Pars Today

Америка қўшма штатлари ва Россия федерацияси ўртасида низо ва зиддиятлар сўнги йилларда янада шиддатли тус олди. Ушбу иккала жаҳон қудратининг қарама-қарши ва ўзаро зид бўлган манфаатлари иқтисодий, ҳарбий ва хавфсизлик ҳамда энергетика соҳасида яққол намоён бўлмоқда.

Россия ва Америка ўртасида ихтилофлар ва кескинликлар сўнги йилларда янада шиддатли тус олди. Ушбу иккала жаҳон қудратининг қарама-қарши ва ўзаро зид бўлган манфаатлари иқтисодий, ҳарбий ва хавфсизлик ҳамда энергетика соҳасида яққол намоён бўлмоқда.

Америкаликлар нуқтаи назари билан Россия Америка қўшма штатлари учун катта таҳдид сингари бўлмоқда. Шунингдек, Россия АҚШ учун ядровий таҳдид ҳам ҳисобланади. 

Вашингтон томонидан Россияга қарши олиб борилаётган душманона ҳаракатлари Россия томонидан жавобсиз қолмади. Москва ҳам ўзининг ҳарбий ва хавфсизлик ҳужжатларида НАТО ташкилотини ва Американи жиддий таҳдид дея таъкидлаб ўтди. 

АҚШнинг Россияга қарши олиб бораётган кескин сиёсатлари ва ушбу давлатнинг куни кеча Россияни денгизда қамал қилиш билан таҳдид қилиши ҳам икки ўртадаги муаммони янада шиддатли тус берди. 

АҚШ зарурат бўлганда Россиянинг Яқин Шарқ давлатларига энергия ташувчиларни етказишига тўсқинлик қилиш мақсадида уни денгиздан қамал қилиши мумкин. Бундай фикрни АҚШ ички ишлар вазири Райан Зинке Питтсбургдаги саноат тадбирида айтиб ўтди.

“Бизда ҳарбий-денгиз кучларимиз эвазига денгиз алоқа йўллари очиқ қолишини кафолатлаш ва Россия энергия ташувчилари бозорга тушмаслиги учун уларни зарурат бўлганда тўсишга имконият бор”, деб айтган Зинке. 

Зинке Россия иқтисодиёти учун ягона даромад манбаи энергия ташувчиларни сотиш ҳисобланишини айтган. Унинг таъкидлашича, Россия Яқин Шарқда ўз нефти ва газини Европада сотаётгандек сотиш учун у ерда фаол сиёсат олиб бормоқда.

Зинкенинг айтишича, Эрон билан боғлиқ вазият Россия билан боғлиқ вазият кабидир ва бу масалаларни ҳал қилишнинг икки варианти бор.

“Ҳарбий вариант бор, мен уни қўллашни истамасдим. Шунингдек, иқтисодий вариант мавжуд, у босим ўтказиш ва бозордан энергия ресурсларни сиқиб чиқаришдан иборат. Биз буни қила оламиз, чунки АҚШ энг йирик нефть ва газ ишлаб чиқарувчи давлатдир”, деб айтган Зинке.

Россия Давлат Думаси ҳамда Федерация Кенгашида Зинкенинг ушбу баёнотини кескин танқид қилинди. Уларнинг фикрига кўра, бундай баёнот бериш, халқаро ҳуқуқ нормаларига кўра, уруш эълон қилиш билан тенг деб баҳоланиши мумкин. Иккинчидан эса, АҚШнинг ушбу баёноти Россиянинг Яқин Шарқда таъсири кучайиб бораётганидан дарак беришини таъкидлашди.

Шу ўринда, телеканал Райан Зинкенинг биографиясини келтириб ўтган. Маълум бўлишича вазирликка ишга келгунига қадар, Зинке конгрессмен бўлган, унадн олдин эса АҚШ Ҳарбий денгиз флотининг махсус қўшинлари - “Денгиз мушуклари” сафида хизмат қилган.

Эслатиб ўтамиз, АҚШ Европада “Шимолий Оқим-2” нефт қувури қурилишига кескин қаршилик қилмоқда. Улар Европани Россия газидан фойдаланиш ўрнига АҚШнинг суюлтирилган газидан фойдаланишга чақиришмоқда.

АҚШ фикрига кўра,  “Шимолий Оқим-2” ишга тушса, Россиянинг  Европада сиёсий таъсири кучаяди. Россия эса “Шимолий Оқим” фақат иқтисодий лойиҳа эканини таъкидламоқда.

Россия расмийлари ҳам АҚШ ички ишлар вазири Райан Зинкенинг Яқин Шарққа энергия ресурслар етказиб беришнинг олдини олишда Россия учун денгиз йўлларини тўсиб қўйиш имконияти ҳақидаги сўзларига муносабат билдирди.

«Зинке АҚШ «Россияга иқтисодий босим имкониятларини кўриб чиқмоқда», дея маълум қилди. Унинг айтишича, бу вариант Россиянинг энергия ресурсларини киритмаслик, энергия ресурслар бозорга кирмаслиги учун денгиз йўлларини тўсиб қўйишни ўз ичига олади. Афтидан, жаноб вазир Россия, унинг тарихи, имкониятларини яхши билмайди», - дея ёзган Қодиров.

Унинг таъкидлашича, америкалик сиёсатчиларнинг бундай баёнотлари «ақл-идрокли одамларни ҳайратга солмай қўйди». Қодировнинг сўзларига кўра, АҚШнинг мақсади - «давлатларни йўқ қилиш, ресурсларни эгаллаш, қўғирчоқ режимларни ҳокимиятга тепасига олиб келиш».

«Бемаъни нутқларга вақт сарфлашнинг ўрнига, буюк Россиянинг денгиз портлари ҳамда энергия ташувчиларга эга танкерларни блоклаш бўйича ҳақиқий уринишга қандай муносабат билдириши ҳақида ўйлаб кўрса бўларди», - деди Қодиров.