Շրջայց Իրանում(10)
Թանկագին բարեկամներ, այս հաղորդման ընթացքում ձեզ կներկայացնենք Ահվազ գեղեցիկ քաղաքը:
Մենք շարունակում ենք մեր ճանապարհորդությունն Իրանի զով արևմուտքից դեպի հարավ-արևմտյան տաք տարածքներ: Հասնում ենք Խուզեստան, որտեղ գտնվում են Զագրոս լեռների արևելյան լանջերը, և երբ հասնում ենք մի հարթավայր, որը ծովի մակարդակից շատ ցածր է, լիարժեք զգում ենք Խուզեստանի բարձր ջերմուաստիճանը: Իր ցածր դիրքի պատճառով, Խուզեստանը լի է հսկայական ճահճուտներով ՝ երկար ոսկեգույն եղեգնուտներով և առատ ջրով, որը կոչվում է «հուռ»: Իրանի հիասքանչ եվ պատմական քաղաք Ահվազը, գտնվում է Խուզեստանի հարթավայրում: Քաղաք, որը դարձել է Իրանի ամենատաք տարածքներից մեկը, Պարսից ծոցին հարևանության և Սաուդյան Արաբիայի ավազուտներից թափանցող տաք օդային հոսանքների պատճառով:
Ահվազի վաղեմությունը վերադառնում է իլամցիների քաղաքակրթությանը, որը վեց հազար տարի առաջ կրում էր Թարիանա անվանումը: Ավելի ուշ, Աքեմենյան շրջանում, Դարեհ Մեծն այդ քաղաքն անվանում է Խոջեստան, այսինքն՝շաքարի կենտրոն (Շեքարեստան): Հարկ է նշե , որ Ահվազը տարբեր ժամանակաշրջաններում ունեցել է բազմաթիվ անվանումներ , իսկ ներկա անվանումը մնացել է իսլամական շրջանից:
Ահվազի տեսարժան վայրերը սկսվում են դեռ քաղաք մտնելուց առաջ: Կապույտ հորիզոնօմ, երկարավուն եվ բաց կանաչագույն շաքարեղեգներն իսկապես հմայիչ են: Ընդարձակ արմավենուտներն իրենց բարձրաբերձ արմավենիներով եվ արմավի դեղնագույն ողկույզներով, դյութիչ են: Ահվազը համարվում է արմավի ամենախոշոր արդարողներցի մեկը: Ահվազն ու առհասարակ Խուզեստանն, այս դեղին ոսկուց բացի, հայտնի է նաև որպես սև ոսկու տարածք, քանի որ այստեղ կան բազմաթիվ նավթահորեր: Բազմաթիվ արդյունաբերական օբյեկտների առկայությունն, ինչպիսին է պողպատի հայտնի գործարանը, Ահվազը դարձրել է Իրանի ամենակարևոր արդյունաբերական կենտրոններից մեկը:
Նշենք նաև, որ Ահվազի անունը շաղկապված է գեղեցիկ Կարուն գետի հետ: Կարունի մի մասը նավարկելի է եվ այդ պատճառով, Ահվազի առեւտուրը հին ժամանակներից սկսած զարգացած է եղել: Կարունն Իրանի ամենաջրառատ գետն է: Այն սկիզբ է առնում Բախտիարի լեռներից և ունի ոլորապտույտ ճանապարհ, որի վրա կառուցվել են բազմաթիվ ջրամբարտակեր, որոնք Խուզեստանը վերածել են առանձնահատուկ հովտի: Կարունն անցնելով Ահվազի միջով, հոգատար մոր նման իր գիրկն է առել քաղաքի արեւելքն ու արեւուտքը, գեղեցկացնելով այն:
Կարունի գեղեցկությունն ավելի ակնհայտ է դառնում, երբ Ահվազի զով գիշերով քայլում ենք «Յոթերորդ» կոչվող գեղեցիկ կամուրջի վրայով, որը շրջապատված է արհեստական ջրվեժով, զգալով լույսի ու գույնի միաձուլման գեղեցկությունը: Այս գեղեցիկ կամարակապ կամուրջն Ահվազի ամենագեղեցիկ կամուրջներից մեկն է, որը նոր քաղաքը միացնում է հին քաղաքին և հայտնի է որպես քաղաքակրթությունների երկխոսության կամուրջ: Յոթերորդ կամուրջը միակը չէ, որ բացահայտում է Ահվազի գիշերային գրավչությունը: Սպիտակ կամ մահիկաձեվ կամուրջը, որը բաղկացած է երկու սպիտակ մահիկաձեվ կամարներից, նույնպես Կարունի գեղեցիկ կամուրջներից է: Հրաշալի է կամուրջը դիտել Կարունի ափերից: Եվ ավելի հիասքանչ է Կարունը՝ կամուրջի վրայից:
Կա ևս մեկ այլ կամուրջ, որը կոչվում է Ութերորդ կամուրջ կամ հանրահայտ մալուխային կամուրջը, որն ի տարբերություն Կարունի մյուս կամուրջների, կառուցված է մալուխներով եվ չունի հիմքեր, իսկ մեքենավարությունը հատկապես գիշերային ժամերին, հաճույք է պատճառում յուրաքանչյուր վարորդի, ով անցնում է այս կամուրջի վրայով:
