Саратонга қарши «Троя оти»: британиялик олимларнинг янги дориси
Буюк Британиянинг саратон касаллиги илмий-текшириш институтида олимлар олтита турдаги ўсмаларга қарши курашда самарали деб топилган дори ишлаб чиқди.
Инновацион терапия «троя оти» тамойили асосида ишлайди: ишлаб чиқарувчилар заҳарли молекулаларни зарарсиз антижисм билан ниқоблаб, дорини «яшириб қўяди». Шу йўл билан у тўғридан-тўғри ўсимтага киради ва уни ичидан йўқ қилади.Дорилар саратоннинг охирги даврида касалликнинг энг кенг тарқалган ва тажовузкор шакллари билан оғриган беморларда синаб кўрилган. Шундан кейин даволашнинг бошқа тури уларга ёрдам бермай қўйган.
Дорининг энг яхши натижалари бачадон бўйни саратони ва сийдик пуфаги саратонини даволашда намоён бўлган: илгари даволаш мумкин бўлмаган беморларнинг тўртдан бирида сезиларли яхшиланиш кузатилган. Олти ойдан тўққиз ярим ойгача бўлган муддат ичида уларда ўсимта ҳажми қисқарган, баъзиларида эса бутунлай ўсишдан тўхтаб қолган.Бундан ташқари, терапия британиялик шифокорларнинг фикрига кўра, ўпка, қизилўнгач, бачадон ва тухумдон саратонини даволашда самарали бўлган, бироқ простата безининг саратонига ёрдам бермаган.
Дорига ишлаб чиқарувчилар ТV (tisotumab vedotin’нинг қисқартмаси, ўзбекчада «тисотумаб қобиғи») деб ном берган. У томирдан қабул қилиниб, кимёвий ва иммунотерапия гибридини амалга оширади.Заҳарли модда CD142 оқсилига бирикадиган антижисм охирига бириктирилади. У саратон ҳужайралари юзасида жуда кўп учрайди. Натижада, молекула ўсимтага сўрилади, у ерда заҳар қобиқдан чиқиб, ҳужайранинг ички қисмини йўқ қилади.Терапиянинг зарарли таъсири ҳам бор, лекин улар кейинчалик ўтиб кетади. Улардан энг кенг тарқалгани кўнгил беҳузур бўлиши, чарчоқнинг кучайиши ва бурундан қон кетиши ҳисобланади.Клиник синовларнинг биринчи босқичида Бельгия, Буюк Британия, Дания, АҚШ ва Швециядан 150 нафар саратон билан оғриган беморлар қатнашган.
.Тадқиқотга раҳбарлик қилаётган Саратон тадқиқотлари институти профессори Жоан де Бононинг айтишича, ушбу дори ичак, ошқозон ости бези, бўғиз ёки мия саратонини даволашда ҳам самарали бўлиши мумкин.«Дори троя отлари каби саратон ҳужайраларига кириб олади ва уларни ичкаридан ўлдиради», — дейди де Боно.Бундай терапия қачон клиник синовлардан ўтиб, барча беморларда қўллана бошланиши сўралганида профессор де Боно шундай жавоб берган: «Беш йилдан кейин. Балки ундан ҳам аввалроқ».
