در این برنامه با آیات 75 تا 96 سوره واقعه همراه شما هستیم.

                                                    بسم الله الرحمن الرحیم

با درود به روان پاک پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله و سلّم و با سلام به حضور شما شنوندگان گرامی، با برنامه ­ای دیگر از "راهی به سوی نور" در خدمت شما هستیم تا با تفسیر آسان و روان آیاتی دیگر از کلام الهی در قرآن کریم آشنا شویم.

ابتدا به تلاوت آیات 75 تا 82 از سوره واقعه گوش فرا می‌دهیم:

«فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ»، «وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَوْ تَعْلَمُونَ عَظِیمٌ»، «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَرِیمٌ»، «فِی کِتَابٍ مَکْنُونٍ»، «لَا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ»، «تَنْزِیلٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِینَ»، «أَفَبِهَذَا الْحَدِیثِ أَنْتُمْ مُدْهِنُونَ»، «وَتَجْعَلُونَ رِزْقَکُمْ أَنَّکُمْ تُکَذِّبُونَ»

ترجمه این آیات چنین است:

«پس سوگند به جایگاه های ستارگان!»، «و اگر بدانید، این سوگندى است بزرگ»، «همانا آن، قرآن کریم است»، «که در کتابی پوشیده [و محفوظ] جاى دارد»، «جز پاک‌ شدگان [از هر نوع آلودگى]  به [حقایق و اسرار] آن دسترسى ندارند»، «فرود آمده از سوى پروردگار جهانیان است»، «پس آیا شما این سخن را سست و سبک مى‏گیرید؟»، «و [نصیب و] روزی خود را تکذیب آن قرار مى‏دهید؟»

در چند برنامه قبل، سخن درباره تکذیب قیامت توسط کافران و منکران بود. روشن است که تنها راه آگاهی ما از قیامت، وحی الهی است که توسط پیامبران به بشر ابلاغ می شود و منکران چون وحی و نبوت را قبول ندارند، قیامت را نیز نمی پذیرند.

این آیات با سوگند به جایگاه ستارگان آغاز می شود. امروزه براى بشر روشن شده است که هزاران میلیارد ستاره ای که در آسمان وجود دارد، جایگاه و محل استقرار هریک از آنها در فضا مشخص است. این ستارگان در مدارهای مخصوص خود درحرکت و شناورند و مسیرها و مدارهای آنها و حتی سرعت هریک از آنها بسیار دقیق و حساب شده است.  
از نمونه های آن، همین منظومه شمسی است. براساس محاسبات دانشمندان، نظام مدارهای سیارات منظومه شمسى، به قدرى دقیق و حساب شده است که هر انسان متفکر و اندیشمندی را به شگفتی وا می دارد.
اینجاست که به اهمیت  سوگند قرآن به جایگاه ستارگان و مسیر حرکت آنها بیشتر پی می بریم و این خود از اعجازهای قرآن کریم است.

این آیات در ادامه به عظمت قرآن و معارف بلند آن اشاره کرده و می فرماید: همان خدایی که آسمان با عظمت را آفریده و میلیاردها ستاره را در مدارهای معین خود قرار داده، برای هدایت شما انسانها قرآن را نازل کرده است.

این کتاب، معارف و حقایق مورد نیاز بشر را برای رسیدن به کمال و تعالی، به دور از هرگونه خطا، کریمانه در اختیار شما می گذارد و در این جهت بخل نمی ورزد.

البته شرط بهره گیری از این معارف، روحیه پاک حق جویی و حقیقت طلبی است. لذا کسانی که گرفتار عناد و لجاجت هستند و روح آنها به پلیدی آلوده شده است، نمی توانند از حقایق آن در امور دنیا و آخرت بهره ببرند.

از این آیات می‌آموزیم:

1. خداوند در قرآن به جایگاه و محل استقرار ستارگان سوگند یاد کرده و بر اهمیت این موضوع تاکید نموده است.
2. آفریدگار این هستی با عظمت، برای هدایت انسان به سوی رشد و کمال، قرآن را نازل کرده است. آری! تکوین و تشریع به دست خدای یگانه است و همه از یک منبع سرچشمه می گیرد.
3. قرآن، کلام خدای کریم است. این کتاب تنها الفاظ و عبارات نیست، بلکه محتوای آن متعالی است و در نزد خداوند محفوظ است. از هرگونه سخن زشت و ناپسند مبرّاست و مایه کرامت و عزت انسان های مومن است.
4. روح های آلوده به انواع پلیدی ها، توان درک و پذیرش حقایق قرآنی را ندارند و جز پاکان کسی از هدایت قرآن بهره نمی برد.
5. بی اعتنایی به معارف متعالی قرآن و کوچک و بی اهمیت شمردن آنها، انسان را به تکذیب و انکار قیامت می کشاند.

اکنون به تلاوت آیات 83  تا 87 از سوره واقعه گوش می‌سپاریم:

«فَلَوْلَا إِذَا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ»، «وَأَنْتُمْ حِینَئِذٍ تَنْظُرُونَ»، «وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْکُمْ وَلَکِنْ لَا تُبْصِرُونَ»، «فَلَوْلَا إِنْ کُنْتُمْ غَیْرَ مَدِینِینَ»، «تَرْجِعُونَهَا إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ»

ترجمه این آیات چنین است:

«پس چرا آن‌گاه که [جان] به گلوگاه مى‏ رسد»، «و شما در آن هنگام [تنها]  نظاره‌گرید [و هیچ کارى از شما ساخته نیست]!»، «و ما از شما به آن [محتَضر]  نزدیک‏تریم؛ ولى نمى‏بینید»، «پس اگر شما [دربرابر اعمالتان]  مجازات شدنی نیستید»، «چرا آن جان را [به محتضَر] برنمی گردانید، اگر راست مى‏گویید؟»            

این آیات بار دیگر به موضوع قیامت بازگشته و به لحظات مرگ اشاره می کند. می فرماید: مرگ و زندگی شما انسانها به دست خداست و هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسد، از هیچکس کاری ساخته نیست. حتی پزشکان متخصص با داشتن تجهیزات پیشرفته از درمان بیماری که رو به مرگ است، عاجزند و فقط نظاره گر هستند.

آن کسی که منکر خداست و به علم و قدرت بشر تکیه می کند، اگر یکی از نزدیکانش رو به مرگ باشد، آیا می تواند مانع مرگ او شود و زندگی را به او بازگرداند؟ چگونه است  این انسان حاضر نیست اقرار کند که بشر مقهور قدرت و اراده الهی است و جز اراده او در جهان حاکم نیست؟

از این آیات می‌آموزیم:

1. همان قدرتی که جان انسانها را می گیرد و کسی نمی تواند مانع او شود، در قیامت نیز جان را به آنها باز می گرداند و کسی مانع اراده او نیست.
2. در هنگام مرگ، خدا به انسان نزدیکتر از نزدیکان اوست، اما دیگران این حقیقت را درک نمی کنند.

اکنون به تلاوت آیات 88 تا 96  از سوره واقعه گوش می‌سپاریم:

«فَأَمَّا إِنْ کَانَ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ»، «فَرَوْحٌ وَرَیْحَانٌ وَجَنَّتُ نَعِیمٍ»، «وَأَمَّا إِنْ کَانَ مِنْ أَصْحَابِ الْیَمِینِ»، «فَسَلَامٌ لَکَ مِنْ أَصْحَابِ الْیَمِینِ»، «وَأَمَّا إِنْ کَانَ مِنَ الْمُکَذِّبِینَ الضَّالِّینَ»، «فَنُزُلٌ مِنْ حَمِیمٍ»، «وَتَصْلِیَةُ جَحِیمٍ»، «إِنَّ هَذَا لَهُوَ حَقُّ الْیَقِینِ»، «فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظِیمِ»

ترجمه این آیات چنین است:

«پس اگر او از مقرّبان باشد»، «آسایش و رفاه و بهشت پر نعمت، براى او خواهد بود»، «و امّا اگر از سعادتمندان باشد»، «[به او گفته مى‏شود:] از سوی اهل سعادت، بر تو سلام باد!»، «و امّا اگر از تکذیب‌کنندگان گمراه باشد»، «با آبى جوشان پذیرایى مى‏شود»، «و [جزای او] ورود به دوزخ است»، «همانا این [مطلب]، حقّ و یقینى است»، «پس به نام پروردگار بزرگوارت تسبیح گوی!»

در آغاز این سوره، مردم به سه گروه تقسیم شدند: مقرّبان/ سعادتمندان/ و گمراهان. این آیات که پایان بخش این سوره است، بار دیگر به این سه گروه اشاره کرده و می فرماید: از همان هنگام مرگ و ورود به عالم برزخ، شرایط این سه گروه متفاوت می شود و تا برپایی قیامت ادامه دارد.

مقرّبان که همان پیشتازان در ایمان و عمل صالح هستند، از سختی دنیا راحت شده و از رفاه و آسایش و نعمت برخوردار می شوند. سعادتمندان نیز مورد استقبال پاکان و اهل سعادت قرار گرفته و با آنها همراه می شوند. اما تکذیب کنندگان قیامت که در گمراهی و انحراف فرو رفته اند، از همان هنگام مرگ در عذاب و سختی به سر می برند تا به قیامت برسند و وارد دوزخ شوند.

آنچه درباره قیامت در این سوره آمده است، همه حق و یقینی است و اهل ایمان به آن باور دارند. آنها خدا را از هرگونه ظلم و ستم به بندگان خود منزه می شمارند و همواره او را تسبیح می گویند.

از این آیات می‌آموزیم:

1. عموم مردم از مرگ می هراسند و آن را سخت و دردناک می شمرند، اما مرگ برای مقرّبان درگاه الهی، مقدمه رسیدن به چند نعمت بزرگ است: با مرگ از غصه ها و سختی های دنیا رها شده، به راحتی و آسایش می رسند. الطاف الهی شامل حال آنها می شود و به کامیابی ابدی دست می یابند.
2. از همان هنگام مرگ، کیفر و پاداش خوبان و بدان آغاز می شود و تا قیامت ادامه دارد.

با پایان یافتن سوره واقعه، شما عزیزان را به خدای بزرگ می‌سپاریم و در برنامه بعد، تفسیر آسان و روان سوره حدید را آغاز می کنیم. خدا نگهدار.