Қуръони каримнинг тил назоратига урғу беришнинг сабаби нима?
Ҳужжатулислом вал муслимин Рафеъийга кўра, инсон тил билан бошқаларга яхшилик қилиши мумкин ва у орқали нафрат ва ранжитиши мумкин.
Диний илмлар ҳавзаси устози Ҳужжатулислом вал муслимин “Носир Рафеъий ўз сўзларида инсон ҳаётидаги энг муҳим нарсалардан бири бу тил гуноҳлари муаммосидир. Тил гуноҳлари мавжуд бўлгани, текин ва қулай, кўп ва хилма-хил бўлгани учун одамар бунга кўпроқ мойил бўлади деб айтди.
Меҳр ахборот агентлигига таяниб, Порс тудей сайтининг хабар қилишича, Ҳужатулислом вал муслимин Рафеъий барча катта гуноҳлар қилиш мумин эмаслигини ва инсон ҳаммасини қила омласлигини таъкидлаб,масалан катта гуноҳлардан бири кофирларга қурол сотишдир. Ҳама одамлар ҳам бу гуноҳни қилмайди. Ёки катта гуноҳлардан бошқа бири спиртли ичимлик ичишдир. Кўп одамлар бу гуноҳда айбдор эмаслар аммо тилнинг гуноҳи бундай эмас чунки у хилма-хил ва ўз навъида қулайдир.
Диний илмлар ҳавзаси улмоси Қуръони карим инсонга тилни назорат қилишни буюрганига тўхталиб ривоят қилинадики, банданинг руҳи соғ бўлмаса, инсон иймон тўлиқ ва соғлом бўлмайди. Тил соғлом бўлмагунича инсоннинг руҳи соқ бўлолмайди. Ҳар ким гапирса, тилидан билинади, инсоннинг шахсияти унинг тили остидадир деган ҳадис ҳам бор. Одамлар тил билан бошқаларга хайрихох бўлиши мумкин ва у орқали норозилик ва безовталанишини ҳам келтириб чиқариши мумкин.
Муҳаббатни яратиш, ҳикмат эшикларни очиш омилларидан бири сукунат эканлигини тилга олган Носир Рафеъий, сукут сақлаган одам яхшилик қилмаса, гуноҳ қилмайди. Кўпгина ривоятларда кам гапиришга урғу берилган масалан сукунат ҳурмат эшикларидан бири эканлиги ривоят қилинади. Қуръони каримда айтилишича, яхши сўз огоҳлик билан айтиладиган сўздир. Ҳозирги вақтда баъзан улар сунъий инлтелект орқали одамларнинг қиёфаси ва овозини ишлаб чиқаради ва уларни вируила фазода нашр этади. Аниқ оят ва ривоятларга кўра, инсоннинг билими бўлмаган нарсага эргашмаслик керак. Кўп сўзлар нодон ва шубҳага асосланган.
Қуръони Каримда сўзнинг аҳамиятига урғу берилгаига ишора қилган олим, сўзнинг асоси бўлиши керак. Қуръон одамларни тақвога ва ақл билан гапиришга чорлайди. Масалан, сиёсий муҳокамаларда, сайловолди баҳсларда асоссиз гапирмаслик керак, шунингдек Қуръонда нутқ қаттиқ ва ҳурматсизликка асосланган бўмласлиги таъкидланган деб қайд этди.
Диний илмлар авзасининг бу устози ўз сўзларида, Қуръон таъкидлаган яна бир хусусият-фикр билдиришда адолатга риоя қилишдир. Сиёсий мунозараларда шарҳлар адолатли ва бузғунчи бўлмаслиги керак. Амал билан бирга бўлган сўз, чиройли сўзлаш ва ифодати бўлиш Қуръон одамларга буюрган яхши нутқининг ян бир хусусиятидир.