Զբոսաշրջություն` պատուհան դեպի իմաստնության աշխարհ(7)
Կրոնն ու բարոյականությունը սերտ կապերի մեջ են ու բարոյական կարիքների բավարարումը շատ կարևոր նշանակություն ունի կրոնական զբոսաշրջության մեջ: Այս զբոսաշրջությունը կարող է իրականացվել տարբեր ձևերով:
Կրոնական զբոսաշրջությունը մշակութային զբոսաշրջություն է: Այստեղ զբոսաշրջիկն այցելում է սրբավայրեր, կատարում կրոնական ծեսեր ու նաև ձեռք բերում կրոնական գիտելիքներ: Այստեղ կարևոր նշանակություն ունի նաև ուխտագնացությունը պատմական ու մշակութային վայրեր: Այլ խոսքով, սրբավայր այցելելը համարվում է կրոնական զբոսաշրջություն իրականացնող զբոսաշրջիկի կարևոր նպատակներից մեկը: Ամեն տարի, Իրանի Շիրազ քաղաքում գտնվող Հազրաթ Շահ Չերաղի սրբավայր դամբարանը ուխտագնացության են մեկնում ոչ միայն իրանցի, այլ նաև այլազգի միլիոնավոր զբոսաշրջիկներ:
Որոշ մուսուլմաններ, Մեքքա են մեկնում միայն ուխտագնացության համար: Նրանք համարվում են ուխտագնաց զբոսաշրջիկներ և այս ուխտագնացությունը կրոնական ամենատարածված զբոսաշրջության տեսակներից է: Ուխտագնացության մասին խոսելիս, պետք է նշենք նաև Իրանում գտնվող եկեցեղիներ, այդ թվում` Ուրմիայի Սուրբ Մարիամ եկեղեցի քրիստոնյաների ուխտագնացությանը: Այս եկեղեցին համարվում է Բեթղեհեմից հետո երկրորդ ամենախոշոր եկեղեցին աշխարհում: Ամեն տարի ամռանը, հազարավոր ուխտագնաց զբոսաշրիկներ այցելում են նաև Իրանում գտնվող սուրբ Թադեի վանք: 2017թ Հայաստանից մեծ թվով հայեր մասնակցել են Սուրբ Թադեի վանքի ուխտագնացությանը: Այդ ուխտագնացներից էր Ռազմիկ Պետրոսյանը, ով ուխտագնացությունից վերադառնալուց հետո իր հուշերում գրել է. “Ես շատ էի ցանկանում այցելել Իրան: Սակայն դժվարությունների և Արևմուտքի կողմից իրականացված հակաքարոզչությունների պատճառով, հետաձգում էի այցս: Սակայն 2017 թ հուլիսի 27-ին, ես և իմ 16 ընկերները, այցելեցինք Իրան: Մենք Մեղրիի անցակետից մտանք Իրան: Առաջին բանը որ նկատեցինք, հարթ ճանապարհներն էին: Մենք անցանք բամզաթիվ մեծ ու փոքր քաղաքներով ու հասանք Թադեի վանք: Գիշերն անցկացրինք մեզ հատկացված վրաններում, իսկ առավոտյան զով քամին ու թռչունների ձայնն արթնացրին մեզ: Չէի հավատում աչքերիս: Մեր շուրջը բազմաթիվ գունավոր վրաններ էին, իսկ գեղեցիկ ու հսկա եկեղեցին, ինչպես մի գոհար փայլում էր: Մի պահ մտածեցի, որ գտնվում եմ Գեղարդում կամ Էջմիածնում: Սակայն դա Հայաստանը չէր: Դա Իրանն էր, բայց բոլորը, համարյա 5 հազար ուխտագնացներ, խոսում էին հայերեն”:
“Ամեն տարի, Սիրիայից, Հորդանանից, Լիբանանից, Կանադայից, Ֆրանսիայից ու այլ երկրներից հայերն այցելում են Իրան` մասնակցելու Թադեի վանքի ուխտին: Նրանք այստեղ մի քանի օր են անցկացնում վրաններում: Ես բոլորին հրավիրում եմ այցելել ու տեսնել,թե ինչպես են ապրում կրոնական փոքրամասնություններն Իրանում ու ինչպես են նրանք իրականացնում իրենց կրոնական ծիսակատարությունները, մոմ են վառում, մատաղ անում և հաճելի ժամանակ անցկացնում իրար հետ”. գրում է Պետրոսյհանը:
Կրոնն ու բարոյականությունը սերտ կապերի մեջ են ու բարոյական կարիքների բավարարումը շատ կարևոր նշանակություն ունի կրոնական զբոսաշրջության մեջ: Այս զբոսաշրջությունը կարող է իրականացվել տարբեր ձևերով: Կրոնական զբոսաշրջությունը մշակութային զբոսաշրջություն է: Այստեղ զբոսաշրջիկը այցելում է սրբավայրեր ու կատարում կրոնական ծեսեր ու նաև ձեռք բերում կրոնական գիտելիքներ: Կրոնական զբոսաշրջությունն իրականացվում է տարբեր ձևերով: Դրանցից մեկը ճանաչողական զբոսաշրջությունն է, որը սերտ կապերի մեջ է մշակութային զբոսաշրջության հետ: Ճանաչողական զբոսաշրջությունն իրականցվում է բնությունն ու Աստծո կողմից ստեղծված ամեն ինչ ճանաչելու նպատակով: Այսինքն զբոսաշրջիկը ճամփորդում է` այդ ամենը ճանաչելու նպատակով: Իսլամի ուսուցումների համաձայն, մարդիկ բնածին կերպով փնտրում են Աստծուն ու ցանկանում են ճանաչել նրան: Այս ճանաչողությունը կարող է լինել մտքի կամ սրտի միջոցով: Ճանաչողություն ձեռք բերելու համար, որոշ զբոսաշրջիկներ այցելում են տարբեր վայրեր, ինչպես` Աշխաբադ, Խոջանդ, Սամարղանդ, Բուխարա, Կոնիա և այլն: Իհարկե այս վայրերում մեծ ներդրում է կատարվել` ավելի շատ զբոսաշրջիկներ ներգրավելու համար: Սակայն պետք է ասել, որ ոչ մի վայր չի կարող մարդուն հասցնել ճանաչողության, ինչպես անապատը, դրա լռությունն ու աստղալից երկինքը, ծովը, կապույտ ջրերն ու ալիքների ձայնը: Այս ամենը մարդուն հնարավորություն են տալիս խորհել ու գտնել ճշմարտությունը: