июн 09, 2022 21:08 Asia/Tashkent
  • МАГАТЕ Бошқарувчилар кенгашининг Эронга қарши резолюциясини тасдиқлаши ва Теҳроннинг қатъий муносабати
    МАГАТЕ Бошқарувчилар кенгашининг Эронга қарши резолюциясини тасдиқлаши ва Теҳроннинг қатъий муносабати

АҚШ ва Европа учлиги томонидан Эронга қарши таклиф қилинган резолюция 8-июн, чоршанба куни Халқаро ядровий агентлик (МАГАТЕ) Бошқарувчилар кенгашининг чораклик йиғилишида Хитой ва Россиянинг кескин қаршиликларига қарамай қабул қилинди. Резолюция 30 овозга қарши 2 овоз билан маъқулланди. Мухолифат (Россия ва Хитой) ва 3 нафар (Ҳиндистон, Ливия ва Покистон) бетараф қолган.

“Бошқарувчилар кенгашидаги Эронга қарши резолюция Теҳрон ва МАГАТЕ ўртасидаги ҳамкорликни яхшилашга ёрдам бермайди”, - деб таъкидлаб Россиянинг Вена музокараларидаги вакили Михаил Улянов шундай деди: Вена музокараларини якунлаш учун бу ҳаракат ҳам фойдасиз.

Хитойнинг БМТдаги Венадаги доимий вакили вакили Ван Чанг Ғарбнинг Эронга босим ўтказиш  ҳаракатларидан хавотир билдирди ва Бошқарувчилар кенгаши резолюциясига қарши чиқди: Эроннинг ҳозирги ядровий инқирозининг ташаббускори сифатида Қўшма Штатлар имкон қадар тезроқ сиёсий қарорлар қабул қилиши ва Эроннинг ядровий музокараларда келишувга эришиш ҳақидаги қонуний хавотирларига фаол жавоб бериши керак.

Эслатиб ўтамиз, Бошқарувчилар кенгаши қарорида ғарбликлар Эронда эълон қилинмаган учта жойда ядровий материал топилгани ҳақидаги уйдирма иддаолардан хавотир билдирган ва Эронни Атом энергияси бўйича халқаро агентлик билан тўла ҳамкорлик қилишга чақирган. шунингдек Эронга “ўз ҳуқуқий мажбуриятларини бажариш учун зудлик билан ҳаракат қилиш ва зудлик билан МАГАТЕ Бош директорининг қолган кафолатлар билан боғлиқ муаммоларга ойдинлик киритиш ва ҳал қилиш бўйича келгусида иштирок этиш таклифини қабул қилиш” талаб қилинган. Резолюцияда, шунингдек, Агентлик Бош директори хавфсизлик чоралари сақланиб қолган экан, Бошқарувчилар кенгашига ҳисобот беришни давом эттиришга чақирилган.

Айни пайтда АҚШ ва унинг европалик ҳамкорлари томонидан тақдим этилган ушбу резолюциянинг қабул қилиниши Ғарбнинг салбий ёндашувидан яққол далолатдир. Бу ёндашувга кўра, Вена музокараларининг ҳозирги боши берк кўчага кириб қолганини ва АҚШнинг Эроннинг санкцияларни бекор қилиш ва Ислом инқилоби қўриқчилари корпусини террорчилик ташкилотлари рўйхатидан чиқариш ҳақидаги талабларини қабул қилмасликдаги қатъиятини ҳисобга олиб, улар сиёсий босим орқали Теҳронни Американинг мантиқсиз ва мажбурловчи талабларини қабул қилишга мажбурлашлари ёки Эронни қонуний талабларидан воз кечишга мажбурлашлари мумкин деб ўйлашади.

Бироқ, Эроннинг Рафаел Гросси билан амалга оширилган бу сиёсий ҳаракатлар ва аслида унинг сионистик режим томонидан тақдим этилган маълумотларга мувофиқ очиқ ҳисобот тақдим этишига муносабатлар қатъий ва огоҳлантирувчи реакция бўлди. Биринчи навбатда, Бошқарувчилар кенгашида овоз беришдан олдин, Эрон Атом энергияси ташкилоти "Агентликнинг ноқонуний ёндашуви" деб атаган нарсага жавобан, МАГАТЕнинг иккита кузатув камерасини олиб ташлади ва эълон қилди: Ҳозиргача Атом энергияси бўйича халқаро агентлик (МАГАТЕ) Эроннинг кенг кўламли ҳамкорлигини нафақат юқори баҳолаган, балки буни бурч деб ҳисоблаган. Чоршанба кунидан бошлаб, тегишли органларга Гана сирт чизиғини ўлчаш камерасини  ва агентлик оқим ўлчагичини узиб қўйиш топширилди. Ташкилот қўшимча қилди: Албатта, агентликдаги мавжуд камераларнинг 80% дан ортиғи ҳимоя камералари бўлиб, улар аввалгидек ишлашда давом этади.

Эронга қарши резолюция МАГАТЕ Бошқарувчилар кенгаши томонидан маъқулланганидан сўнг, Эрон Ислом Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги баёнот бериб, резолюция МАГАТЕ Бош директорининг шошқалоқ ва мувозанациз ҳисоботи ва Сионистик режимнинг ёлғон маълумотларига асосланган ва  бунинг натижаси эса Эрон Ислом Жумҳуриятининг МАГАТЕ билан ҳамкорлик ва ўзаро алоқалари жараёнини заифлаштиришдан бошқа нарса бўлмайди.

Агентликнинг ноконструктив ёндашуви ва юқорида қайд этилган резолюциянинг қабул қилиниши муносабати билан Эрон Ислом Жумҳурияти ўзаро амалий чоралар кўрди, жумладан, илғор центрифугаларни ўрнатиш ва қўшимча хавфсизлик камераларини ўчиришни эълон қилди.

Шундай қилиб, Теҳрон нафақат АҚШ бошчилигидаги Ғарбнинг мантиқсиз талабларини қабул қилмайди, балки Эронга қарши позицияни эгаллаётган МАГАТЕ сиёсати ва Тел-Авив билан бирга ҳаракат қилаётган бош котибининг нохолис позициясига қарши чиқиш учун қатъий чоралар кўради. Эрон ядровий иншоотларида МАГАТЕнинг иккита кузатув камерасини ўчириб қўйиш фақат бошланишдир. Айни вақтда Теҳрон Ғарб ва сионистик режимнинг Эрон тинч ядровий дастурининг ҳарбий йўналиши ҳақидаги айбловлари Эронга қарши жанговар ҳаракатларни кучайтириш учун шунчаки баҳона ва ниқоб эканлигини таъкидлади. Эрон ташқи ишлар вазири Ҳусайн Амир Абдуллоҳиён шундай деди: Америка Қўшма Штатлари ва Ғарб Эроннинг исломий эътиқодида атом бомбасига ўрин йўқлигини ва Эрон ядровий бомба қидирмаётганини билади. Бундай нотўғри баҳоналар билан ўз мақсадларига эришиш учун сионистик режимни Эрон томонидан тан олинишига интилдилар.

 

Эрон ТИВ-и МАГАТЭ бошқарувчилар кенгашининг резолюциясига аксиламал кўрсатди

 

 

 

Ёрлиқ