945-ə hissə-Muhəmmədi surə -21-24 şərifə ayəon

945-ə hissə

طَاعَةٌ وَقَوْلٌ مَّعْرُوفٌ  فَإِذَا عَزَمَ الْأَمْرُ فَلَوْ صَدَقُوا اللَّهَ لَکَانَ خَیْرًا لَّهُمْ(21)

İtoətkorəti iyən təfəkkurinə nıitğ(boəvon veyçoke)çən,qıləy zəmon ki,cihodi əmr ğəti be,ehanə bə Xıdo rost bıvoton,(və sodiğonə cohodkon)mutləğən boəvon veyçoke.

Vəynə bərnomədə bə zəyifə imoni soyb bıə fərdon iyən mınofiğon işorə kardey be ki,de zıvoni cihodi fərmoni tələb kardedən,əmmo ım fərmon Xıdovəndi tərəfiku nozil beyədə,de mıxtəlifə bəhonəon çəyku fərol kardedəbin.

In ayə bəvon xitob kardə və hamyedə:imoni şərt ıme ki,şımə bə Xıdo iyən bəçəy Rəsuli(s) itoətkənən və  beməntığə sıxan votey iyən bemənoə bəhonəonku bə diyəro bımandənən.zira şımə sıxanon bə muminon ruhiyyə zəyifəti boyis beydə və əvoni de tuğyongərə deşmınon cihod iyən canq kardeyku oqəteydə.

Ayə dəvomədə hamyedə:ehanə ım sıstə imoni soybon ıştə imonədə sadığ bıbon,bəpe de deşmınon cihodi koyədə iştirokkon.çıro ki,ım bəçəvon dınyoədə izzəti iyən axırətədə səvob və mıkofoti boyis bəbe. çın ayəku omutedəmon:

1-imoni şərt ləyoğətin iyən çokə sıxan votey və de Xıdo fərmoni mıtobiğ bıə əməli əncom doeye.nəyinki, harçi bıpyimone bıvotəmon və çəmə dıli çokonə piyeşe jəqo həm əməlkəmon.

2-de deşmınon cihod kardey,Xıdovəndi fərmononku qıləyniye.çəy əncom doeyədə sadığ bıey və çı bəhonənku bə diyəro mandey lozıme.zira ım bə insoni nəf və xəyriye.

فَهَلْ عَسَیْتُمْ إِن تَوَلَّیْتُمْ أَن تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَکُمْ(22)

Çən,(ha noxəşə dılon ha!)ehanə dim bıqordınon,aya ğərəz ımi şıməku çəş kardey beydə ki,zəminədə fəsodkənən və ğohuməti rabitəon bıbırnənən?

أُولَئِکَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَأَعْمَى أَبْصَارَهُمْ(23)

əvon əkəsonin ki,Xıdovəndi ıştə rəhmətiku bə diyəro kardəşe və çəvon(quşonış) kor və çəvon çəşonış ku kardə.

Navnə ayəon dəvomədə ın ayə bə sıst imoninə fərdon xitobən hamyedə:əgər şımə cihodi barədə Xıdo fərmoniku dim bıqordınon,mışrikon bəşmə səbarz bəbeyn və şımə ijən bə cohiliyyə adəton və traditsiyəon obəqardiyon.qıləy traditsiyə iyən adəton ki,camiyədə bə ğəbiləvi təəssıbon əsos çı fəsod,ğətlı-am iyən xun rukardey pevolo bıey zəminə hozzı kardedə və hətto mumkine ım de kinon bəyjiyə formədə bə qur kardey həm orəxo.

Kərimə-Ğıron dəvomədə hamyedə:cihodiku fərol kardey və curbəcur bəhonəon vardey ruhiyyə,boyis beydə ki,çın mınofiğ iyən imonışon zəyif fərdon çəş iyən quşon çı həx və həyğəton vindey iyən məseyku məhrum bıbu.təbiiye ikəs ki,həxı dırıst nıvindo,çəy mığobilədə bəmande və İlahi rəhmətiku məhrum bəmande.çın ayəonku omutedəmon::

1-Ğıroni nəzəku cihodi tərk kardey,fəsodi pevolo kardey və zolımonə xun rukardey zəminə hozzı kardedə.

