22 Баҳман, Эрон Ислом инқилоби ғалабасининг йиллиги: Фажр 44

1357-йилнинг 22-баҳманида (1979-йил 11-феврал) Эрон халқининг Имом Ҳумайний (р.а.) бошчилигидаги исломий инқилоби ўзининг бурилиш нуқтасига етди ва ниҳоят мусулмон халқининг курашлари ниҳоясига етди ва 2500 йиллик салтанат ва Эронда 50 йилдан ортиқ давом этган Паҳлавий режимининг зулми ва ситами барҳам топди ва Аллоҳнинг изни билан Эрон Ислом Республикаси барпо этилди. Ўтган 40 йилликда Эроннинг турли сиёсий, иқтисодий, ижтимоий, маданий ва ҳарбий жиҳат ва соҳалардаги улкан тараққиёти Ислом инқи

Дарҳақиқат, 1357-йилнинг 22-баҳманида Эрон Ислом инқилобининг ғалабаси Эроннинг бир неча минг йиллик тарихида бурилиш нуқтаси ҳисобланади. Бу инқилоб Эрон жамиятининг турли соҳаларида, жумладан, сиёсий, ижтимоий, маданий ва иқтисодий ўзгаришларда туб ўзгаришларга сабаб бўлди. Буюк Эрон халқини Ислом инқилобининг 22-баҳман куни буюк ғалабага эришгунга қадар унинг машаққатли йўлида ҳидоят қилиш ва бошқаришга масъул бўлган Ислом инқилобининг буюк етакчиси Ҳазрати Имом Ҳумайний (р.а.)замонавий сиёсий тарихида тенги йўқ шахсдирки, Эроннинг замонавий тарихи ва тенденцияларида ҳал қилувчи ва асосий таъсир кўрсатган. Энди, Эрон ва ислом олами тарихидаги бу буюк зот вафотидан ўттиз йилдан ортиқ вақт ўтган бўлса ҳам, Имом Ҳумайнийнинг фикр ва ғоялари Эрон Ислом Республикасига нур бўлиб, Имом хотираси ва номи ҳамон Эрон халқининг қалбида тирик сақланиб қолмоқда. Имом Ҳумайний (р.а.) Ислом инқилоби етакчиси ва халқ қўзғолони раҳбари ва бу улуғвор инқилобнинг ғалабаси ҳақида гапирар эканмиз, у зотнинг зукко, жасур, тафаккурли, замон ва глобал муаммолардан хабардор бўлган раҳбар эканлигини таъкидлаш лозимки, бу шахсият замонавий ва янги усуллардан баҳраманд бўлган ҳолда энг буюк замонавий инқилобни бошқарган. У инқилоб жараёнида тарих яратувчи шахс ва нодир ва харизматик шахсият сифатида намоён бўлди. Имом Ҳумайний байроқдори ва асосчиси бўлган инқилоб 22-баҳман куни Ислом юзини чанг-тўзондан тозалашга, 14 асрдан кейин адолатга чанқоқ дунёга ўзининг ҳақиқий қиёфасини кўрсатишга муваффақ бўлди. Эрон ислом инқилобининг ислом оламида “Имом Ҳумайний инқилоби” деб номланишининг сабаби ҳам шу. Имом Ҳумайний Эрон Ислом инқилоби ғалабасининг тўрт йиллиги муносабати билан ёзган мактубида 22-баҳманни Эрон халқининг мутакаббир ва талончилар устидан қозонган ғалабасининг бошланиши, тоғутий зулм тузумининг парчаланишининг бошланиши, Аллоҳ таолонинг дунё устидан ҳукмронлигининг бошланиши, исломий адолат байроғини кўтарилиши ва мазлумларнинг уйғониши деб атаганлар.

Айни пайтда 22-баҳман кунини Эрон Ислом инқилобининг ғалаба куни сифатида дунё учун муҳим ва ажойиб воқеа деб ҳисоблаш мумкин. 20-асрнинг бу буюк воқеаси, бир томондан, дунёнинг ҳукмронлик ва мустамлакачилик бўлиниши тизими доирасидаги манманлик сиёсий тенгламаларини бузса, иккинчи томондан, ўзига қарам бўлган энг барқарор режимлардан бирини йўқ қилди. Ғарб, хусусан Америка, яъни Паҳлавий режими ва буюк давлатда ва Эроннинг бепоёнлиги ўзининг стратегик, иқтисодий ва геосиёсий аҳамияти туфайли улкан ўзгаришларга олиб келди ва Ислом яна бир бор дунёда ҳал қилувчи куч сифатида майдонга чиқди. Ислом инқилоби раҳбари Оятуллоҳ Хоманаий шундай дейди:Агар Ислом инқилоби ва муҳтарам имомимиз бўлмаганида, агар Ислом бу мамлакатда инқилоб ва ўзгаришлар байроғи бўлмаганида эди, Американинг шармандали дўзах ҳукмронлиги ва Қуси-ул-Қалб Паҳлавийнинг мустабид ҳукмронлиги бу мамлакатдан олиб ташланишига ҳеч қандай умид ҳам бўлмас эди.

Эрон Ислом инқилоби янги хабарни тақдим этиш ва дунёнинг мазлум ва озодлик изловчиларини қўллаб-қувватлаш марказини яратиш орқали Америка бошчилигидаги глобал такаббурликка қарши туриш ва ислом оламининг бирлиги ҳақидаги тасаввурни бир миллиарддан ортиқ мусулмонлар кўзларини очди ва бу дунёнинг мутакаббир одамларининг қалбида қўрқув тўлқинини юзага келтирди. Аслида Эрон Ислом инқилоби таъсирининг муҳим жиҳатларидан бири Эроннинг ташқи сиёсат соҳасида мисли кўрилмаган янги оқим ва жараёнларнинг шаклланиши эдики, бу такаббурликка ва ҳукмронликка қарши туришга асосланган сиёсатдир. Эндиликда, Ислом инқилоби ғалабасининг 44 йиллиги муносабати билан Эрон Ислом Республикаси экспертлар томонидан муҳим минтақавий куч ва халқаро майдондаги нуфузли актёр сифатида эътироф этилмоқда. Ғарбий Осиё масалари бўйича эксперт Муҳуммад Авдалоғо Эроннинг минтақадаги ўзига хос ўрни ҳақида тўхталиб айтади:Форс кўрфазида ўзига хос геосиёсий мавқега эга бўлган Эрон минтақадаги энг нуфузли куч эканлигини ва тенденцияларни ўзгартириш қобилиятига эга эканлигини бир неча бор исботлади.