Украина ботқоғидаги Европа ва Американинг қийин аҳволи
(last modified Thu, 07 Jul 2022 10:35:13 GMT )
июл 07, 2022 15:35 Asia/Tashkent
  • Украина ботқоғидаги Европа ва Американинг қийин аҳволи
    Украина ботқоғидаги Европа ва Американинг қийин аҳволи

"Путиннинг мағлубиятига олиб келиши ва Россияни Украинадаги урушни давом эттиришдан чеклаши" керак бўлган санкциялар Европада газ нархининг 700 фоизга ошишига, 380 долларлик нефтнинг шивирлашига, Америка молиявий бозорларнинг 30 фоизга тушиши ва яшил қитъада иқтисодий бўрон ҳақида огоҳлантириш сигнал чалинишига сабаб бўлди.

Еврокомиссия раҳбари Урсула фон дер Леен чоршанба куни Франсиянинг Страсбург шаҳрида жойлашган Европа парламентида “Россия газининг тўлиқ узилиши” хавфи туфайли Европа Иттифоқидаги иқтисодий бўрон ҳақида огоҳлантирди: Европа Иттифоқи Россия газини тўлиқ тўхтатишга тайёргарлик кўриш учун фавқулодда режаларга муҳтож. Аввалроқ, "ЖП Морган" Америка банки экспертлари ўзларининг сўнгги баҳоларида агар Россия кунлик хом нефт ишлаб чиқаришни 5 миллион баррелга камайтирса, нефт нархи ҳозирги 110 доллардан 380 долларга етиши мумкинлиги ҳақида огоҳлантирган эди.

Америка молия бозорлари бу йил ёқилғи нархининг ошиши ва инфляция ортидан индекснинг 30 фоизга пасайишига дуч келди. Финанcиал Тимес газ нархининг ошиши сабабли Европада электр энергияси нархи тўрт бараварга ошганини эълон қилди ва Блоомберг ўз ҳисоботида эълон қилди: "Эълон қилинган статистик маълумотларга кўра, ҳозирги вақтда Европа газ нархининг ўтган йилга нисбатан 700 фоизга ошишига дуч келмоқда".

Энергетика соҳасидаги ҳозирги инқирознинг асосий сабабларидан бири бу Украинадаги уруш бўлиб, у Россиянинг йирик энергия ишлаб чиқарувчилардан бири сифатида санкциялар жорий этилиши билан бошланган.

Америка ва Европа Россиянинг Украинага ҳужуми бошланиши билан бир вақтда, 24-февралдан бери Россиянинг минглаб институтлари, компаниялари ва расмийларига санкция киритиб, бир неча ҳафта ичида Россияни дунёдаги энг санкцияланган давлатга айлантирди. Санкцияларнинг мақсади ҳам аниқ эди: Путинни мағлуб этиш ва Россияни Украинадаги урушни давом эттиришдан чеклаш. Аммо 5000 дан ортиқ ҳолатни ўз ичига олган бу барча санкцияларга қарамай, Украинада уруш давом этмоқда ва Россия яқинда Украина шарқидаги Луганск вилояти устидан тўлиқ назоратни эълон қилди.

Россия Украинанинг жануби ва шарқидаги кўплаб стратегик ҳудудларда ҳукмронлик қилаётган бир пайтда, энергетика каби баъзи соҳалардаги санкциялар ҳатто Россия фойдасига ҳам тугади.

Халқаро энергетика агентлиги Россиянинг май ойида хом нефт қазиб олиш ҳажми кунига тахминан 10 550 000 баррелгача ошганини эълон қилди. Бу шуни англатадики, Россиянинг май ойида нефтдан тушган даромади апрел ойига нисбатан 11 фоизга ошиб, қарийб 20 миллиард долларга етди.

Европа Иттифоқининг ташқи сиёсат бўйича расмий вакили Жозеф Буррелл яқинда ўз мақоласида Европадаги иқтисодий инқироз ва энергия нархининг ошишини эътироф этган: "Европа Иттифоқи ҳис қилган энергия инқирози демократияни ҳимоя қилиш ва Брюсселда сиёсий қарорлар қабул қилишда Россия таъсирини тўхтатиш учун тўлаши керак бўлган нархдир".

Кеча (чоршанба) Россия Миллий хавфсизлик кенгаши депутати Дмитрий Медведев ўзининг Телеграм-каналидаги ёзувида Ғарб давлатларининг Москвани жазолаш ғояси ва тафаккурини бемаънилик ва мантиқсизлик деб таърифлади. У шундай саволни кўтарди: “Россия учун суд бўлсин, деб бақираётган ким?... Жазосиз ҳолда одамларни ўлдирадиган, уруш жиноятларини содир этган, лекин уларни молиялаштирган халқаро тузилмаларда ҳақиқий судланмаганлар?”

Медведов Глобал Ресеарч нашрига ишора қилмоқда, унга кўра АҚШ Иккинчи жаҳон уруши тугаганидан бери 37 мамлакатда 20 миллиондан ортиқ одамни ўлдирган. Балки халқаро институтлар Америка ва унинг иттифоқчилари томонидан Ветнам, Ироқ, Афғонистон, Сурия ва дунёнинг бошқа ҳудудларида содир бўлган жиноятлар олдида пассив ҳаракат қилмаганида эди, ҳозир дунё бунчалик тартибсиз бўлмасмиди.

 

 

Ёрлиқ