996-ə hissə-Vağiyə surə -57-74 şərifə ayəon

 

996-ə hissə

 

نَحْنُ خَلَقْنَاکُمْ فَلَوْلَا تُصَدِّقُونَ(57)

Əmə şıməmon ofəye.çən,çıro təsdığ kardedəniyon?

أَفَرَأَیْتُمْ مَا تُمْنُونَ(58)

aya şımə(bənə nutfə)ru kardə çiyon vindəyone?

أَأَنْتُمْ تَخْلُقُونَهُ أَمْ نَحْنُ الْخَالِقُونَ(59)

aya şımə əy(bənə insoni)ofəyedon ya əmə xəlğəkəyonimon?

نَحْنُ قَدَّرْنَا بَیْنَکُمُ الْمَوْتَ وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوقِینَ(60)

əməmon ki,maqi şımə miyono mığəddər kardedəmon iyən hiçvaxti ikəs çəmə(ğudrətisə) bənav dəşəni.

عَلَى أَنْ نُبَدِّلَ أَمْثَالَکُمْ وَنُنْشِئَکُمْ فِی مَا لَا تَعْلَمُونَ(61)

ta bənə şımə boşımə canişinkəmon iyən şımə nızınə dınyoədə şıməni bə əməl biyəmon.

وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولَى فَلَوْلَا تَذَکَّرُونَ(62)

çən,çıro(de sənibəton xılğəti) pand qəteydəniyon?

 

Vəynə ayəon dəvomədə ğıyoməti ruji bə həşə jıə kəsonku sıxan votedəbe,ın ayəon bə miodi bə əməl omey dəlilon işorə kardedə və hamyedə:bəqəm şımə ıştən xılğətədə çı Xıdovəndi ğudrəton nıvinde? çən,çokonə ıştə sənibəton xılğəti koy ğeyri-mumkin fik kardedon?.

Ğərəz şımə ıştə fərzəndon həxədə şımə çiç votedon?aya şımə əvon xəlğ kardəyone?şımə fəğət nutfə çı moon rəhmədə ğərol doydon və zıneydəniyon 9 manqi mıddətədə həmonə embriyon və dol bə çandə nev formə dəşeydə.aya qıləy noçizə nutfə bə qıləy komilə insoni təbdil kardey şımə koye və şımə bın koyədə qıləy rolın heste?.

Co tərəfiku aya şıməku ikəsi ıştə maqi vəy qətey iyən çəyku fərol kardeyış zınə? şımə jimon iyən maq ki,şımə dastədə ni və şımə deştə ixtiyori bə ın dınyo oməniyon iyən deştə ixtiyori çın dınyoku nibəşiyon,ısət çokonə şıməni sənibəton xılğəti həxədə çı Xıdo ğudrətədə şəkk kardedon?.çın ayəonku omutedəmon:

1-de məntıği parsemononku bəhs kardey,çı Xıdo iyən ğıyoməti ruji munkiron ağli iyən fitrəti oğokəmon ta əvon ıştən bə cəvobi bırəson və həxı ğəbulkon.

2-çe mıxolifon şubhəon mığobilədə Ğıroni şiyvə,təbiiyi iyən ruşinə istidlolonku oko doeye.nəyinki,təhğır,nosəzo iyən istehzo.

3-bəşəri maqi iyən həyot çəy ıştən dastədə ni.həm insoni xılğətədə və həmən çəy maqi koyədə çı alim iyən ğudrətinə Xıdo ğudrət oşkoye.

4-hiçkəs ıştə maqiku fərol kardey iyən bə İlahi təğdiri ğalib omey nibəzıne.həlbəttə maq həm bənə sayir təzahuron bə hikmət,hisob iyən kitobi əsose.

 

أَفَرَأَیْتُمْ مَا تَحْرُثُونَ(63)

Aya şımə kaştə çiyon vindəyone?

أَأَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ(64)

aya şımə əy perosneydon ya əmə perosneydəmon?

لَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَاهُ حُطَامًا فَظَلْتُمْ تَفَکَّهُونَ(65)

ehanə bıpyimone əy bə hışkə aləfi pebəqordınemon.çən,şımə de təəccıbi bəvotiyon:

إِنَّا لَمُغْرَمُونَ(66)

əmə ziyon vində kəsonimon.

بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ(67)

bəlkəm məhrum iyən bədbəxtimon.

 

In ayəon bə İlahi təbyətədə bıə ğudrəti nımunəonku coqləyni işorə kardedə və hamyedə:çı zəmini dıləku beməyon iyən doon perəsey şımə koye ya çı Xıdo? Xıdo ofəyə donə şımə çı zəmini dılədə ğərol doydon və şımə osmoniku ovi nozil kardedon?.co tərəfiku çı həşi nur iyən hərorət bəy rəseydə.de ın amilon vositə çı donə ruşd iyən ozavziye zəminə hozzı beydə.

