935-ə hissə-Əhğafi surə -6-10 şərifə ayəon

935-ə hissə

وَإِذَا حُشِرَ النَّاسُ کَانُوا لَهُمْ أَعْدَاءً وَکَانُوا بِعِبَادَتِهِمْ کَافِرِینَ(6)

Və millət məhşur bıə zəmonədə (mə`budon)deəvon deşmın bəbeyn və çəvon ibodəti inkor bəkardeyn.

Vəynə proqramədə de mışrikon vositə bıton pərəstışiku sıxan votey be ki,Kərimə-Ğıron çəy befoydə bıey bəyon kardə holədə hamyedə:ehanə de tobə ğıyoməti ruji həm şımə boştə muşkiloton bərtərəf kardero və ya ıştə koonədə bə səbarzəti rəsero əvoni vanq bıjənon,əvon nə şımə sıxanon məseydən və nə boşmə qıləy ko kardey bəzıneyn.

In ayə hamyedə:çımisə əlovə ğıyoməti ruji ım mə`budon bəşmə ələyh sıxan bəvoteyn və şımə mığobilədə bəmandeyn.həlbəttə şımə pərəstış kardə şuur və ağlışon bıə bənə firiştə və insonə məbudon,rəsmən deşmə deşmınəti bəkardeyn.məsələn həzrət İsa-Məsih(ə) iyən məlayikon ıştə pərəstışkoronku bə diyəro bəmandeyn.əvon ki,bənə bıton beğalin,Xıdovənd əvoni həm bə zıvon bəvarde və əvon ıştə nifrəti bə əvoni pərstışəkəyon ibroz bəkardeyn.

Çın ayəku omutedəmon ki,dınyoədə Xıdo əvəzi pərəstış kardə bıə harçi,ğıyoməti ruji insoni şəfoət kardey əvəzi,deəy deşmınəti bəkarde və çəyku şikoyət bəkarde.

وَإِذَا تُتْلَى عَلَیْهِمْ آیَاتُنَا بَیِّنَاتٍ قَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ هَـذَا سِحْرٌ مُّبِینٌ(7)

Havaxti çəmə ruşinə ayəon bəvon handey bıbu,kofiron bəçəvon səmt omə qıləy həxı barədə votedən:ım qıləy oşkoə sehre.

یَقُولُونَ افْتَرَاهُ  قُلْ إِنِ افْتَرَیْتُهُ فَلَا تَمْلِکُونَ لِی مِنَ اللَّـهِ شَیْئًا  هُوَ أَعْلَمُ بِمَا تُفِیضُونَ فِیهِ کَفَى بِهِ شَهِیدًا بَیْنِی وَبَیْنَکُمْ  وَهُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ (8)أَمْ

yaanki,votedən:əvış duyədə boftəşe(və bə Xıdo nisbət doydə).vuji:ehanə əvım ıştə nəzdiku boftəme(və bə Xıdo nisbət doydəmbu)şımə bomı Xıdo əzobiku qıləy çi dəf kardey nibəzıniyon. Xıdo şımə bəy ğərğ bıə çiyonku vey aqahe.Əv bomı deşmə miyono şoyd bıeyro vəs kardedə və Əv veyəbaxş iyən mehribone.

In ayəon bə Məkkə mışrikon bə Peyğombəre-Əkrəmi(s) norəvoə nisbəton kali qıləyni işorə kardedə və hamyedə:əvon qahi zəmon bə peyğombəri(s) coduqər votedəbin və Ğıroni çəy bəyoni sehr hisob kardedəbin ki,deçəy ayəon milləti bəştə cəzb kardedə.əvon itərəfo Ğıroni əcibə cozibə iyən bə dılon bıə nığılə nufuzi inkor kardey zıneydə nıbin və co tərəfo həm hozzı nin çəy həxəti iyən əzəməti vədə sə təzimkon.liza bo iştimoyi fiki mınhərif kardero,əy sehr hisob kardedəbin.həlbəttə ım ıştən çəvon bə Ğıroni ğəlbonədə bıə fevğəladə təsiri etırof kardeye.qıləy holədə ki,milləti bə Ğıroni səmt cəzb bıey və bə dılon nığılə nufuzi həyğiyə dəlil,çəy ayəon həxətiye.

Qahi zəmon həm votedən:çın merdi votə çiyon çəy ıştən sıxanone ki,bə Xıdo nisbət doydə və ıştəni Xıdo peyğombər zıneydə.peyğombər çəvon cəvobədə bəvon hamyedə:əgər şımə iddio kardə formədə bıbu,mı Xıdo peyğombər nimbu və ım sıxanon duyədə bəy nisbət doydəmbu.bəvədə bə Xıdo vocibe ki,mıni rısvoko ta millət ıştə roy qim nıkon.bın surətədə hiçkəs İlahi irodə vədə mandey və Xıdo mığobilədə mıni mıdofiyə kardey ğudrətış nibəbe.

Im şıməniyon ki,bəpe Xıdo əzobiku bıtarsiyon.zira şımə çəy vığandə kəsi mığobilədə mandəyon və məxloği həxə royku oqəteydon.harçənd şımə zıneydon az həxədəm və boştə həxəti isbot kardero bəşməm ehtiyocim ni.zira Xıdovənd bəçımı ım iddio şoyde və Əv çımı çəy xəbə ibloğ iyən rosneyədə bıə səy və cəhdon vindedə və ım həm bəmı vəs kardedə.həlbəttə Xıdovəndi oqardemoni ro bəvon nışonış doe ta əvon ıştə mıxolifətiku dast bıkəşon və imon biyon,əve hamyedə:Xıdo veyəbaxş iyən mehribone.Əv tobə əkəyon baxşeydə və bəvon ıştə hevujə rəhmətiku qıləy bəhrə doydə.çın ayəonku omutedəmon:

1-peyğombəri risoləti nışonəon oşko iyən ruşine.əmmo i dastə fərdon muşkil,bəçəvon inodkorəti xotoye və ım bəçəvon imon vardey mane beydə.

