Ո՞ր երկրներն ու ռեժիմներն են շահում Կովկասյան տարածաշրջանում ընթացող բախումներից

Լեռնային Ղարաբաղում Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հակամարտության վերսկսումը կհանգեցնի անապահովության՝ հարավային Կովկասում, ինչը ոչ միայն լուրջ հետևանքներ կունենա երկու կողմերի համար, այլ նաև տարածաշրջանի մյուս երկրները տարիներ պետք է աշխատեն վերահսկել և չեզոքացնել դրա կործանարար հետևանքները :

Ադրբեջանի   Ազգային ժողովն իր նիստում հաստատեց այդ երկրի նախագահ Իլհամ Ալիևի հրամանագիրը՝ Հայաստան-Ադրբեջան  առաջնագծում առկա հակամարտության պատճառով այդ երկրի որոշ քաղաքներում և շրջաններում պատերազմական դրություն հայտարարելու մասին:Հրամանագրում ասված է.«Քանի դեռ «ռազմական դրությունը» շարունակվում է այս երկրում ,Ադրբեջանի և օտարերկրյա քաղաքացիների հիմնական  իրավունքները, ազատությունները և սեփականության իրավունքները համեմատաբար և ժամանակավորապես կսահմանափակվեն»:

Հայաստանում  կառավարության որոշմամբ  հայտարարվեց ռազմական դրություն և ընդհանուր զորահավաք: :Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը նախազգուշացրեց լայնամասշտաբ  պատերազմի վտանգի մասին: Միևնույն ժամանակ, ՄԱԿ-ը և երկու երկրների հարևան երկրները ինքնազսպվածության կոչ  են արել  Երևանի ու Բաքվի պաշտոնատարներին ,պահանջելով անհապաղ դադարեցնել մարտերը:

Հայաստանի Պաշտպանության նախարարությունը հայտարարել է.«Ադրբեջանը կիրակի օրը հարձակվել է Ստեփանակերտի բնակելի տարածքների վրա»:Հայաստանը նաև հայտնել  է,որ .« Ոչնչացրել է Ադրբեջանի հանրապետության երկու ուղղաթիռ, երեք անօդաչու թռչող սարք և  երեք տանկ»:«Մեր պատասխանը կլինի համաչափ, և իրավիճակի համար Բաքուն լիովին պատասխանատու է», - ասված է ՀՀ ՊՆ հայտարարության մեջ:

Լեռնային Ղարաբաղի հարցով  Ադրբեջանի  և Հայաստանի միջև հակամարտությունը սկսվել է 1988 թ.-ին և վերածվել է ռազմական բախման 1992 թ., որը տևել է մինչև 1994 թվականի մայիս ամիսը:Հակամարտության հետևանքով երկու կողմից էլ եղել են հարյուրավոր զոհեր և  Ադրբեջանի Լեռնային Ղարաբաղը և հարակից յոթ այլ քաղաքներ գրավվել  են  հայկական ուժերի կողմից:

Չնայած հետաքրքիր չէ պատկերացնել երկարատև պատերազմ հարավային Կովկասի կարևոր և ռազմավարական տարածաշրջանում, սակայն եթե նույնիսկ Բաքվի և Երևանի հակամարտությունը կարճաժամկետ լինի  , այս դեպքում ևս տարածաշրջանին անդառնալի վնաս կհասցվի:

Ադրբեջանը, որի որոշ քաղաքներ որ գրավվել են Հայաստանի կողմից առաջին հայացքից այդ պատճառով է հակամարտության մեջ մտել Հայաստանի հետ, բայց կան բազմաթիվ պատճառներ, թե՝ որոշ երկրներ ,ինչ-որ ընդհանրությունների և համաձայնագրերի պատրվակով թեժացրել  են այս արյունալի մարտերը և այդ միջամտությամբ խոչընդոտում են բանակցության միջոցով  ցանկացած դիվանագիտական տեղաշարժ :

Ապացույցներն ու լրատվամիջոցների բովանդակությունը ցույց են տալիս, որ շատ դերակատարներ  փորձում են ինչ-որ կերպ  թեժացնել  պատերազմի կրակը ՝ չմտածելով այս պատերազմի վնասների մասին:

Հարցը հետևյալն է , թե ո՞ր դերակատարները և ինչո՞ւ են ցանկանում   պատերազմ սանձազերծել հարավային Կովկասում:

Առաջին հերթին Սիոնիստական ​​ռեժիմին  պետք է ներկայացնել , տարածաշրջանի, որպես հիմնական սադրիչներից: Ներկա պայմաններում, եթե Իսրայելին հաջողվի ապակայունացնել տարածաշրջանը, ուստի նախ և առաջ կկարողանա հասարակության ուշադրությունը շեղել իր առջև ծառացած խնդիրներից:  Հաջորդ քայլում,այդ ռեժիմը կկարողանա հակամարտող կողմերից մեկին հովանավորելով ,ամրապնդել  տարածաշրջանում իր ներկայությունը, ուստի ինչպես ակնկալվում էր ,սիոնիստների երկարատև ջանքերը հարավային Կովկասում ներկայության համար ,կարդյունավորվի Բաքվի և Երևանի միջև հակամարտությամբ և այդ ռեժիմի համար դրա ձեռքբերումներից է լինելու՝ տարածաշրջանում  նոր հակամարտությունների և պատերազմի միջոցով  անվտանգության ընդլայնումը , զենք վաճառելու և նոր ռազմական շուկաներ մուտք գործելու  հետ միաժամանակ:

Առավել ուշադրության արժանի մեկ այլ խնդիր ՝ որոշ երկրների ցանկությունն է նոր խաղադաշտ գտնել յուրահատուկ նպատակների իրականացման համար  , ինչպիսիք են՝ ահաբեկիչների տեղափոխումը և Սիրիայից, Իրաքից և Աֆղանստանից հետո, նոր  դիրքերում հայտնվելը:

Որոշ լրատվական ցանցեր կիբեր տարածքում նշում են  նաև, որ այդ ահաբեկիչները իրենց աջակցող որոշ երկրների օգնությամբ Սիրիայից տեղափոխվել են Ադրբեջանի և Հայաստանի վիճելի տարածք և  Բաքվի բանակը  հենց այս զինյալների  օգնությամբ կարողացել է գրավել Լեռնային Ղարաբաղի  ավելի քան վեց գյուղ:Եթե իրականություն լինի նման հայտարարություն ,ապա պետք է տարածաշրջանում ավելի լարված օրերի սպասել ,հատկապես, որ Ղարաբաղյան հակամարտությունը այլ դրսևորումներ է ստանալու: