Австралияда Британиядан ажралиш ҳаракати
-
Австралияда Британиядан ажралиш ҳаракати
Элизабетта иккинчи ўлимидан сўнг, Австралия сиёсий саҳнасида британиядан мустақил бўлиш масаласи кўтарилмоқда.
1999 йил Австралияда бу давлвтнинг британиядан мустақил республика тузумидаги давлатга айланиши бўйича референдум ўтказилди, бироқ 55 фоиз аҳоли мухолиф овоз беришди. Бироқ элизабеттанинг ўлимидан сўнг Австралиянинг британиядан мутақиллик масаласи австралиялик сиёсатчилар томоидан, ҳусусан республикачилар томонидан кўтарилмоқда.
Австралиядаги қизиллар партияси раҳбари ва бу давлатдаги нуфузли республикачи сиёсатчи Адим Бент, қиролича Элизабетта ўлимидан сўнг, Австралия олға интилиши лозимлигини билдирди. У такидлади:
Биз Австралия туб аҳолиси билан шартнома тузишимиз керак ва республика давлатига айланишимиз керак.
Ҳозирда австралия республикачи ҳаракати деб номланган истиқлол учун курашувчи ташкилот элон қилди: Қиролича 1999 йилги референдум жараёнида Австралиянинг тўлқиқ мустақил давлатга айланиш хаққини қўллаган ва "бу борада қарор қабул қилиш фақат Австралия аҳолиси бўйнида ва бунга фақат уларнинг ҳаққи бор", деб айтган эди . Агарчи ўша пайтда эллик фоиздан кўпроқ қатнашувчилар Британиядан ажралиб чиқиш референдумига қарши овоз беришди, аммо Австралиялик сиёсатчилар фикрига кўра, таирхга қайтиш ва Австралия аслиятига ҳурмат кўрсатиш, бу давлвт мустақиллиги илҳомлантирувчиси ва халқ овози ва қадриятларига қарор қабул қилиш жараёнида таянишдир
Бу борада Австралия собиқ бош вазири Малклим тернбил шундай дейди:Хозир бир миллий руҳдаги қараш билан Австралияда республика тизими ўрнатилиши зарур ва унинг президенти бир австралиялик бўлиши керак.
Австралиядаги республикачилар фикрича, бу давлатда манархия тузуми Англиянинг Австралиядаги мустамлакачилик даврини эслатади ва австралиянинг замон ва маконга оид қадриятлари ва эҳтиёжларига тўлиқ мос эмас. Чунки Австралияда инглиз салтанати ҳукмрнлиги инглиз флоти сиднейга кириб келган 1788 йилга бориб тақалади. Шу жиҳатдан австралиянинг британиядан мустақил бўлиши талаби фақат республикачилар тарафидан эмас, балки беш йил аввал бу мамлакатнинг ети минтақаси етакчилари инглиз манархия тузумидан ажралиб чиқишни талаб қилиб мактуб ёзишган эди.
Австралия туб аҳолидан сиёсатчиларидан бири Турп хонум шундай дейди: Австралия байроғи бу тупроқ мустамлакалиги рамзидир ва туб аҳолини ифодаламайди шундай экан британиянинг мустамлакачи тузумининг ноқонуний ишғоли тугатилиши зарур.
Хар ҳолда, Австралия халқи уйғониши ва миллий гурур ҳисси кучачайиши билан Британиядан мустақил бўлиш талаби кучаймоқда. малумотларга кўра, Ню савт велз штатинтнг 56 фоиз аҳолиси давлатларининг лондон ҳукмронгидан қутулишини исташади ва Виктория ва куиньизланд каби штатларда ҳам шунга ўхшаш вазият мавжуд. Кариб хавзасидаги давлатлар мустақиллик талаби ва тавон ундириш ҳаракати билан қачонлардирдир империя ифтихори бўлган ушбу ҳудудларда салтанат қуёши ботаётган кўринади. Инглиз ҳукмронлиги остидаги давлвтлардаги янги авлод ўз етакчилари ва қонун чиқарувчиларининг инглиз салтанатига содиқлик қасамёдини шармандалик деб ҳисоблашади ва бунга қаттиқ қарши кўринишади. Шунинг учун қироличанинг ўлимини ўз талабларини британиядан талаб қилиш учун бир фурсат деб билишади
