Իմամ Խոմեյնին ,սրտերի առաջնորդը(Հատուկ հաղորդում լուսահոգի Իմամ Խոմեյնիի մահվան տարելիցի առիթով)
Լուսահոգի Իմամ Խոմեյնիի շարժման ելակետը բնազդն էր: Բնազդ ,որը չի բավարարվում լոկ նյութական ու աշխարհիկ վաղանցիկ հաճույքներով ,այլ՝փնտրում է իր կորուսյալ ՝ոգեղինությունը :Իմամը եկավ,որպեսզի այս կորուսյալը մուտք գործի մարդկային և սոցիալական կյանք և աշխարհին ցույց տա մաքրամաքուր Իսլամ կրոնի հարստությունը:
1989 թվականի հունիսի 4-ին,իրանական Խորդադ ամսի 14-ին , հայտարարվեց Իրանի Իսլամական Հանրապետության հիմնադիր Իմամ Խոմեյնիի մահվան գույժը:Այս ողբերգական իրադարձությունը ոչ միայն սուգի մատնեց մի ժողովրդի սիրտը և սևազգեստ դարձրեց Իրանը, այլև սուգի մատնեց աշխարհի բոլոր ազատատենչներին և բռնության դեմ մարտնչողներին:
Իրանի ժողովուրդը խուճապահար փողոց դուրս գալով , իր արցունքներով և կուրծք ծեծելով , սգաց իր հանգուցյալ առաջնորդի կորուստը:Ժողովրդի զարմանահրաշ սերն ու ջերմությունը Իմամ Խոմեյնիի հանդեպ, հանգեցրին ժամանակակից պատմության ամենամեծ հուղարկավորության և հրաժեշտի արարողությանը:Արարողության ընթացքում նրա սուրբ մարմինը դրվել է ապակե դագաղի մեջ, և համայն Իրանից ժողովուրդը ժամանում էր մայրաքաղաք ՝ հրաժեշտ տալու իր սիրելի Իմամին և իր սերն ու հարգանքն հայտնելու Իմամ Խոմեյնիի հանդեպ ։
Իմամ Խոմեյնիի անաղարտ մարմնի հուղարկավորությունը լայնորեն լուսաբանվում էր աշխարհի տարբեր թերթերում և հեռուստաալիքներում, և երկար ժամանակ այն մնաց աշխարհի լրատվական գործակալությունների և մամուլի լուրերի առաջին տեղում:Ինչպես օրինակ այդ օրերին Ֆրանսիայի լրատվական գործակալություն «AFP» - ն մի զեկույցում գրեց.«Չնայած մեկ օր է անցել Իմամ Խոմեյնիի դին հուղարկավորելուց,սակայն հազարավոր մարդիկ Բեհեշտ Զահրայում դեռ հավաքվում են նրա գերեզմանի շուրջը , աղոթում են և կուրծք ծեծում , և բոլորը համոզված են, որ այդ վայրը վերածվելու է Իսլամ աշխարհի կարևորագույն վայրերից մեկին»:Իհարկե, այդ սրտակեղեք սուգը շարունակվեց նրա թաղումից հետո դեռ երկար ժամանակ:
Ամերիկյան Herald Tribune-ը իր համարներից մեկում ,լուսահոգի Իմամ Խոմեյնիի մասին գրել էր.«Այաթ..Խոմեյնին անխոնջ հեղափոխական էր, որը հավատարիմ մնաց Իրանում իսլամական հասարակություն և իսլամական կառավարություն հիմնելու իր գաղափարներին ,մինչև կյանքի վերջին պահը:Այաթ.Խոմեյնին մի պահ անգամ չվարանեց իր ավանդական հայրենիքի համար իր իղձերն իրականացնելու գործում: «Նա իրեն պարտավորված էր զգում Իրանը ազատել արևմուտքի կոռուպցիայից և այլասերվածությունից և ժողովրդին վերադարձնել իսլամական անարատությունը»:
