در این برنامه با تفسیر ساده و روان آیات 8 تا 16 سوره قلم آشنا می شویم.

                                                    بسم الله الرحمن الرحیم

 

با درود به روان پاک پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله و سلّم و با سلام به حضور شما شنوندگان گرامی، با برنامه­ ای دیگر از "راهی به سوی نور" در خدمت شما هستیم تا با تفسیر آسان و روان آیاتی دیگر از کلام الهی در قرآن کریم آشنا شویم.

 

 ابتدا به تلاوت آیات 8 و 9 از سوره قلم گوش فرا می‌دهیم:

 

«فَلَا تُطِعِ الْمُکَذِّبِینَ»، «وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَیُدْهِنُونَ»

 

ترجمه این آیات چنین است:

 

«پس، از تکذیب‌کنندگان اطاعت مکن!»، «آنان دوست دارند که تو سازش کنى و آنان نیز با تو سازش کنند»

 

در برنامه‌ی قبل سخن درباره خُلق عظیم پیامبر اکرم بود که در برابر آزارهای مخالفان و تهمت ها و نیش زبان‌های آنها با اخلاق کریمانه برخورد می‌کرد و بسیاری از آنها به خاطر همین اخلاق برجسته پیامبر، از کار خود پشیمان شده و به آن حضرت ایمان ‌آوردند.

 

این آیات به رسول خدا هشدار می‌دهد که مبادا برای جذب مخالفان، نرمش بی‌مورد نشان دهی و از برخی اصول و دستورات دین کوتاه بیایی و صرف ‌نظر کنی.

 

در روایات تاریخی آمده است که سران مکّه هنگامی که دیدند اسلام به سرعت در حال پیشرفت است، تصمیم گرفتند که به رسول خدا امتیازهایی بدهند تا او از تبلیغ و دعوت مردم به دین اسلام دست بردارد، اما خداوند او را از هرگونه انعطاف در برابر پیشنهادهای انحرافی دشمنان برحذر داشت، تا آنها در پیامبر خدا طمع نکنند و دین خدا به انحراف کشیده نشود.

 

از این آیات می‌آموزیم:

 

برخورداری از حُسن خلق، به معنای سازش با افراد فاسد و منحرف نیست.

پیامبران تحت نظارت و تربیت الهی هستند و خداوند به آنها درمورد هرگونه خطر و انحرافی هشدار می‌دهد.

یکی از شیوه‌های مخالفان، تطمیع و امتیاز دادن است. باید مراقب بود و فریب نقشه های آنها را نخورد.

 

 

اکنون به تلاوت آیات 10 تا 13 از سوره قلم گوش می‌سپاریم:

 

«وَلَا تُطِعْ کُلَّ حَلَّافٍ مَهِینٍ»، «هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَمِیمٍ»، «مَنَّاعٍ لِلْخَیْرِ مُعْتَدٍ أَثِیمٍ»، «عُتُلٍّ بَعْدَ ذَلِکَ زَنِیمٍ»

 

‎ترجمه این آیات چنین است:

 

«و از هر فرومایه که بسیار سوگند یاد مى‏ کند، پیروى مکن!»، «[آن که] عیبجوست و براى سخن‌چینى در جنب و جوش [و رفت و آمد] است»، «سخت بازدارنده [مردم‏] از کار خیر و متجاوز و گنه‌کار است»، «از این‏ها گذشته، خشن و گستاخ و بى‌تبار [و بی اصل و نسب] است»

 

این آیات نیز به صفات ناپسندی که با خُلق عظیم ناسازگار است، اشاره کرده و می‌فرماید: از کسانی که دارای خُلقیات زشت و ناپسند هستند، دوری کنید، چراکه همراهی و پیروی از آنها موجب انحراف در دین می‌‎شود.

