راهی به سوی نور
دی ۲۳, ۱۴۰۲ ۱۴:۰۹ Asia/Dushanbe
در ادامه با تفسیر ساده و روان آیات 21 تا 28 سوره نوح همراه شما هستیم.
بسم الله الرحمن الرحیم
با درود به روان پاک پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله و سلّم و با سلام به حضور شما شنوندگان گرامی، با برنامه ای دیگر از "راهی به سوی نور" در خدمت شما هستیم تا با تفسیر آسان و روان آیاتی دیگر از کلام الهی در قرآن کریم آشنا شویم.
ابتدا به تلاوت آیات 21 تا 23 از سوره نوح گوش فرا می‌دهیم:
«قَالَ نُوحٌ رَبِّ إِنَّهُمْ عَصَوْنِی وَاتَّبَعُوا مَنْ لَمْ یَزِدْهُ مَالُهُ وَوَلَدُهُ إِلَّا خَسَارًا»، «وَمَکَرُوا مَکْرًا کُبَّارًا»، «وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَکُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا یَغُوثَ وَیَعُوقَ وَنَسْرًا»
ترجمه این آیات چنین است:
«نوح گفت: «پروردگارا! مردم مرا نافرمانى کردند و از کسى پیروى کردند که مال و فرزندش جز بر زیانش نیافزود»، «و نیرنگى بس بزرگ به کار بستند»، «و [اشراف قوم] گفتند: «معبودهایتان را رها نکنید و دست از [بتهاى] ودّ و سواع و یغوث و یعوق و نسر برندارید»
براساس آیه 14 سوره عنکبوت، حضرت نوح 950 سال در میان قومش درنگ کرد و آنان را به پرستش خدای یگانه دعوت نمود، امّا عدّه بسیار اندک و انگشت شماری در این مدّت طولانی به او ایمان آوردند.
در این آیات حضرت نوح نزد خداوند شِکوه می‌کند که خدایا آنها در طول این مدت با من مخالفت کردند و به جای پیروی از من، به سراغ صاحبان قدرت و ثروت رفته و سخن آنها را که به بت‌پرستی اصرار داشتند، شنیدند.
سردمداران آن قوم به گونه‌ای برنامه ریزی کردند که مردم بت‌های سنگی و چوبی را خدایان خود بپندارند و سرنوشت خود را در گرو جلب رضایت آن خدایان تصوّر کنند. درحالی که هم قدرت و ثروت و هم پرستش بت ها، برای آنها حاصلی جز زیان و خسارت نداشت، گرچه آنها متوجّه این امر نبودند.
از این آیات می آموزیم:
بسیاری از مردم، به جای شناخت حقیقت و پیروی از آن، جذب سردمداران قدرت و ثروت در جامعه شده و تصوّر می‌کنند راه آنها درست است و با پیروی از آنها می توان به خوشبختی و سعادت رسید.
در طول تاریخ همواره اکثریتی عظیم در برابر دعوت پیامبران ایستاده و به مقابله با آنها برخاسته اند. مراقب باشیم در امور اعتقادی به دنبال حق و حقیقت باشیم. در این گونه امور، تعداد افراد یا کم و زیاد بودن آنها، ملاک تشخیص حق از باطل نیست.
- بت‌پرستی دارای سابقه‌ای طولانی در تاریخ بشر است و از زمان حضرت نوح، اوّلین پیامبر اولوا‌العزم الهی رواج داشته است.
اکنون به تلاوت آیات 24 و 25 از سوره نوح گوش می‌سپاریم:
«وَقَدْ أَضَلُّوا کَثِیرًا وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِینَ إِلَّا ضَلَالًا»، «مِمَّا خَطِیئَاتِهِمْ أُغْرِقُوا فَأُدْخِلُوا نَارًا فَلَمْ یَجِدُوا لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْصَارًا»
ترجمه این آیات چنین است:
«و بى‌گمان بسیارى را گمراه کردند، پس [پروردگارا!] ستمکاران را جز گمراهى میافزا!»، «آنان به سبب گناهانشان غرق شدند و بی‌درنگ در آتشى [سوزان در برزخ] داخل شدند، پس براى خود، جز خدا یاورى نیافتند»
هم در زمان های گذشته و هم در دنیای امروز، همواره چهره‌های شاخص و مشهوری بوده‌اند که دچار فساد اخلاق و عقیده بوده‌اند؛ مردم نیز با توجه به رفتار و گفتار آنها، خواسته یا ناخواسته آنها را الگوی خود قرار داده اند.
