907-ə hissə- Şura surə -44-47 şərifə ayəon

907-ə hissə

 وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ وَلِیٍّ مِنْ بَعْدِهِ وَتَرَى الظَّالِمِینَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ یَقُولُونَ هَلْ إِلَى مَرَدٍّ مِنْ سَبِیلٍ ﴿٤٤﴾ 

Və Xıdo hakəsi ki,(deçəy rəftori cəzo) bə zəlolət eğando, çən, çəy bəpeştə çəy hiç qıləy koməkəkəş nibəbe və sıtəmkoron bəvindeyş ki, İlahi əzobi vindeyədə bəvoteyn: aya bo(bə dınyo) oqardemoniro qıləy ro mevcude?

Xıdovəndi bo milləti hidoyət kardero adətonku qıləyni ağli roy iyən vəhye ta rostə roy çı inhirofə royku məlumko və peşo uzr nıvardo ki, rostə royku xəbəş bıəni və zıneydənıbe çəy ro rost bıə ya nodırıst?.

Əmmo əkəson ki, hidoyəti roşon pəydu kardə və bəçəy əks əməl kardedən, həyğətədə əvon deştə ixtiyori çı hidoyəti royku xaric bıən və zəlolətışon vıjniyə. ım zəlolət, çə həmonə rəftoron təbiiyi və məcburi cəzoye ki, qədə-qədə çəvon daxilədə noey beydə və boyis beydə ki, əvon bevəcə ıştə ko çok və ğəşənq bızınon.

Məlume ki, nə hidoyəti qıləy məcburi cəhətış heste və nə zəloləti. bəlkəm hidoyət iyən zəlolət çı insonon əməlon nəticəy. qahi zəmon inson yavə koon əncom doydə ki, boyis beydə Xıdovənd hidoyəti nuri çəy ğəlbiku bıstəno və əy çı zəloləti zılmətədə vabıdo. həyğətədə, jıqo qıləy inson deştə noloyığə əməl və rəftoron ıştə inhirof iyən zəloləti zəminə hozzı kardedə.

Həlbəttə, ğıyoməti ruji ki, həmmə həyğəton oşko bəbe, fərdon ıştə səhvi dəbərəseyn və peşmon bəbeyn. əmmo həni çə peşmonəti hiç qıləy foydəş ni və çı zolımon bo bə dınyo oqardeyro bıə tələb de mənfiyə cəvobi dimbədim bome. boçi ki, boəvon həni bə dınyo oqardemoniro hiç qıləy ro mandəni. çoko ki, inson çı piy bıə zəmoniku bə cıvonəti vəçı cıvonətiku de tobə hırdənəti və çı hırdənətiku de tosə dol və ruşeymi zəmoni oqardedəni, jəqo həm Xıdovəndi ğəhr və ğəzəbi seyr həm çı axırəti aləmiku bə dınyo ğeyri-mumkine.

Çın ayəku omutedəmon:

1-çəmə ibtidoyi zəlolətımon ni. yəni Xıdovənd ikəsi çı sıftəku bə zəlolət eğandedəni, bəlkəm cəzo zəlolətımon heste. yəni bə zılm, kufr iyən fəsodi  təsiri xoto, həyğəti zıney ro bə insoni dimi bastey beydə və əv bə zəloləti vadi şıkırney beydə.

2-zolımon iyən mınhərifon bızınon ki, Xıdovəndi irodə mığobilədə hiçkəs mandey nibəzıne. liza hiçkəs və hiç qıləy ğudrət əvoni peroxney nibəzıne. çən, fəğət bə Xıdo təvəkkulkəmon iyən bəy dıl dəvastəmon.

وَتَرَاهُمْ یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا خَاشِعِینَ مِنَ الذُّلِّ یَنْظُرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِیٍّ وَقَالَ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ الْخَاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَأَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَلا إِنَّ الظَّالِمِینَ فِی عَذَابٍ مُقِیمٍ ﴿٤٥﴾

Və əvoni bəvindeyş ki, bə otəşi nışon doey bəbeyn, qıləy holədə ki, bə xarəti(və rısvoyəti) şiddəti xoto sə beyjiin, məxfiyə çəşi kınciku erəxeydən və imon vardə kəson bəvoteyn: bərosti, ziyonkoron əkəsonin ki, ğıyoməti ruji ıştən iyən ıştə xıyzonışon dəboxtəşone(bə ziyoni dıço bıən) bızınon ki, sıtəmkoron dayimi əzobədən.

 وَمَا کَانَ لَهُمْ مِنْ أَوْلِیَاءَ یَنْصُرُونَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ سَبِیلٍ ﴿٤٦﴾ 

Və(çəvon) hiç qıləy dust iyən rəhbərışon ni ki, Xıdo mığobilədə bəvon koməkko və Xıdovənd hakəsi(bəçəy rəftori əsos) bə zəlolət eğando, çən boəy hiç qıləy nicoti ro ni.