2-İlahi təlimonku dim qordıney,bə xıyzoni iyən ğohuməti rabitəon zəyifəti boyis bəbe.

3-camiyədə fəsodi pevolo kardə iyən bə xıyzoni nizomi xələl rosnə kəson,nəyinki,çı Xıdo rəhmətiku bə diyəron,bəlkəm bə İlıahi lənəti həm dıço beydən.

4-fəğət çı quş iyən çəşi soyb bıey vəs kardedəni.bəlkəm bəpe çı quş iyən çəşiku səhihə bəhrə bardey lozıme.mumkine ikəsi quşış heste,əmmo həxı məsedəni və ya çəşış heste,əmmo həyğəton vindedəni.

أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا(24)

Aya Ğıronədə tədəbbır kardedənin?ya bəçəvon dılon ğıfl jıə bıə?

Vəynə ayəon dəvomədə ki,çı sıstə imoni soybon xısləton bəyon kardedəbe,ın ayə hamyedə:çın fərdon həmmə muşkiloton rəğ-rişə ya Ğıroni ayəon həxədə təfəkkur iyən fik-fam kardedənin və ya bəştə həvopərəstəti xoto ıştə nıdərəsə çiyon ğəbul kardedənin və yə deəy mıborizə bardedən.

Harçənd ın ayə çı zəyifə imoni soyb bıə fərdon barədəy,əmmo Sadi mıborəkə surə 29-ə şərifə ayədə Kərimə-Ğıroni ayəon həxədə tədəbbur və fik-fam kardey çı həmmə muminon vəzifə zıneydə və hamyedə:”kitabun ənzəlnahu iləykə mubarəkun liyəddəbəru ayatih”-ım qıləy mıborəkə kitobe ki,bətı nozil kardəmone ta çəy ayəonədə tədəbbırkon.

Boçımi əsose ki,ğıyoməti ruji Xıdo-Rəsul(s) çı Ğıroni məhcuriyyətiku şikoyət kardedə ki,bə İslomi umməti həmmə şomil beydə və çı mısılmınon bə ın osmoniyə dıjdə kitobi bıə kamə dığğəti nışonəy.ım kamə dığğət çandə neve.idastə Ğıroni tilovət kardedə.coqlə qrup Ğıroni tilovəti kəno çəy mənoədə tədəbbır və fik-fam kardedəni.və iqlə dastə həm ın kitobi tilovət və tədəbbıri bəpeştə əmələdə bəçəy təlimon çok dığğət kardedənin.

Boçımi əsos Ğıroni maarifon dırıstə dərk iyən famey bəpe bə İslomi umməti rəftor iyən əməli əsos bıbu ta İlahi rəhmət camiyədə pevolo bıbu və bə koonədə hevujəti boyis bıbu.əmmo ım jıqo nıbu,sıftədə bə milləti dılon ğıfl jıey beydə və peşo camiyə bə çandə qılə muşkilot və problemon dıço beydə ki,ım həm de hərəbaxtəti iyən nicoti roy bastey orəxeydə.çın ayəku omutedəmon:

1-Ğıron fəğət bo tilovətiro ni.bəlkəm çı əndişə iyən tədəbbıri kitobe və çəy tilovət bəpe boçəy ayonədə tədəbbır kardeyro qıləy mığəddimə və vəsə bıbu.liza Ğıroni həxədə tədəbbır nıkardə kəson,bə Xıdovəndi mızəmməti mə`ruz mandedən.

2-həmmə mısılmınon vəzifəşon heste ta bo Ğıroni ayəon dərk iyən famero çəy həxədə tədəbbırkon və ımko fəğət bə qıləy xassə dastə məxsus ni.

3-Ğıroni tədəbbıri tərk kardey,bə insoni dıl iyən rufi ğıfl qıniye boyis beydə.Çoko ki,ğıfl qıniyə dılon həm Ğıronədə tədəbbıriku məhrumin və çəyku qıləy bəhrə bardedənin.