Pars Today

Украина урушидан бир ойдан кўпроқ вақт ўтиб, унинг иқтисодий оқибатлари кўплаб Европа мамлакатлари учун вазиятни қийинлаштирди, Европанинг энг йирик иқтисодиёти Германия сўнгги ҳафталарда охирги 30 йил ичида энг юқори инфляция даражасини бошдан кечирмоқда.

Нафақат Германия, балки Европанинг кўплаб мамлакатлари Украина уруши ва энергия маълумотлари нархининг ошиши туфайли мисли кўрилмаган инфлясияни бошдан кечирмоқда. Табиий газ ва хом нефт билан боғлиқ маҳсулотлар нархи сўнгги ҳафталарда сезиларли даражада ошди ва нафақат инфляцияга сезиларли таъсир кўрсатди, балки бу кўплаб Эвропа мамлакатлари учун кутилаётган иқтисодий ўсишга таъсир қилди.

Дастлабки ҳисоб-китобларга кўра, евроҳудуднинг 19 давлатида йиллик инфляция 5,9 фоиздан 7,5 фоизгача ошган, минтақада янги инфляция даражаси 1997 йилдан бери энг юқори даражага етган.

Европа Марказий банки (ЭCБ) президенти Кристин Лагард инфляциянинг сабаби ҳақида шундай дейди:Евро ҳудудидаги инфляцияга учта омил сабаб бўлди: бутун дунё бўйлаб юқори энергия нархлари, озиқ-овқат секторига босимнинг кучайиши ва ишлаб чиқаришдаги ўзига хос тўсиқлар.

Европадаги энергетика инқирози Яшил қитъа ҳукуматлари учун янги муаммодир. Украинадаги можаролар энергия таъминоти ва таъминот занжирларига тўсқинлик қилди. Украинада давом этаётган можаро туфайли Россиядан Европага энергия етказиб беришнинг узилиши глобал газ нархини ўн йилликлардаги энг юқори даражага кўтарди ва бу уеврозона иқтисодиётига таъсир кўрсатди.

Россия 2021-йилда дунёнинг бошқа мамлакатларига тахминан 55,5 миллиард долларлик табиий газ экспорт қилди. Эндиликда Украинада урушни давом эттираётгани ва Ғарбнинг Украинани қўллаб-қувватлаши, шунингдек, Россияга қарши кенг кўламли санкциялар жорий этилиши муносабати билан Россия президенти Владимир Путин Москва айрим “дўстона бўлмаган мамлакатлар”га газ сотиш учун рубл талаб қилишини маълум қилди.

Бу қарор импорт энергияга қарам бўлган Европа давлатлари учун ишларни янада қийинлаштиради.

Германия канслери Олаф Шултс дейди: Агар Россиядан энергия импорти бутунлай тўхтатилса, Германия даҳшатли оқибатларга олиб келади ва Германия иқтисодиётининг айрим тармоқлари бутунлай ёпилишга мажбур бўлади.

Инфляциянинг ўсиши Европа Иттифоқига аъзо давлатлар билан чекланиб қолмади, балки Британия ва АҚШ ҳам оғир иқтисодий шароитларни бошдан кечирмоқда. Миллий статистика бошқармасининг сўнгги ҳисоботи шуни кўрсатадики, мамлакатда инфляция деярли 30 йил ичида энг юқори даражага етган. Британия Миллий Статистика Марказининг катта илмий ходими Грант Фитзнер шундай деди: Британия заводларидан чиқадиган товарларнинг нархи ҳам сезиларли даражада ошди ва ҳозир 14 йилдаги энг юқори даражага етди.

Айни пайтда Европанинг айрим давлатларини президентлик сайловлари кутиб турибди ва иқтисодий муаммоларнинг кучайиши бу мамлакатлардаги сиёсий вазиятни ўзгартиради. Шу муносабат билан, “Миллий ассамблея” ўта ўнг миллатчилар партияси етакчиси, Франсия президентлигига номзодлардан бири, Марин Ле Пен ўз твитида шундай ёзди:Мен сотиб олиш қобилиятига ёрдам бериш режаси билан франсузларга ойига ўртача 150 дан 200 еврогача қайтаришга қарор қилдим.

Расмий маълумотларга кўра, Франсияда март ойида энергия ва озиқ-овқат нархларининг ошиши туфайли инфляция 4,5 фоизга ошган.

Украина урушининг давом этиши Европа давлатларида иқтисодий муаммолар ва инфляцияни кучайтираётганга ўхшайди. Бу борада Жаҳон озиқ-овқат дастури ижрочи директори Девид Бисли шундай дейди:Бу жараён нафақат Украинани ва минтақани вайрон қилади, балки дунёга Иккинчи Жаҳон уруши пайтидар ганимиздан ташқари таъсир қилади.

Украинадаги сўнгги воқеалар (73)