In ayəon ğıyoməti ruji çı zolımon vəhşəti ovc və pik həddi nışon doydə. əkəson ki, dınyoədə de zu iyən ğoldorəti cokəson torsıneydəbin və dayima millət çəvon zılm iyən təcavuziku tarsi dılədə bin. ımruj  jıqo əvon bə qıləy vəhşəti dıço bıən ki, həni ıştə sə həm bəpe rost kardey zıneydənin. əvon səbeyji  və zəlilonə formədə mandən ta bə cəhəndımi dılə daxil bıbon. əvon bəştə xarəti iyən zılləti xoto mutiyə holədə mandən vəıştə çəşi jiyku bə cəhəndımi erəxeydən. bəvon qıləy şiddətinə vəhşət iyən iztırob hakim bıə və zılləti çəvon qırd vucudış dəqətə.

Əmmo çın cismoni cəzosə vey saxt, qıləy məlomət iyən mızəmmət heste ki, çı muminon tərəfiku bərəse ki, bəvon bəvoteyn: şımə çı ğudrət iyən sərvəti iddio əkəyon vindəyone ki, ısət çokonə bə qıləy dıjdə xəsorəti giriftor bıəyon? ə ziyonon ki, şımə hestemonış bə bodış doe və ımruj şımə de təyliyə dasti iyo hozzı bıəyon.

Nəyinki, fəğət şımə bəlkəm şımə tərəfdor, həvodor iyən ətrofədə bıə kəson həm ziyonkor bıən. çıro ki, əvon qımon kardedəbin ki, ehanə şımə kəno bıbon, bə qıləy hərəbaxtəti iyən xoşbaxtəti bərəseyn. əmmo ımruj əvon vindedən ki, şımə hətto boştəni xilos kardero qıləy ğudrəton ni, ısət çı bımando əvoni nicot bıdon. de ın tərtibi kom ziyon çımisə bəpe bəbe ki, inson ıştə, ıştə jimoni həmro, ıştə fərzəndon iyən ıştə nezə odəmon hestemonibotılə royku çı dasto bıdo və ıştəni iyən cokəson bə qıləy əbədiyə ziyoni daxilko?

Ayəon dəvomədə ijən təkid kardedə ki, ım məşumə ağıbət, çə həmonə koon nəticəy ki, bəçəvon dınyoədə zəloləti boyis bıə və ımruj həm əvonış bə cəhəndımi səmt şıkırnıəşe. qıləy əzob ki, dayimi iyən əbədiye. əyo zolımon hiç qıləy koməkəkəşon ni ki, bəvon koməkkon və əvoni çı İlahi əzobiku peroxnon. əvon ıştə de Xıdo ənbiya iyən ovliyaon rabitə rismononışon pesındıniyə. liza  əyo əvon tək və coyli və İlahi əzobi mığobilədə bekomək mandən.

Çın ayəonku omuteydəmon:

1-həyğiyə izzət iyən zıllət ğıyoməti ruji məlum bəbe. veyə fərdon mumkine ki, ımruj əzizin, əmmo ğıyoməti ruji zəlilin və çımi əks, vey mumkine dınyoədə zəlil bıə kəson maşkinə ğıyoməti ruji səbarz iyən əzizin.

2-bo insoni həmməysə dıjdə xəsorət iyən ziyon, ıştə umri sərmoyə çı dastiku doeye və ğıyoməti ruji məhsuli bə dast nıvardeye.

3-imon, bə mumini dınyo iyən axırətədə izzət və səbarzəti boyis bəbe və həmən çəy ğıyoməti ruji perəxey iyən ozodəti amile.

اسْتَجِیبُوا لِرَبِّکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ مَا لَکُمْ مِنْ مَلْجَإٍ یَوْمَئِذٍ وَمَا لَکُمْ مِنْ نَکِیرٍ ﴿٤٧﴾ 

Qıləy ruji rəsey bənav ki, Xıdo tərəfiku boəy qıləy oqardemon ni, ıştə pərvərdıqori icobətkənən(ğəbulkənən). həmonə ruj boşımə hiç qıləy pənohqo ni və hiç qıləy inkori ğudrəton nibəbe.

Peyğombəron torıxi dırozi milləti bə Xıdovəndi dini səmt dəvət kardedəbin,

nəyinki, bəştə səmt. liza ım ayə bə kofir, zolım iyən qınokoron xitob kardə holədə hamyedə: şımə dınyoku şıey iyən ğıyoməti rujiijən sənibəton bə dınyo oqardey tələbi kardey bənav, ıştə nodırıst iyən inhifrofə royku oqardənən və Xıdovəndi boşımə oj kardə royədə hərəkətkənən. zira, ğıyoməti ruji şımə de Xıdo koon bəbe və həmonə ruji ğərəz Xıdovəndi irodə və tələbi co hiç qıləy tələb bə həyğət nibərəse. boşımə ıştə koon inkor kardeyro hiç qıləy ro nibəmande və hiçkəsi bəşmə çı Xıdovəndi əzobi mığobilədə qıləy pənohqo doey ğudrətış nibəbe.

Çın ayəku omutedəmon:

1-əməni əbədiyə xəsorətiku muhafizə kardə çi və bə dınyo iyən axırəti rəsey və çəmə perəxey vəsilə və vositə, Yolə Xıdo əmron icobət və ğəbul kardeye.

2-dınyoədə çəmə imkonat və fırsəton çı dasto beşey bənav, ıştə umri oxoy və bə coqlə dınyo kuç kardey ki, həni çəyo oqardey ro ni, fik bıbəmon.