 

معمولاً آدم‌های پست و فرومایه برای رسیدن به اهداف خود، زیاد سوگند می‌خورند و سعی می‌کنند برای راضی کردن طرف مقابل، برای هر کار کوچک و بزرگی سوگند بخورند؛ در حالی که حرف حق و عمل به حق نیازی به سوگند خوردن ندارد و با منطق و استدلال پیش می‌رود.

 

از دیگر صفات زشت، عیبجویی و سخن‌چینی است که معمولاً پشت سر کسی از او غیبت می‌کنند و زشتی‌های او را نزد دیگران فاش می‌سازند. گاهی هم برای به هم زدن رابطه دوستی میان دو نفر و ایجاد کینه میان آنها تلاش و جنب و جوش می‌کنند. آنها به جای آنکه دیگران را به کارهای خیر دعوت کنند، کسانی را هم که می‌خواهند کار خیر کنند، با بهانه‌های مختلف از نیکوکاری باز می‌دارند.

 

آنها در روابط اجتماعی، پا را از حدود خود فراتر گذاشته، به حقوق دیگران تجاوز می‌کنند و از ارتکاب هر کار زشت و ناپسندی شرمنده  نمی‌شوند. افرادی تندخو و خشن هستند و همه چیز را برای خود می‌خواهند و دیگران را از آن باز می‌دارند.

 

از این آیات می‌آموزیم:

 

فریب سوگندهای مخالفان را نخوریم و به آن‌ها اعتماد نکنیم که سوگند آن‌ها هیچ اعتباری ندارد.

ایمان به خدا با اخلاق و رفتار زشت و ناپسند در روابط اجتماعی و خانوادگی سازگار نیست.

                                              

 

اکنون به تلاوت آیات 14 تا 16 از سوره قلم گوش می‌سپاریم:

 

«أَنْ کَانَ ذَا مَالٍ وَبَنِینَ»، «إِذَا تُتْلَى عَلَیْهِ آیَاتُنَا قَالَ أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ»، «سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ»

 

ترجمه این آیات چنین است: 

 

«به خاطر آن که او مال فراوان و فرزندان [نیرومند] دارد، «هرگاه آیات ما بر او تلاوت شود، ‌گوید: «[این،] افسانه‏هاى پیشینیان است!»، «به زودى بر بینى‏اش مهر خواری مى‏نهیم»

 

 این آیات به یکی از ریشه‌های عناد و لجاجت با دین و گرفتار شدن به اخلاق سوء اشاره کرده و می‌فرماید: برخورداری از مال و ثروت فراوان و داشتن قوم و قبیله‌ قدرتمند سبب شده است که برخی از این افراد در برابر دین خدا بایستند و انتظار داشته باشند که اهل ایمان از آن‌ها پیروی کنند.

 

کبر و غرور ناشی از ثروت و قدرت باعث می‌شود که برخی افراد آیات قرآن را چون افسانه‌های قدیمی بپندارند و آن را ساخته و پرداخته‌ی ذهن پیامبر معرّفی کنند تا دیگران را از ایمان به خدا و پیامبر باز دارند.

 

اما خداوند وعده داده است که آنها در این کار خود شکست خواهند خورد و با تهمت‌ها و اقدامات سوء آنها، دین خدا دچار ضعف و سستی نخواهد شد.

 

از این آیات می‌آموزیم:

 

غرور ناشی از ثروت و قدرت، زمینه انحراف از دین و تکذیب حق را فراهم می کند. به همین دلیل صاحبان قدرت و ثروت، در خطّ اوّل مخالفان پیامبر بوده‌اند.

علیرغم همه‌ی توطئه‌ها و برنامه‌های دشمنان برای تضعیف کتاب‌های آسمانی، خداوند نقشه آن‌ها را خنثی و دین خود را تثبیت و تقویت کرده است.

با پایان یافتن این برنامه، شما عزیزان را به خدای بزرگ می‌سپاریم و در انتظار دریافت نظرات و پیشنهادهای شما هستیم. خدا نگهدار.