Rusya'nın İran'ın Viyana müzakerelerindeki tutumunu desteklemesi
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, yaptırımların kaldırılması ve nükleer müzakerelere ilişkin İran'ın tutumunu desteklerken, ABD'nin tutumunu yeniden gözden geçirmesini ve bu uluslararası anlaşmaya dönmesini talep ederek, Amerikalıların diğer tüm tarafların ve İran'ın dahil olduğu bir plandan çekildiğini ve yeni sorun çıkardığını söyledi.
Lavrov, "Şimdi Amerikalılar yeni bir anlaşmaya farklı bir plan eklemeye çalışırken, İranlılar 2015'te varılan anlaşmanın hükümlerinde ısrar ediyor. İran'ın tutumunun tamamen meşru olduğuna inanıyorum." paylaşımında bulundu.
Avusturya'nın başkenti Viyana'da İran'a yönelik yaptırımların kaldırılmasına dair müzakereler, yaklaşık beş aylık bir aradan sonra Perşembe günü yeniden başladı. Yaptırımların kaldırılması için müzakerelerde bulunan Rusya'nın üst düzey diplomatı Mihail Ulyanov, bu müzakerelerin ortamını ciddi olarak nitelendirdi ve müzakerelerin sonucunun zamanla belirleneceğini belirtti.
Viyana'daki yeni müzakereler, AB dış politika şefi Josep Borrell'in en iyi teklif olarak nitelendirdiği, yaptırımların kaldırılmasının yanı sıra nükleer adımların geri getirilmesi için gerekli olan Kapsamlı Ortak Eylem Planı-KOEP'i kurtarmak için yeni bir taslak sunmasının ardından başladı. Bu nedenle Avrupa Birliği temsilcisi İran ve Amerika taraflarını bu taslağı ve Washington'u KOEP'e döndürmek için son çabalar çerçevesinde Viyana'daki önerilerini tartışmaya davet etti.
Ancak Mihail Ulyanov sunulan metnin AB'ye ait olmadığını ve Viyana'daki son müzakere turunda Mart 2022'de hazırlanan bir belge olduğunu ve bazı maddelerinde değişiklik yapıldığını söylüyor. Ulyanov, "Metin Avrupa Birliği'ne ait değil, ancak masada kalmış ve tartışılan ortak bir mirastır" diyor.
Rusya, Viyana'daki yaptırımların iptali müzakereleri çerçevesinde İran İslam Cumhuriyeti'nin tutumunun doğruluğunu defalarca vurguladı ve karmaşık durumun ve KOEP nükleer anlaşmasının belirsiz durumu için ABD'yi suçladı. Rusya, Çin ile birlikte, 4+1 grubunun doğu blokunun üyeleri olarak, KOEP'in korunması gereğini ve bunun bölgesel ve uluslararası barış ve güvenlik için önemini ve ayrıca haklar arasında bir denge yaratma gereğini defalarca vurguladılar.
Moskova ve Pekin, İran'ın KOEP yükümlülüklerini askıya alma bağlamındaki mevcut yaklaşımını, 4+1 grubunun Avrupalı taraflarının vaatlerini tekrar tekrar ihlal etmesine ve ABD'nin Mayıs 2018'de KOEP'ten çekilmesine bir tepki olarak gördüler. Trump yönetimi sırasında İran'a yönelik en kapsamlı yaptırımların uygulanması ve ardından Biden döneminde maksimum baskı ve yaptırım siyasetinin devam etmesi, İran'ın girişimlerini de haklı çıkardı. Bu nedenle 4+1 grubunun bu iki üyesi ABD'nin KOEP'e koşulsuz geri dönmesini talep ettiler, aynı zamanda Washington'un İran'a yönelik tek taraflı yaptırımlarının iptalini istediler.
Rusya'nın, KOEP'i canlandırmak için gerekli bir şart olarak İran'a karşı tek taraflı ABD yaptırımlarını kaldırma ihtiyacında ısrar etmesi, kilit üyelerden biri tarafından KOEP'in yeniden canlandırılması için Washington'un İran karşıtı yaptırımlarının kaldırılması konusunda Tahran'ın tutumunun doğru ve meşru olduğunu gösteriyor.
İran'ın temel talebi, ABD'nın uyguladığı yaptırımlarını tamamen iptal etmek, bu süreci doğrulamak ve ardından Tahran'ın KOEP'teki yükümlülüklerinin uygulanmasına geri dönmesidir. İran'ın bu alandaki tutumu, sabit ve değişmezdir. İran, öncelikle yaptırımların kaldırılmasının garantili bir şekilde etkili ve sürdürülebilir olduğundan emin olmalıdır.
Aynı zamanda Moskova, Amerika'nın, füze faaliyetleri ve İran'ın bölgesel politikaları ve eylemleri gibi KOEP dışı konuları herhangi bir yeni anlaşmaya dahil etme çabasına karşı çıkıyor. Lavrov şöyle diyor: "Rusya'nın KOEP'i canlandırmak için bir anlaşma imzalama konusundaki tutumu tamamen açık ve değiştirilemezdir; bu plan, BM Güvenlik Konseyi'nin onayladığı şekilde yeniden canlandırılmalı ve herhangi bir değişikliğe veya istisnaya tabi tutulmamalıdır."/
