Մեկնաբանություն- Վաղը Իրանում նախագահական ընտրություններ են
Իրանում նախագահական ընտրությունների անցկացումը կրոնական ժողովրդավարության կոնկրետ դրսևորումն է, և ժողովուրդը մասնակցելով քվեարկությանը իր կամքով նախագահին ընտրում է չորս տարի ժամկետով։
Որպես Իրանի Իսլամական Հանրապետության 13-րդ նախագահ՝Սեյեդ Էբրահիմ Ռայիսիի՝ ավիավթարի հետևանքով նահատակության պատճառով արտահերթ նախագահական ընտրություններ են անցկացվում Իրանում։ Իրանի 14-րդ շրջանի նախագահական ընտրություններում քվեարկելու իրավունք ունի մոտ 61 միլիոն մարդ։ Ներկա են եղել վեց թեկնածուներ տարբեր քաղաքական թևերից ու հոսանքներից, ովքեր, բացի տարբեր վիրտուալ և դաշտային քարոզչությունից, 5 հեռուստաբանավեճում հանրությանը ներկայացրեցին իրենց ծրագրերը։
Վեց թեկնածուներից երկուսը հանել են իրենց թեկնածությունը նախագահական ընտրություններից։
Իրանում նախագահական ընտրությունների թեկնածուների մեծ թիվը, ընտրելու իրավունք ունեցողներին հնարավորությունն է տալիս ընտրելու իրենց տեսակետներին մոտ և իրենց ճաշակին համապատասխան թեկնածուին,որն ունի արդյունավետ և մշակված ծրագիր։ Ուստի նախտեսվում է,որ Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահական ընտրությունների 14-րդ շրջանը ընդառաջվելու է ժողովրդի կողմից, և հարցումները վկայում են ընտրողների բարձր մասնակցության մասին։
Քաղաքական հարցերով փորձագետ Ալի Հասանփուրն այս կապակցությամբ ասում է.«Իրանի Իսլամական Հանրապետության հեղափոխության և համակարգի հիմնարար հենասյունը ժողովուրդն է, իսկ նրա գոյատևման և հզոր շարունակության գաղտնիքը՝ ժողովրդի համատարած ներկայությունն է ասպարեզում, և ընտրություններն այն ասպարեզներից են, որտեղ ժողովուրդը մասնակցում է իր ճակատագրի որոշմանը, և Իրանի ժողովուրդը դա ապացուցել է տարբեր ժամանակաշրջաններում լայն ներկայություն ունենալով ընտրատեղամասերում։ Իսլամական երկրների շարքում ԻԻՀ-ն ունի ասպարեզում մարդկանց ներկայության ամենաբարձր ցուցանիշը և նախագահական ընտրությունները դրա կոնկրետ դրսեւորումներից են։
Ժողովրդի բարձր մասնակցությունն ընտրություններին կայունացրել ու ամրապնդել է Իրանի տարածաշրջանային ու միջազգային դիրքերը։ Նախագահական ընտրություններին կարող են մասնակցել երկրի ներսում և աշխարհի տարբեր երկրներում ապրող իրանցիները։ Եվ մշտապես տարբեր երկրներում ապրող իրանցիների խանդավառ մասնակցությունն ընտրություններին գրավել է համաշխարհային տարբեր լրատվամիջոցների ուշադրությունը։
Ամիր Հոսեյն Ղազիզադե Հաշեմին և Ալիռեզա Զաքանին հանել են իրենց թեկնածությունը նախագահական ընտրություններից։ Նախագահի պաշտոնի համար պայքարելու են չորս թեկնածուներ՝ պարոնայք՝ Մոհամմադ Բաղերի Ղալիբաֆը, Սաիդ Ջալիլին, Մասուդ Փեզեշքյանը և Մոստաֆա Փուրմոհամմադին։
Իրողությունն այն է,որ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը իսլամական աշխարհում օրինակելի է ժողովրդավարության առումով և ընտրություններին ժողովրդի ակտիվ մասնակցությունը ևս մեկ անգամ Իսլամական Իրանի թշնամիներին ապացուցելու է , որ Իսլամական Հանրապետությունը ժողովրդական երաշխիքով ամենայն հզորությամբ առաջ է շարժվում։ Դա այն դեպքում,երբ թշնամու և թշնամիների լրատվամիջոցները փորձում են թշնական քայլերով կանխել մարդկանց ներկայությունն ընտրատեղամասերում։
Սահմանադրության համաձայն՝ նախագահն Գերագույն առաջնորդից հետո, Իրանի Իսլամական Հանրապետությունում երկրորդ բարձրաստիճան պաշտոնյան է։ Փաստորեն գործադիր իշխանությունը ղեկավարում է նախագահը եւ անկասկած, ժողովրդի կողմից արժանի թեկնածուի ընտրությամբ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն ավելի հզոր ներկայություն կունենա տարածաշրջանային ու միջազգային զարգացումների ասպարեզում։