2-hətto mıxolifon bə Ğıroni ayəon dılon bəştə  cəzb kardeyədə bıə heyrətamizə ğudrəti etırof kardedən, əmmo ijən əy sehr zıneydən.

3-mığət bıbəmon ki,ıştə şəxsi əğedə iyən zevği bə dini nomi nisbət mədəmon.zira çəy qıləy saxtə cəzoş bəbe.

4-tobə ro bə həmmə fərdon hətto bo kofir iyən muanidon həm oje və mehribonə Xıdo çəvon tobə ğəbul bəkarde.

قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِن کَانَ مِنْ عِندِ اللَّـهِ وَکَفَرْتُم بِهِ وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِّن بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَى مِثْلِهِ فَآمَنَ وَاسْتَکْبَرْتُمْ  إِنَّ اللَّـهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ(9)

Vuji:Xıdo vığandəyon miyono az qıləy tojə zuhur kardə rəsul nim və zıneydənim ki,demı iyən deşmə çokonə rəftor kardey bəbe?.mı fəğət bəmı vəhy bıə çi tabe beydəm və az ğərəz oşkoə tars doə kəsi co kəs nim.

Bın ayədə İslomi-Peyğombər(s) məmur beydə ki,bə Məkkə bəhonə vardə mışrikon cəvob bıdo və bıvoto ki,az çı İlahi sayir peyğombəronku farğım ni və bənə coqlə peyğombəron mı həm bəşərim.az iminə peyğombər nim ki,millətışon bə tohidi səmt dəvətışon kardə.çımı bənav ziyodə peyğombəron omən və əvon həmmə çı bəşəri cinsiku bıən.əvon həm bəştə tan olət kardəşone və xorək hardəşone.çımı deşmə yeqanə tafut ıme ki,Xıdo bəmı vəhy kardeydə və bəmış əmr kardə ki,çı yavə koon iyən çəvon saxtə əğıbəti barədə bəşmə çəşnavi bıdom.

Çımı elmı-ğeyb çımı ıştən tərəfiku ni və az Xıdo bəmı omutə ğeybi koonku qıləy çi zıneydəm.mı zıneydənim Xıdo demı çiç bəkarde?çoko ki,zıneydənim deşmə həm çiç bəkarde?.çən,mıku bemənoə intizoron nıbu ki,şımə iyən ıştə ayəndə və vəomə həxədə çı naviku xəbə bıdom?çın ayəku omutedəmon:

1-torıxi dırozi peyğombəron hədəf iyən bərnomə iqləyni bıə.əvon iyandeşon təsdığ kardə və həmən iyande roşon dəvom də.

2-camiyə rəhbəron bəpe de milləti sadığonə sıxan bıvoton və çəvon ixtiyorədə nıbə çiyon barədə hədərə iddio nıkon və bə milləti və`də nıdon.

3-peyğombəron çı milləti xeyrxah və boəvon duləsut bıən və həmişə əvonışon çəvon dınyo iyən axırəti məhf kardə çiyonku nəhy kardəşone.

 قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِن کَانَ مِنْ عِندِ اللَّـهِ وَکَفَرْتُم بِهِ وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِّن بَنِی إِسْرَائِیلَ عَلَى مِثْلِهِ فَآمَنَ وَاسْتَکْبَرْتُمْ  إِنَّ اللَّـهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ  (10)

Bıvot:ehanə (ım Ğıron) Xıdo tərəfiku bıbu və şımə həm bəy kufrkon,qıləy holədə ki,Bəni-İsrayliku qıləy şoyd bənə əy bıə(yəni Tovrati) şoydətiş kardə və imonış vardə.əmmo şımə təkəbbırəti kardeyone. Aya şımə (koy oxon) vində?həyğətən Xıdovənd sıtəmkorə ğovmi hidoyət nibəkarde.

Çoko ki,təfsirədə omə Hicozi sərzəminədə yəhudiyon yolə alimonku qıləyni bıə Əbdullah ibn Səlam be.əv bə İslomi peyğombəri(s) imonış varde və elonış karde ki,əv həmonə peyğombəre ki,Tovrat iyən İncilədə çəy zuhuri və`də doey bıə.

Əmmo yəhudi yolon veyni əvışon ğəbul nıkarde və duyədə mıttəhəmışon karde.əvon bo İslomi peyğombəri(s) nıbuvvəti ğəbul kardey hozzı nıbin və beşəkk çın koy rəğ-rişə həm ğərəz məğrurəti iyən yoləşəxəti co çi nıbe.çın ayəku omutedəmon:

1-de mıxolifon diyaloqədə bəştə əğedə təəssıb iyən əy ğəti şikilədə bəyon kardey əvəzi bıvotəmon:şımə ıştən təhğığkənən.əgər çəmə sıxan həxe,ğəbulkənən.həlbəttə əgər şımə əy dərəson və ğəbul nıkon, bəvədə şıməni qıləy yavə ağıbət çəş kardedə.

2-kufri əsliyə rəğ-rişə həxı mığobilədə təkəbbır iyən.inodkorətiye.nəyinki,nodonəti və ğəflət.

3-Ğıron iyən vəhyi həxəti vədə mandey,bə bəşəriyyəti bıə qıləy dıjdə sıtəme.