Pars Today

Американинг Хитойни заифлаштириш ва Пекин ҳукуматининг Осиё қитъасидаги мухолифларини қўзғатишга қаратилган тинимсиз ҳаракатлари ортидан Марказий Осиё республикалари раҳбарлари ягона Хитой тамойилини қўллаб-қувватладилар.

Қозоғистоннинг йигирма шаҳрида январ воқеалари фош этилиши ва Пекиннинг  Нурсултон марказий ҳукуматини қўллаб-қувватлаши ва бу мамлакатда ғарбий рангли инқилобнинг олдини олиши давомида ўзини Хитойдан қарздор деб ҳисоблаган Қозоғистон ҳукумати ягона Хитой тамойилини қўллаб-қувватлаган биринчи давлат. Қозоғистон президентининг ҳаракатидан кейин Қирғизистон, Тожикистон ва Ўзбекистон раҳбарлари ҳам ягона Хитой тамойилини қўллаб-қувватладилар. Ҳатто Туркманистон ҳукумати ҳам ягона Хитой тамойилини тасдиқлаган. Ўз-ўзидан кўриниб турибдики, Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг Америка Қўшма Штатлари сиёсатига қарши туриш билан бирга, бирлашган Хитойни қўллаб-қувватлаш борасидаги саъй-ҳаракатлари АҚШ ва Буюк Британиянинг дунёнинг энг йирик қитъасидаги иккиюзламачи ва риёкор сиёсатига кучли сигналдир. Қозоғистон ҳукумати Тайванни Хитой ҳудудининг ажралмас қисми деб ҳисоблайди. Шу муносабат билан Қозоғистон Ташқи ишлар вазирлиги расмий вакили Айбек Асмадяров маълум қилди: Унинг мамлакати “Ягона Хитой” тамойилини қўллаб-қувватлайди ва “Тайван”ни Хитой Халқ Республикаси ҳудудининг ажралмас қисми деб билади.

Нурсултон ҳукуматининг юқори мартабали амалдори Яна шундай таъкидлади: Қозоғистон халқаро ҳуқуқнинг амалдаги нормалари ва Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Низомига риоя этилишини қўллаб-қувватлайди ва бу борада Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг 1971-йилдаги резолюциясига амал қилади.

Американинг ушбу давлатлар мустақилликка эришгандан сўнг Марказий Осиёдаги ҳаракатларини кўздан кечирар эканмиз, Америка ва Ғарб давлатлари билан боғлиқ бўлган ноҳукумат ташкилотларнинг аксарият сиёсий ва ижтимоий-сиёсий тенденцияларда асосий ўрни борлиги маълум бўлади. рангли инқилоблар, жуда аниқ ва равшан. Айни пайтда шуни айтиш керакки, Марказий Осиё минтақаси узоқ муддатда Америка учун манфаатли минтақадир. Афтидан, шу сабабдан Ғарб сиёсатчилари, хусусан, АҚШ Марказий Осиё республикалари воқеаларига катта қизиқиш билдирмоқда.

Шу муносабат билан сиёсий масалалар бўйича эксперт ва таҳлилчи Андре Серенко Қўшма Штатларнинг сўнгги бир неча йилдаги Марказий Осиёдаги фаолиятига тўхталар экан, ушбу давлатнинг минтақадаги мақсадларига тўхталиб, бунга ойдинлик киритди: "Американинг Марказий Осиёдаги фаолияти Хитой ва ҳатто Россиянинг глобал экспансиясини тўхтатиш мақсадида Евро-Атлантика (Европа-Атлантика) стратегиясига эришиш учун аниқ ўйиндир".

Шу нуқтаи назардан, Марказий Осиё минтақасида мустақил ва қудратли давлатлар учун муаммо туғдириши мумкин бўлган сиёсатни қабул қилиш Оқ уй маъмуриятининг доимо кун тартибида бўлиб келган. Хитой, Россия ва ҳатто Эронни йўқ қилиш мақсадида Марказий Осиё мамлакатлари оммавий ахборот воситаларига кириб бориш, Хитойфобия, русофобия ва исломофобияга қаратилган мақолалар ёзиш АҚШ бошчилигидаги Ғарб ҳукуматларининг Марказий Осиёга аралашиш сиёсати саналади. Америка Марказий Осиё мамлакатларидаги воқеаларга катта қизиқиш билдирмоқда. Шу нуқтаи назардан, АҚШ Ғарб тарафдорларининг сайловолди кампанияларини очиқдан-очиқ қўллаб-қувватламоқда ва оммавий ахборот воситалари орқали Ғарбга қарши сиёсат юритувчи номзодларга ёки Осиё минтақаси мамлакатларида сезиларли таъсирга эга бўлган Россия, Хитой ва ҳатто Эронга қарши доимий равишда қоралаб шарҳлайдилар.

Шунинг учун ҳам Марказий Осиё республикалари раҳбарлари Америка ва бошқа Ғарб ҳукмрон ҳукуматларининг сиёсатига қарши чиқиб, Ғарб ҳукуматларига Марказий Осиёда рангли инқилоб яратиш ёки мустақил ҳукуматларни йўқ қилиш мумкин эмаслигини тушуниш учун ягона Хитой тамойилини қўллаб-қувватлашга ҳаракат қилмоқда.