این آیات به ضعف و عجز انسان در برابر ارادهی الهی اشاره کرده و می فرماید: «اگر زمین ناآرام شده و شکافته شود و شما را در خود فرو برد، چه کاری از شما بر میآید؟ یا اگر تندبادهای سخت و ویرانگر، شهر و آبادی شما را دربرگیرد، چه خواهید کرد؟
پس انسانی که دربرابر نیروهای قدرتمند طبیعی چون زلزله یا تندباد قدرت مقابله ندارد، چگونه خود را از کیفر الهی در دنیا در امان میبیند و از مرزهای فرامین خداوند عبور میکند؟
از این آیات میآموزیم:
قهر و کیفر الهی اختصاص به قیامت ندارد. خداوند در دنیا نیز کیفر میدهد تا مایه هشدار و عبرت انسانها باشد.
آسمان، مرکز فرماندهی و تدبیر امور زمین و زمینیان است.
طبیعت و همه نیروهای آن، تحت اراده و فرمان خداوند هستند و بدون اذن او امری واقع نمیشود.
قدرت خداوند در آرامش بخشیدن به زمین، جلوه ای از فرمانروایی اوست.
اکنون به تلاوت آیات 18 و 19 از سوره ملک گوش میسپاریم:
«وَلَقَدْ کَذَّبَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَکَیْفَ کَانَ نَکِیرِ»، «أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَیَقْبِضْنَ مَا یُمْسِکُهُنَّ إِلَّا الرَّحْمَنُ إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ بَصِیرٌ»
ترجمه این آیات چنین است:
«همانا کسانى که پیش از آنان بودند، [پیامبران را] تکذیب کردند، پس [بنگر] کیفر من چگونه بود»، «آیا به پرندگان بالای سرشان ننگریسته اند که بالهاى خود را گسترده و [گاه] جمع مىکنند؟ هیچکس جز [خداوند] رحمان آنها را [در آسمان] نگاه نمىدارد. البتّه او به هر چیز بیناست»
آیه ی اول، خطاب به کافران و منکران خداوند میفرماید: تاریخ اقوام گذشته را مطالعه کنید تا از سرنوشت اقوام سرکش و متجاوز عبرت بگیرید، آنهایی که با قهر الهی در دنیا به هلاکت رسیدند و جز تلّی از بناهای مخروبه، چیزی از آنها باقی نمانده است.
ادامه آیات می فرماید: آیا آنان به پرندگان آسمان نمینگرند که چگونه با باز و بسته کردن بال های خود در آسمان پرواز میکنند و چه بسا مسافتهای طولانی چند هزار کیلومتری را طی میکنند؟ چه کسی این امکان و توان را به آنها داده که بتوانند خلاف قانون جاذبه از زمین برخیزند و به راحتی در آسمان پرواز کنند؟!
آیا جز خداوند قادر و حکیم، کسی علم و قدرت چنین کاری را دارد که به این دسته از حیوانات پر و بال بدهد و بدن آنها را به گونهای بیافریند که بتوانند در آسمان پرواز کنند؟ همچنین چه کسی دانش پرواز و مقصدیابی را به آنها آموخته است که (گاه با پروازهای دسته جمعی) هزاران کیلومتر را بدون داشتن ابزارهای پیشرفتهی ناوبری طی کنند و به مقصد برسند؟
از این آیات میآموزیم:
انکار و تکذیب رسالت پیامبران الهی، سرانجامی جز قهر و کیفر الهی در دنیا و آخرت ندارد.
تاریخ اقوام سرکش گذشته، درس عبرتی برای آیندگان است.
پرواز پرندگان در آسمان و طیّ مسافتهای طولانی برای مقاصد دوردست، بدون آنکه سقوط کنند یا با هم تصادم نمایند، نشانهای از قدرت و عظمت خداوند است.
منشأ آفرینش و تدبیر امور عالم، رحمت بیپایان الهی است که همهی موجودات هستی را در بر میگیرد.
با پایان یافتن این برنامه، شما عزیزان را به خدای بزرگ میسپاریم و در انتظار دریافت نظرات و پیشنهادهای شما هستیم. خدا نگهدار.
----------------