BRICS-ի ապադոլարիզացիան արդյունավետ միջոց է ազատ աշխարհի դեմ ամերիկյան պատժամիջոցների դիմաց
Քանի որ աշխարհում ապադոլարիզացիան արագանում է, BRICS-ի անդամ երկրներն աշխատում են նոր պահուստային արժույթ ստեղծելու ուղղությամբ, որն ապահովված կլինի իրենց համապատասխան արժույթների զամբյուղով:
BRICS-ը միջկառավարական կազմակերպություն է, որը հիմնադրվել է Բրազիլիայի, Ռուսաստանի, Հնդկաստանի, Չինաստանի, Հարավային Աֆրիկայի կողմից և վերջերս ընդլայնել է իր անդամակցությունը։ Իրանը և մի քանի այլ երկրներ այժմ ընդունվել են որպես BRICS-ի մշտական անդամներ։ Ինչպես նշում է Pars Today-ը, ապադոլարիզացիայի հարցը BRICS-ի անդամների կարեւորագույն նպատակներից է։ Այս կապակցությամբ առաջարկվել են քննարկումներ BRICS-ի անդամների միջև պոտենցիալ արժույթի վերաբերյալ՝ որպես ապադոլարիզացիայի ռազմավարության մաս՝ փոխարինելով դոլարը որպես միջազգային ֆինանսական գործարքների հիմնական արժույթ:
Որպես BRICS խմբի ներկայիս նախագահ՝ Ռուսաստանը ֆինանսական հարցերի առնչությամբ հետապնդում է համեմատաբար լայն օրակարգ, որը ներառում է անդամ երկրների դերի ուժեղացումը միջազգային արժութային և ֆինանսական համակարգում և միջբանկային համագործակցության զարգացումը, ինչպես նաև անդամ երկրների ազգային արժույթներով վերջնահաշվարկը։
Պուտինի օգնական Յուրի Ուշակովը 2024 թվականի մարտին հայտարարեց, որ մշակվում է BRICS բլոկչեյնի վրա հիմնված վճարային համակարգը (բլոկ շղթա, թվային տվյալների բազա, որը պարունակում է այնպիսի տեղեկատվություն, ինչպիսիք են ֆինանսական գործարքների գրառումները և այլն): BRICS կամուրջ կոչվող վճարային համակարգը միավորում է անդամ երկրների ֆինանսական համակարգերը՝ օգտագործելով վճարային դարպասներ՝ Կենտրոնական բանկի թվային արժույթներով հաշիվները կարգավորելու համար:
Համաշխարհային փոխանակման ներկայիս համակարգում գերակշռում է ԱՄՆ դոլարը, որին բաժին է ընկնում արժութային բոլոր գործարքների մոտ 90 տոկոսը, սակայն 2023 թվականին նավթային գործարքների մեկ հինգերորդը կատարվել է ոչ դոլարային արժույթով:
Հետազոտությունների համաձայն՝ դոլարի նկատմամբ այլ արժույթների կայունացմամբ ԱՄՆ պատժամիջոցների ուժը կթուլանա, և դա շատ կարևոր հարց է, հատկապես՝ պատժամիջոցների ենթարկված երկրների համար։
Այս համատեքստում ՌԴ փոխարտգործնախարար Սերգեյ Ռյաբկովը բացահայտել է, որ 2024 թվականի հոկտեմբերին Ռուսաստանում կայանալիք BRICS-ի գագաթնաժողովում ապադոլարիզացիայի օրակարգը կներկայացվի բոլորովին նոր ձևաչափով։
Հաջողության դեպքում մրցակցային համակարգի ստեղծումը կարող է հատկապես ցանկալի լինել աշխարհի հարավային շրջանների երկրների համար: Այս երկրները հույս ունեն ԱՄՆ քաղաքականություն մշակողներին մղել ավելի քիչ պատժամիջոցներ կիրառել որպես արտաքին քաղաքականության գործիք:
Աղբյուր՝ BRICS և դոլարիզացիա։ 1403 թ. Iranian diplomacy կայք