Təkfiri cərəyonon
Təkfiri cərəyonon
Ali-Səud rejim de Muhəmməd(s)-i vardə ozodi baxş kardə əslə islomi mıborizə bardey xoto,mısılmonə sulolə devləton miyono vəhhabi iyən təkfiri cərəyononış tərvic doe və əvonış ıştə siysoəti təsiri jiyədə ğərolış doe.çın siyosəti cəhətədə Əfğanıston,Pokiston,İrağ iyən Suriyədə ,həmçinin Afrikə iyən Asiyə cənub-şərğədə bənə Əlğaydə,Taliban iyən DAİŞ təkfiri və terroristə qruponış icod karde və əvonış harcurnə himoyəş karde.DAİŞ terroristə qrup bənə Taliban iyən Əlğaydə terroristə qrupon çı Amerkə iyən çəy Avropəvıjə mıttəfiğon siyosəti cəhətədə de Səudiyyə Ərəbıstoni maliyyə komək iyən himoyə vositə İrağədə icod be.İrağ çı Amerkə həmlə bənav 2003-ə sori bə mədəni,etnik,ixtisodi iyən siyosi təfrığəon dıço bıəbe.Səddami rejim de mıxtəlifə zılmkorə metodon çın çand tirətiyonku suyi-istifodə kardedəbe.Amerkə bə İraği həmlə ın kişvərış bə təfrığə iyən poə-poə bıey dıçoş kardəbe.Amerkə hərəkəton həm bə ın xaos və benəzməti yavə təsirış karde və bın kişvərədə qıləy behronış icod karde. İraği cəmyəti əksəriyyət çı şiəyonku iborəte və əhli-sınnət iyən kudron peşonə vıronədə çı İraği cəmyəti təşkil doydən.həlbəttə,bənə turkmən iyən izədiyon bıə etnik qrupon həm mevcude ki,İrağədə sakinin.Şiəyon çı İrağı hejo sıftəku bə kəno noey bıən və ğudrət çı sınniyon dastədə bıə.Səddami BƏƏS-i rejimi zəmonədə şiyə yolə alimon veyni bə şəhodət rosney bin və yə əvon bə həbsxonə şodey bedəbin. Amerkə milodi 2003-ə sori İraği işğal kardey bəpeştə bıə hədəfon bə vırə nırəse.irağədə vıjnemonon bərpo be və bın kişvərədə devlət təşkil be ki,ım həm bə Ali-Səud rejimi norohətçiyon boyis be.İrağədə qıləy demokratik nizomi təşkil bıey iyən de İron İslom Respublikə nezə rabitəon bərpo bıey,İrağədə çı Ali-Səud rejimi nufuzi kam bıey mənoədə be.Səudiyyə Ərəbıston ıştə qırd sərmoyəş noe ta İraği devləti stabiləti bəyənde bıjəno və bın kişvərədə qıləy xaos icodko.əve,əvon bın cəhətədə DAİŞ terroristə təkfiri iyən vəhhabi cərəyononışon bə əməl varde və əvonışon har cəhəti himoyə karde.”İrağ iyən Şami devləti təşkilot” ki,de DAİŞ terroristə dastə nomi məşhur be,2003-ə milodi sori de Amerkə bə ın kişvəri həmlə zəmonədə və de kali Əlğaydə bə İrağ vitəuzvonku və de əslış İordaniyuəvıj bıə Əbu Musəb Zərğavi rəhbərəti vositə təşkil be.Zərğavi bə İrağ omey bəpeşt,tohid iyən cihodi cəmaatış təsis karde və bə Əlğaydə terror təşkiloti rəyis Usamə ben Ladeni beyətış karde.Zərğavi İrağədə “Mıcohidon Şurə Məclisış” təşkil kardeşe və de İraği ğəbiləon ittofoğış təşkil karde ki,çın ittifoğı nom həm “həlful-mutəyyibin ” (pokon mığovilə) nomış hestebe.Əbu Musəb Zərğavi 2006-ə milodi sori kıştey be və Əbu Umər Bəğdadi çəy canişin be.Əbu Umər Bəğdadi həm 2010-ə milodi sori de İraği hərbi ğıvvon vositə kıştey be və Əbu Bəkr Bəğdadi çəy vırədə canişin be.de Amerkə,deçəy Avropəvıjə iyən bənə Tırkiyə,Ərəbıston və Ğətəri bıə reqinoal mıttəfiğon vositə 2011-ə milodi sori Suriyədə behron soxtey bəpeştə,Cəbhətun-Nusrə terroristə dastə ıştənış İrağədə bıə çoko bəbeoteyn islomi devləti dəvomış elon karde və 2013-ə milodi sori ın təşkilot ıştə nomış de İrağ iyən Şamədə İslomi devlət (DAİŞ)nomi əvəzış karde ta kardey bızınon har dıqlə kişvərədə terroristə əməliyyaton əncom bıdon.Bəğdadi iddioş karde ki,Cəbhətun-Nusra bəpe çı DAİŞ-i nəzorəti jiyədə fəaliyyətko ki,Cəbhətun-Nusra uzvon ın pişnahadışon ğəbul nıkarde.oxoyədə çın dıqlə terroristə dastəon miyono canq bino be ki,bın canqədə har dıqlə tərəfi veyə uzvonku bə həlokət rəsin.çın ixtilofon zəmonədə Əlğaydə rəhbər Əymən-əl-Zəvahiri de qıləy audiyo sədo vositə elonış karde ki, çı Colani İrağ və Şam devləti volo bıey təsdığ kardedə və Colani Şami sərzəminədə ıştə devləti dəvom bıdo.