Ահվազ ճանապարհորդելը դառնում է ավելի հաճելի, երբ այցելում ես Ահվազի ավանդական եվ ժամանակակից շուկաները: Ահվազի հնագույն շուկան է Աբդոլհամիդ շուկան: Ղաջարական դինաստիայի ժամանակաշրջանից մնացած աղյուսե կրպակներում վաճառվում է բազմերանգ կտորեղեն, սնուն եվ էժան ապրանքներ: Իհարկե շուկան ժամանակին եղել է արիստոկրատների կենտրոնը: Այդ շուկայում է գտնվում Մոինոլթոջար կառույցը կամ հանրահայտ Շէյխ Խազալ պանդոկը: Կառույց, որը խիստ աշխույժ է եղել Ղաջարների ժամանակաշրջանում: Իր հնությամբ հանդերձ , չորս դղյակներ ունեցող եվ աղյուսապատ մահիկաձեվ կամարներից բաղկացած կառույցի շքեղությունը, դեռ զգալի է:
Ահվազի հին վայրերում քայլելը յուրահատուկ տրամադրություն է փոխանցում: Երբ Ահվազ գաք, անպայման այցելէք Աջամ կառույցը: Մեկ հարկանի աղյուսապատ կառույց, որի հատակը քարապատված է եվ իր փորագրված սյուներով ով բազմաթիվ կրպակներով, այն հիշեցնում է անցյալի աշխուժ կյանքի մասին:
Իհարկե, կան նաև այլ գեղեցիկ ու ավանդական շուկաներ, ինչպիսիք են՝ պակիստանցիների շուկան: Գունագեղ եվ երևակայությունն արթնացնող բազմերանգ գործվածքների շուկան: Այդ շուկաներից կարելի է գնել Ահվազի բազմազան սուվենիերներ, ինչպես նաև արմավ, արմավի հաց, կամ տեղական տարազներ: Տեսարժան վայր է նաեվ Քավէ ավանդական շուկան: Շուկա, որտեղ վաճառվում են զանազան ուտեստներ, ձուկ եվ ծովախառինջ:
Ահվազի տեսարժան այլ վայրերից է քաղաքի կենտրոնում գտնվող «Իմամ Խոմեյնի» հանրահայտ շուկան: Այն Իրանի խոշորագույն փակ շուկաներից մեկն է: Շուկայում քայլելը հաճելի է, քանի որ մահիկաաձեվ կրպակները վիզուալ ռիթմ ու կոմբինացիա են ստեղծում: Կրծոսկրաձեվ շքամուտքերի գեղեցկությունը եվս չեն զիջում շուկայի ներքին տարածքին:
Իրանի քաղաքների մեծ մասում կան սրբավայր դամբարաններ, եվ Ահվազը դրանցից մեկն է:Ահվազի կրոնական ամենահին ու կարեվոր կառոյցներից է ՝Ալի էբնէ Մահզիարի դամբարանը: Ալի էբնէ Մահզիարը եղել է շիա բարձրաստիճան հոգեվորական եվ իմամ Ռեզաի զինակիցներից մեկը: Ուխտավորներին եվ այցելուներին, այս վայրը հոգեկան յուրահատուկ խաղաղություն է պարգեվում:
Ահվազն իր պատմական ու ավանդական վայրերից բացի, օժտված է արդիական առեվտրի կենտրոններով, որոնք գոհացնում են շքեղ եվ գեղեցիկ արդիական ապրանքների սիրահարներին:
Ահվազում կան նաև թանգարաններ: Ժամանակակից արվեստի թանգարանում ցուցադրվում են խուզեստանցի արվեստագետների վիզուալ արվեստների մեծ մասը և հանդիսանում է իրանական ամենահիասքանչ և ամենամեծ արվեստի ցուցահսրահներից մեկը, որի այցելությունը տեվում է ժամեր: Փայտի եվ փայտագործության մասնագիտական թանգարանում ցուցադրվում է փայտամշակումը և դրա կիրառումը քաղաքային ճարտարապետության մեջ:
Ահվազի պատմական և մշակութային գրավչություններին զուգահեռ, կարող եք տեսնել էթնիկ բազմազանությունը: Արաբները, ֆարսերը եվ լոռերն ապրում են իրար կողքի ու խաղաղ: Այդ բարեկամությունը լավապես դրսեվորվեց Իրաքի կողմից Իրանին պարտադրված ութամյա պատերազմի տարիներին , երկրի տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանելիս:
Շրջայց Իրանում հաղորդաշարի հարգելի ունկնդիրներ, Իրանի յուրաքանչյուր անկյունը լի է տեսարժան վայրերով և Իրան գալով կարող եք վայելել այս անարատ, դյութիչ ,հետաքրքրաշարժ և յուրօրինակ տեսարժան վայրերը:
Ավարտեցինք Ահվազ կատարծ այցը, մինչ նոր հաղորդում, որի ընթացքում կներկայացնենք Իրանի մեկ այլ քաղաք, Տերն ընդ ձեզ: