943-ə hissə-Muhəmmədi surə -15-17 şərifə ayəon

943-ə hissə

مَّثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِی وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِیهَا أَنْهَارٌ مِّن مَّاءٍ غَیْرِ آسِنٍ وَأَنْهَارٌ مِّن لَّبَنٍ لَّمْ یَتَغَیَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهَارٌ مِّنْ خَمْرٍ لَّذَّةٍ لِّلشَّارِبِینَ وَأَنْهَارٌ مِّنْ عَسَلٍ مُّصَفًّى  وَلَهُمْ فِیهَا مِن کُلِّ الثَّمَرَاتِ وَمَغْفِرَةٌ مِّن رَّبِّهِمْ  کَمَنْ هُوَ خَالِدٌ فِی النَّارِ وَسُقُوا مَاءً حَمِیمًا فَقَطَّعَ أَمْعَاءَهُمْ(15)

Bə pərhizkoron və`də doə bıə qıləy vəhışti vəsf,jıləvoniye.bəvədə nəhron(ruon) heste ki,(çəy ranq,bu iyən təm)sabite və şıtonku bıə ruon ki,çəy məzə(təm)əvəz beydəni və şəroviku bıə ruon ki,bə peşomə kəson ləzzət baxşeydə və sofə anqiviniku nəhron və əyo harcurnə miyvəon boəvon hozzı kardey bıə və (həmməysə bəpe) çəvon pərvərdıqori tərəfiku qıləy məğfırəte.(aya ımon) həmonə kəsonin ki,cəhəndımi əbədiyə otəşədən və qıləy qılə oviku peşovney bəbeyn ki,çəvon dılə vırto-volo bəkarde?

Vəynə ayəonədə əhli imoni de kofiron miyono  mığoyisəku bəhs kardedəbe,ın ayə çın bəhsi dəvomədə bəçəvon vəhışt iyən cəhəndımədə bıə  məğami işorə kardedə və çın dıqlə məkoni xısləton bəyon kardedə.

Dınyoədə bəşəri cismoni xısusiyyətonku qıləyni ki,axırətədə həm mevcude,təşnə bıeye ki,boçəy bərtərəf kardero bə solimə ovi ehtiyociş heste.ın ayə hamyedə:Xıdovənd boçəvon ehtiyoci bərtərəf kardero çandə nev ləziz iyən sofə peşoməninə çiyon vəhıştədə hozzış kardə.çı oviku de tobə şıti,şərovi iyən anqivinə şərbəton.əmmo cəhəndımi əhali ğərəz sutunə ovi co hiççi bəvon nəsib nibəbe yaanki,əvon çı otəşi miyonon və bə ziyodə sardə ovi ehtiyocışon bəbe.çın ayəku omutedəmon:

1-dınyəvi ziynət və ləzzəton şıməni bə qıno səmt nışıkırno ki,Xıdovənd həmməysə aliyə ləzzəton axırətədə bo vəhışti əhli hozzış kardə.

2-əkəson ki,tarsışon heste və çı rədəvardə iyən noməşruə ləzzətonku bə diyəro mandedən,bə dayimiyə ləzzəton bərəseyn.

3-İlahi xassə məğfırət iyən rəhmət,maddi iyən cismoni neməton kəno,bə vəhışti əhli rufi qıləy oroməti bəbaxşe.

4-bə vəhışti əhli çandə nev peşoməninə çiyon kəno,çandə nev miyvəon iyən hardəninə çiyon həm əto kardey bəbe.

5-vəhışti neməton çı harcurnə zərəl rosne,noğisəti iyən məhfətiku əmonədə bəbeyn.

وَمِنْهُم مَّن یَسْتَمِعُ إِلَیْکَ حَتَّى إِذَا خَرَجُوا مِنْ عِندِکَ قَالُوا لِلَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ مَاذَا قَالَ آنِفًا  أُولَئِکَ الَّذِینَ طَبَعَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُمْ(16)

Və çəvonku i dastə (zohirədə) bəştı(sıxani)quş doydən.əmmo ıştı palu xaric bıey bəpeştə,(de məsxərə)bə elm doə bıə kəson votedən:əv ısət çiç votedəbe?əvon əkəsonin ki,Xıdovəndi bəçəvon dılon mıhiş jıə və əvon bəştə nəfsi həvaye-həvəson tabe bıən.

In ayə bə İslomi camiyədə jimon kardə zəyifə imon və noxəşə dıli soyb bıə kəson işorə kardedə.joqo ki, əvon əmmo bə İlahi vəhy iyən peyğombəri sıxanon bovəşon nıbe.əvon Xıdo kəlomi çı peyğombəri zıvoniku məseydəbin,əmmo votedəbin:çəyku hiççi famedənimon və dərk kardedənimon və əvon bə bəsirətin iyən aqahə muminon rəseyədə,de məsxərə formə votedəbin:aya şımə çəyku qıləy çi dərkon karde? əmə ki, hiççi famemon nızıne.

In ayə çın dastə nodırıstə rəftori cəvobədə hamyedə:çı peyğombri sıxanon ruşin iyən məlume.əmmo çun şımə ıştə nəfsoni həvəsəon dumo şeydon və bə həxı tabe beydəniyon,əve həyğəton dərk iyən fameyku şımə ociz mandəyon.de qıləy co iborəti muşkil çı peyğombəri tərəfiku ni,bəlkəm şımə ıştənikuye ki,həxı ğəbul kardedəniyon.çın ayəku omutedmon:

1-həvopərəstəti iyən bəştə noməşruə tələbon tabe bıey,həxı çı botıliku co kardey ğudrəti çı insoniku seydə və əy çı həyğəton dərkiku oqəteydə.

2-camiyə noxəşə dılonku mığət bıbəmon ki,əvon çı vəhyi həxəti və peyğombəri sıxanonədə şəkk icod kardey iyən milləti imoni zəyif kardey fikədən.

3-Xıdo kəlomi handey iyən məsey vəs kardedəni.bəlkəm çəy təlimon famey iyən dərk kardey və bəvon əməl kardey həm muhimme.mumkine veyə şəxson peyğombəri ruşinə sıxanon məsəşone,əmmo çun ıştə nəfsi həvəson dumo bıən,əve bo həxı ğəbul kardey hozzı bıənin.

وَالَّذِینَ اهْتَدَوْا زَادَهُمْ هُدًى وَآتَاهُمْ تَقْوَاهُمْ(17)

Və hidoyət pəydu kardə kəson,(Xıdovənd)çəvon hidoyəti ziyod bəkarde və bəvon pərhizkorəti əto bəkarde.

Peyğombəri(s) hidoyəti ğəbul nıkardə və çəy həxətiyədə şəkk icod kardə noxəşədılon mığobilədə,Kərimə-Ğıron bın ayədə və`dəş doə ki,hakəs çı pəyğombəron iminə hidoyəti ğəbulko,Xıdovənd bəy ıştə dıqlə boho ğeymətinə neməti əto bəkarde.qıləyni çı jimoni de etat-petati pur bıə məsirədə bıə hidoyət və coqləyni səlomət iyən rufi təhorət.

Təbiiye ki,inson hejo çı xətər və fırsemoni mə`rəzədəy və bənə ixtisodi,iştimoyi,mədəni,xıyzoni iyən co mıxtəlifə mevzuoədə səhihə roy vıjniye qıləy hostonə ko ni.inson ıştə jimoni qırd devronədə bə İlahi hidoyəti ehtiyociş heste.liza Xıdovəndi və`dəş doə ki,ehanə inson İlahi iminə hidoyəti ğəbulko,bəy çəy jimonədə dırıstə roy təyin kardeyədə komək bəkarde.

Həlbəttə çın hidoyəti kənoyədə rufi təhorət iyən daxili pokəti lozıme ta inson bə kin-kudurət,həsəd, pəxıləti və ya coqlə əxloği yavə sıfəton xoto,bə nodırıstə hissiyoton təsiri ji nıdəşo və həxə royku mınhərif nıbu.çın ayəku omutedəmon:

1-iminə hidoyəti ğəbul kardey,Xıdovəndi tərəfiku hidoyəti ziyodəti zəminə hozzı kardedə.

2-hidoyəti ğəbul kardey,çı insoni vucudi zərfiyyəti bə ruşd iyən ozavziye rosneydə.

3-bə ğəlbi təhorət iyən həyğiyə irfoni rəsey,fəğət İlahi hidoyəti royku hosil beydə,nəyinki,de bənə buddizm,hinduizm iyən coqlə bəşəri məktəbon roy vositə.