İyo ın sıvol bənav beşeydə ki,zəmin,ov,nur iyən hərorət şımə tərəfikuye ya çı Xıdo tərəfiku?.donə çı itərəfiku zəmini dılədə rişə ğandedə və co tərəfiku hejo həmonə zəmini dıləku sə rost kardedə və tişə jeydə.ısət ım xısləton şımə bə donə doəyone ya Xıdo?.

Ehanə Xıdovənd çın ruşdi amilonku qıləyni oqəto və həmonə rəsəy hışk iyən behosil bıbu,bəvədə şımə əy havz və səmərənin kardey bəzıniyon?.çın ayəonku omutedəmon:

1-dınyoədə həmonə ğudrət ki,zəmini dılədə donə perosneydə və çəyku havzə rəsəyon xaric kardedə,ğıyoməti ruji həm çı mardə insoni baği mandə zərrəonku əy ijən bəyji kardey bəzıne.

2-insoni əməl iyən ko,xılğəti zəminə hozzı kardedə.qahi zəmon inə rəhmədə nutfə kaşteydə və qahi zəmon həm donə zəmini dılədə.əmmo nuyəzandi ofəyə iyən beməyon perosnə kəs,fəğət Xıdovənde ki,həmmə məxloğatış ofəyə.

 

أَفَرَأَیْتُمُ الْمَاءَ الَّذِی تَشْرَبُونَ(68)

Aya ıştə peşomə ovon vində?

أَأَنْتُمْ أَنْزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنْزِلُونَ(69)

Aya şımə əvın çı voşi avəonku nozil kardeyone ya əmə enovnemone?

لَوْ نَشَاءُ جَعَلْنَاهُ أُجَاجًا فَلَوْلَا تَشْکُرُونَ(70)

ehanə bıpyimone əy su iyən tel bəkardemon.çən,boçi şukr kardedəniyon?

أَفَرَأَیْتُمُ النَّارَ الَّتِی تُورُونَ(71)

aya şımə ıştən sənə otəş vindəyone?

أَأَنْتُمْ أَنْشَأْتُمْ شَجَرَتَهَا أَمْ نَحْنُ الْمُنْشِئُونَ(72)

aya şımə çəy do ofəyəone ya əmə ofəyəmone?

نَحْنُ جَعَلْنَاهَا تَذْکِرَةً وَمَتَاعًا لِلْمُقْوِینَ(73)

əmə əvımon(ğıyoməti otəşi)zikr və bo mısofiron qıləy nemət ğərol domone.

فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظِیمِ(74)

çən,deştə yolə pərvərdıqori nomi təsbih bıvot.

 

Navnə ayəon dəvomədə ki,təbyətədə bə İlahi nışonəon işorə kardedəbe,ın ayəon hamyedə:aya bəsə dıyo iyən okeyanonsə bıə avəon təşkil doey və voy qıniye avəon bə zəmini mıxtəlifə məntəğon səbəro kardedə,ım şımə koye?.

Əgər bo çandə soron mıddəti voş nıvo,çiç bəbe?.həm ıştən çı təşnəqiku tələf bəbiyon və həmən şımə heyvon iyən doon.aya voş bıvoy,əmmo çı voşi ovon bənə dıyo ovon tel iyən su bıbu,bəvədə şımə çiç bəkardiyon?.

Ehanə voş nıvo,hiç qıləy do nipebərəse ta çəy məhsuliku şımə bəhrə bıbon və ya çəy çuyku bo ıştəni tasponey iyən mıxtəlifə ləvozimoton soxtey koyədə oko doydə.qıləy otəş ki,çı çu dıləku şuləvər beydə,həm bo mısofir iyən səyohət əkəyon ruşnə və hərorəti vəsiləy və həmən çı Xıdovəndi otəşi çı ov iyən tuli dıləku xılğəti ğudrəti bə yod dənoey səbəb beydə.çın ayəonku omutedəmon:

1-ov,xok,vo iyən otəşiku iborət bıə çoqlə unsur,ımon həmmə İlahi fərmon iyən irodə jiyədən və bo Xıdo zıneyro iyən çəy ğudrəti dərk kardero qıləy vəsilən.

2-bə ovi bə əməl omey keyfiyyəti iyən bə ovi çı bəyjiyə məxloğaton jimonədə bıə roli dığğət kardey,çı avəon bə əməl omey iyən əy bə zəmini mıxtəlifə nuxtəon ovoştıney,de vo iyən voşi voye vositə insoni bə Xıdo yod dənoydə və bəvədə çı şık kardey ruhiyyə bəyji kardedə.

3-do çı ov iyən tuliku icod beydə və çı çuyku otəş beşedə və bə bəşəri hərorət iyən qaməti baxşeydə.ımon həmmə de iyande zidd bıə təzahuron xılğətədə bıə İlahi ğudrəti nışonəonin.

4-dayima de təsbihi zikri,Xıdo çı harcurnə ocizəti iyən nodonətiku pok və mınəzzəh bızınəmon ta ğıyoməti ruji bərpo beyədə çı Xıdovəndi ğudrəti həxədə şəkk məkəmon.