راهی به سوی نور
در ادامه با تفسیر ساده و روان آیات 15 تا 20 سوره نوح همراه شما هستیم.
بسم الله الرحمن الرحیم
با درود به روان پاک پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله و سلّم و با سلام به حضور شما شنوندگان گرامی، با برنامه ای دیگر از "راهی به سوی نور" در خدمت شما هستیم تا با تفسیر آسان و روان آیاتی دیگر از کلام الهی در قرآن کریم آشنا شویم.
ابتدا به تلاوت آیات 15 و 16 از سوره نوح گوش فرا میدهیم:
«أَلَمْ تَرَوْا کَیْفَ خَلَقَ اللَّهُ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا»، «وَجَعَلَ الْقَمَرَ فِیهِنَّ نُورًا وَجَعَلَ الشَّمْسَ سِرَاجًا»
ترجمه این آیات چنین است:
«آیا نمىبینید که خداوند چگونه هفت آسمان را بر فراز یکدیگر آفرید؟»، «و ماه را در میان آنها تابان [و روشنی بخش] ساخت و خورشید را چراغى درخشان قرار داد؟»
حضرت نوح در دوران رسالت خود، مردم را به مطالعهی نشانههای خدا در آسمانها دعوت میکرد و میفرمود: چه کسی هفت طبقه آسمان را بالای سر شما را آفریده است؟! آیا از بتهایی که شما میپرستید، چنین کار باعظمتی بر میآید؟ آیا آنها خود به خود به وجود آمده و نیازی به آفریننده ندارند؟
براساس برخی روایات و همچنین از نظر مفسّران بزرگ، آنچه را ما از ستارگان به چشم خود میبینیم، همه جزء آسمان اوّل است و شش آسمان دیگر، هر یک فوق دیگری قرار دارد که از دسترس علم و دانش انسان امروز خارج است. البته چه بسا در آینده با رشد و پیشرفت علم بشر، او به جایی برسد که بتواند آن عوالم ناشناخته و گسترده را کشف کند.
در میان همهی ستارگان و کرات، آنچه در زندگی و حیات انسان در روی زمین نقش مهمّتر و محسوس تری دارد، خورشید و ماه است. چراکه نور و گرمای خورشید در روزها مایه حیات گیاهان و حیوانات و انسانهاست و نور ماه در شبها، به خصوص در بیابانهای تاریک و ظلمانی، راهنمای مسافران بوده است.
از این آیات میآموزیم:
هستی بسیار باعظمتتر و گستردهتر از آن چیزی است که تاکنون بشر به آن رسیده و شناخته است. پس به علم و دانش خود مغرور نشویم.
یکی از راههای خداشناسی، توجّه به عظمت آسمانها و میلیاردها ستاره و سیارهای است که هر یک در مدار خود در حال حرکت هستند و از مدار خود خارج نمیشوند.
حیات اهل زمین و بسیاری از امور زندگی و معیشت آنها وابسته به خورشید و ماه است. اینها هر دو آفریدهی خداوند هستند و توجه به نقش آنها در زندگی بشر، از راه های خداشناسی است.
اکنون به تلاوت آیات 17 و 18 از سوره نوح گوش میسپاریم:
«وَاللَّهُ أَنْبَتَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ نَبَاتًا»، «ثُمَّ یُعِیدُکُمْ فِیهَا وَیُخْرِجُکُمْ إِخْرَاجًا»
ترجمه این آیات چنین است:
«و خداوند شما را همچون گیاهى از زمین رویاند»، «سپس شما را در همان زمین باز مىگرداند و شما را [دوباره] بیرون مىآورد»
این آیات به آفرینش بشر و نقش زمین در حیات او اشاره کرده و میفرماید: گرچه در ظاهر شما از شکم مادران به دنیا میآیید، امّا همهی شما مانند گیاهان از دل زمین میروئید. نطفهی شما از غذایی است که پدر و مادر خوردهاند و تغذیهی آنها به طور مستقیم یا غیرمستقیم از خاک برآمده است.
درواقع مواد غذایى که توسط انسان مصرف می شود و به کمک آن رشد و نمو مى کند، از زمین است، یا مستقیما مانند سبزیها و دانه هاى غذایى و میوه ها و یا به طور غیر مستقیم مانند گوشت حیوانات.
پس از مرگ نیز به دل زمین باز میگردید و در زمین میمانید تا روزی که خداوند اراده کند، سپس دوباره از زمین خارج می شوید. البتّه این بار مانند گیاهان، مستقیم از دل خاک بیرون میآیید و نیازی به گذراندن دوران جنینی در شکم مادر ندارید. به یقین همان کسى که شما را در آغاز از خاک بیافرید، توانایى دارد بعد از خاک شدن، بار دیگر لباس حیات بر اندامتان بپوشاند.
از این آیات میآموزیم:
زمین، مظهر قدرت خداوند در آفرینش همهی موجودات زنده از دل خاک بیجان است.
کسی که ما را از خاک آفرید، میتواند پس از مرگ و پوسیده شدن در خاک، دوباره حیات بخشد و زنده کند.
اکنون به تلاوت آیات 19 و 20 از سوره نوح گوش میسپاریم:
«وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ بِسَاطًا»، «لِتَسْلُکُوا مِنْهَا سُبُلًا فِجَاجًا»
ترجمه این آیات چنین است:
«و خداوند، زمین را براى شما بسترى گسترده قرار داده است»، «تا در راههاى وسیع آن رفت و آمد کنید»
در ادامهی آیات قبل، این آیات به نعمت زمین اشاره کرده و میفرماید: زمین نه فقط منبع تغذیهی شما و دیگر موجودات است، بلکه به گونهای هموار و مسطّح است که به راحتی بتوانید در آن سکونت کرده و در آن رفت و آمد کنید. نه خیلی سخت و خشن است و نه خیلی نرم و سست، که امکان بهره برداری از آن را نداشته باشید.
دمای زمین نیز به گونه ای است که نیاز موجودات به گرما تأمین میشود. در عین حال نه چنان داغ و سوزان است که از گرمای آن به زحمت بیفتید، و نه چنان سرد و کم حرارت است که برای شما امکان زندگى بر روى آن فراهم نباشد.
کوهها و درّههای زمین نیز به گونهای است که تردّد در بین آنها امکان پذیر است. یعنی از طریق راه ها و درهّ هایی که در میان کوهها قرار دارد، می توان رفت و آمد کرد. ازگذشته تاکنون با استفاده از همین راههای زمینی جا به جایی کالا و مسافر صورت می گیرد. نتیجه بحث آنکه در زمین شرایط و امکانات لازم برای حیات بشر فراهم شده و همه نیازمندیهای زندگی او از زمین تأمین میشود.
از این آیات میآموزیم:
خداوند زمین را برای زندگی بشر مهیّا کرده است،به گونه ای که همه نیازهای بشر از طریق مواد طبیعی و معدنی موجود در زمین قابل برطرف شدن است.
بهره برداری بهتر و بیشتر از مواهب طبیعی، به راههای وسیع و سفرهای تجاری نیاز دارد که خداوند شرایط آن را در زمین فراهم کرده است.
با پایان یافتن این برنامه، شما عزیزان را به خدای بزرگ میسپاریم و در انتظار دریافت نظرات و پیشنهادهای شما هستیم. خدا نگهدار.
-----------------