این افراد، به خاطر گمراه کردن مردم، ظلم فرهنگی بزرگی را مرتکب می‌شوند. همین نیز سبب می شود که بر گمراهی خودِ آنها نیز افزوده شود.
قرآن به سرانجام سوء مردم این جوامع اشاره کرده و می‌فرماید: چه آن رهبران و چهره‌های مشهور و چه اکثریتی که از آنها پیروی می‌کردند، به خاطر گناهانشان گرفتار عذاب می‌شوند و راهی برای نجات از کیفر الهی ندارند.
کافران قوم نوح نیز در سیل عظیمی که به فرمان الهی به راه افتاد، غرق شدند و اجسادشان در آب شناور شد، امّا روحشان در آتش برزخی وارد شد که تا قیامت ادامه دارد.
از این آیات می‌آموزیم:
چهره‌های شاخص و معروف جامعه در امور فرهنگی، ورزشی، هنری، اجتماعی و غیره باید مراقب رفتار خود باشند، زیرا رفتار نادرست آنها، بر قشر عظیمی از جامعه تأثیر بد می گذارد و چه بسا باعث گمراهی آنها می شود.
ظلم، فقط مالی یا بدنی نیست، چه بسا ظلم فرهنگی که خطرش بیشتر و مخرّبتر است.
کیفرهای الهی اختصاص به آخرت ندارد. گاهی خداوند به خاطر عملکرد خودِ ما و برای پند و عبرت دیگران، افرادی را در همین دنیا به کیفر می‌رساند.
برخورداری از مال و ثروت فراوان یا داشتن طرفداران و دوستداران بسیار، در عالم آخرت هیچ کارآیی ندارد و نمی‌تواند انسان را از عذاب دوزخ نجات دهد.
اکنون به تلاوت آیات 26 تا 28 از سوره نوح گوش می‌سپاریم:
«وَقَالَ نُوحٌ رَبِّ لَا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْکَافِرِینَ دَیَّارًا»، «إِنَّکَ إِنْ تَذَرْهُمْ یُضِلُّوا عِبَادَکَ وَلَا یَلِدُوا إِلَّا فَاجِرًا کَفَّارًا»، «رَبِّ اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَیْتِیَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِینَ إِلَّا تَبَارًا»
ترجمه این آیات چنین است:
«و نوح گفت: «پروردگارا! هیچ یک از کافران را بر زمین باقى مگذار!»، «که اگر آنان را باقى گذارى، بندگانت را گمراه مىکنند و جز فرزندانى بدکار و ناسپاس نیاورند»، «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را و هر کس را که با ایمان به خانهام وارد شود و همه‌ی مردان و زنان باایمان را بیامرز! و ستمکاران را جز هلاکت و نابودی نیافزا!»
در آیات قبل، سخن از غرق شدن قوم نوح بود. این آیات می‌فرماید: این کیفر کافران به درخواست حضرت نوح واقع شد. آن حضرت قومش را نفرین کرد و از خدا خواست احدی از کافران را باقی نگذارد، زیرا از هدایت آنها به کلّی مأیوس شده بود و امیدی به هدایت نسل آنها نداشت. آنها همگی تحت تأثیر بزرگان و سردمدارانی بودند که مردم را به مقابله با نوح وا می‌داشتند و نمی گذاشتند آنها سخن حق را بشنوند.
حضرت نوح پس از 950 سال دعوت و تبلیغ، هنگامی که یقین کرد کسی هدایت نمی‌شود و ادامه‌ی نسل آنها فقط شرک و کفر را در جهان گسترش می‌دهد، از خداوند درخواست کرد که زمین را از آلودگی شرک و ظلم پاک کند؛ فقط اهل ایمان زنده بمانند و آئین یکتاپرستی را ترویج کنند.
از این آیات می‌آموزیم:
جامعه‌ای که فساد و گمراهی همه ارکان آن را فرا گرفته و روزنه‌ای از هدایت در آن دیده نمی‌شود، در معرض هلاکت و تباهی است.
والدین نقش مهمّی در هدایت یا ضلالت فرزندان دارند و نسل‌های بعدی محصول تربیت نسل قبلی هستند.
در دعا، برای اهل ایمان، رحمت و مغفرت/ و برای ظالمان، نابودی و هلاکت را طلب کنیم.
با شرح و توضیح این آیات، تفسیر آسان و روان سوره نوح به پایان رسید. دراینجا شما عزیزان را به خدای بزرگ می‌سپاریم و در انتظار دریافت نظرات و پیشنهادهای شما هستیم. خدا نگهدار.
----------------
