Арманистон Эрон билан алоқаларни кенгайтиришга қаттиқ ҳаракат қиляпти
-
Арманистон Эрон билан алоқаларни кенгайтиришга қаттиқ ҳаракат қиляпти
Арманистон бош вазири Никол Пашинян ўз мамлакатининг Эрон билан чуқурроқ алоқаларга эришиш истагини урғулади.
Арманистон бош вазири Никол Пашинян ОАВ билан интерюсида барча соҳаларда эрон билан ҳамкорликни кучайтириш истагини очиқлаб, эьлон қилди:
Арманистон Эрон ислом жумҳурияти билан яқин алоқаларга эга. Икки тамонлама учрашувлар бўлиб туради. Газ сотиб олиш бўйича музокаралар ва доимий телефон мулоқотлари мавжуд. Арманистоннинг барча ҳаракатлари бу йўналишда амалий қадамларни ташлашдан иборат.
Арманистон бош вазирининг сўзлари шундай пайтда айтилмоқдаки, бу мамлакат ташқи ишлар вазири Орорат Мирзоян ҳам Эроннинг армонистон жанубидаги Сюник Вилояти маркази капон шаҳридаги биринчи бош консили Муртазо Обидин Воримин билан учрашувда Эронинг Капон шаҳрида консуллик очиш қарорини, ислом жумҳуриятининг Армнистон билан алоқаларни чуқурлаштириш ва минтақада тинчлик ва хафвсизликка бўлган эьтибори сифатида баҳоланади.
Арманистоннинг Эрон билан ҳамкорликни илдожи борича кучайтириш учун ҳаракатлари Эраван ҳукумати раҳбарларининг кун тартибидан жой олдики, Теҳрон расмийлариохирги 40 йилда қўшнилар билан алоқаларни чуқурлаштиришга кўп ҳаракат қилишган. Марказий Осиё ва Жанубий Кавказ республикалари етакчилари ҳар доим Эроннинг минтақада тинчлик ва хавфсизликни сақлаш йўлида конструктив ва муҳим ролини эьтироф этиб келишган. Бу борада Баку ва Ереван етакчилари Эронинг масалаларни тинч йўл билан ҳал этиш йўлидаги ўрнини мақтаб келишади. Ҳақиқатан ҳам, Эрон ислом жумҳурияти минтақада тинчлик ва хафвсизликни сақлаш ва шу билан бирга Марказий осиё ва кавказ республикаларининг ҳудидий яхлитлигини таьминлаш ва кафолатлашда машҳур бўлиб келган. Бу шундай вазиятдаки, баьзи бегона сиёсатчилар келажакда минтақа давлатларига зарар етказиш учун қаттиқ ҳаракатлар қилишди. Мисол учун, бегона сиёсатчилар ва Эронинг Марказий осиё ва Кавквз республикалари билан алоқалари кучайишининг душманни бўлган кучлар Озарбайжон президентини Арманистон жанубидан калидор олишга гиж-гижлаш орқали, Эронинг Арманистон билан чегараларини ёпилиб қолишига, келажакда ушбу Жанубий Кавказ давлатини йўқ бўлиши замин яратиш ва айни ҳолда Эронга зарба беришга ҳаракат қилишмоқда. Аммо Эрон бегоналар Жанубий Кавказда вужудга келган фурсатлардан бу минтақа халқларига қарши фойдаланмасликлари учун Кавказдаги геосиёсий ўзгаришларга қаршилигини эьлон қилди. Бу борада Нодин Раюский шундай фикрда:
Ҳозирги жаҳондаги масалаларни ҳарбий йўл билан ҳал қилиш жараёни фонида янги мавқиятларни эгаллаш учун Баку Анқара билан бирга ўзларининг Турон деб аталган узоқ муддатли стратегияларини ижро қилиш учун ҳаракатларни кучайтиришди.
Бироқ Эроннинг Жанубий Кавказда геосиёсий ўзгаришларга қаршилигиб ушум мақсадни амалга ошишига тўсқинлик қилиб келмоқда. Бундан олдин, Ереван раҳбарлари калидор бериш қандай ёмон оқибатларга олиб келишини билганликлари учун буни рад этиб келишди. Эрон ва Арманистоннинг охирги 30 йилда, айниқса 2022 йилги Қорабоғ сулҳидан кейинги муносабатлари таҳлили шуни кўрсатадики, икки давлат ўзаро ҳамкорликлардан ташқари, минтақавий ҳамкорликлар салоҳиятидан, хусусан минтақавий тижорий ташкилотлар ва эркин ҳудудлар, Евросиё иқтисодий иттифоқи ва бошқа минтақавий ташкилотлар салоҳиятидан ҳам фойдаланишлари керак. Қолаверса, келажакда халқаро муносабатларда транзитнинг ўрни, сармоя киритиш ваизчил ва конструктив фойдаланиш, Эронинг Арманистон учун транзит салоҳияти жуда муҳим ва инкор этиб бўлмас масаладир. Шу борада кўплаб иқтисодий мутахасислар фикрича, Капан-Гурис йўлининг қурилиши, бу ҳамкорликларни кучайтириш учун Эрон ва Арманистон ўртасида эркин иқтисодий ҳудудлар ташкил этилиши, хафвсизлик соҳасидаги ҳамкорликни кучайтириш, ва энг муҳими форс кўрфазидан Қора денгиз ва Европага чиқувчи йўл калидор қуриш учун Россия, Грузия ва Ҳиндистон билан ҳамкорлик Эроннинг Арманистон билан ҳамкорлигидаги олти муҳим соҳадир ва булур ҳар доим икки давлат расмийлари эьтиборидан жой олиши лозим.