Լուսահոգի Իմամ Խոմեյնին, Իրանի ժողովրդի աջակցությամբ 1979 թվականին., Իրանում հիմքը դրեց իսլամական հեղափոխության, որը իչիք դարձրեց արևմտյան աշխարհի բոլոր հավասարումները:Նա սկսեց իր ընդվզումը և շարժումը ՝ իսլամի քաղաքական միտքը վերակենդանացնելու նպատակով:Երջանկահիշատակ Իմամի կենսատու և զարթոնքի հանգեցրած շարժման հիմնական տարբերությունը `աշխարհում վերջին դարաշրջանի շարժումների համեմատությամբ, հետևյալն էր՝ ապացուցել Մուհամմադի իսլամի յուրահատկություններն ու կարողությունները:Մի աշխարհում, որտեղ անսանձ թևածում էր մարդակենտրոն կարգավիճակը , իսկ հոգևորը փակված էր տաճարներում և ոչ մի դեր չուներ մարդկանց կյանքում, իսլամական ուսմունքներից բխող հեղափոխությունը ,իր ազդեցությունը թողեց աշխարհի վրա:Իմամ Խոմեյնին, ով կրոնական այր էր, սրտացավ միստիկ, բարեպաշտ աստվածաբան և խորը քաղաքական և սոցիալական տեսլականով մարդ, մարգարեի նման ցանկանում էր բյուրեղացնել Իսլամ կրոնի գերագույն ուսմունքները և մարդկային կյանքը կապակցել հոգևոր կյանքի հետ:
Լուսահոգի Իմամ Խոմեյնիի շարժման ելակետը բնազդն էր: Բնազդ ,որը չի բավարարվում լոկ նյութական ու աշխարհիկ վաղանցիկ հաճույքներով ,այլ՝ փնտրում իր կորուսյալ ՝ոգեղինությունը :Իմամը եկավ,որպեսզի այս կորուսյալը մուտք գործի մարդկային և սոցիալական կյանք և աշխարհին ցույց տա մաքրամաքուր Իսլամ կրոնի հարստությունը:Կրոն, որը ոգեղինությունը չի մեկուսացնում միայն տաճարներում և մզկիթներում, այլև այն առկա է մարդու կյանքի յուրաքանչյուր վայրկյանում , որպեսզի նպատակաուղղի նյութական կյանքը և ստեղծի Աստվածային և վեհանձն մարդ:Իմամ Խոմեյնիի խոսքերը լսելիս մարդիկ, կարծես, լսում էին իրենց էության ձայնը, որը նրանց ասում էր.«Վերադարձեք աստվածային ուսմունքներին ,մի՛ ընդունեք բռնությունը , կոռուպցիան և խտրականությունը և ոտքի ելեք վերականգնելու իսլամի երկնային կրոնը»:
Իմամ Խոմեյնին իր քաղաքական ճիշտ որոշումներով, արդյունավետ և խանդավառ ելույթներով և հաշվարկված ու ազդեցիկ հայտարարություններով,ցույց տվեց, որ կտրուկ ու շրջահայաց ղեկավար է:Նա լավապես ճանաչելով քաղաքական և սոցիալական պայմանները և մանրակրկիտ ձևով ծանոթ լինելով ժողովրդի սոցիալական, քաղաքական և մշակութային կարիքներին , խնդիրներին ու հոգեկան իրավիճակին հսկա փոփոխության հիմքը դրեց , և կարողացավ նոր կյանք հաղորդել Իրանի հնագույն երկրին և այն ուղղորդել հպարտության ու վեհության ճանապարհով:
Ավստրիացի պրոֆեսոր Լանսերը Իրանի իսլամական հանրապետության հիմնադիր լուսահոգի Իմամ Խոմեյնիի մասին ասում է.«Նա մարդու , Աստծուն մոտենալու առումով նոր էջ բացեց և ժողովրդի աջակցությամբ ՝ իսլամական հեղափոխությունը, որը քսաներորդ դարի պատմության մեջ կարևոր շրջադարձային պահ էր, ուղղորդեց դեպի հաղթանակ »:
Թագավորական կառավարության բռնակալության և կոռուպցիայի դեմ Իմամ Խոմեյնիի ընդվզման հիմնական նպատակը ոչ այլ ինչ էր, եթե ոչ՝ աստվածային գոհունակությունը և իսլամի կրոնական ուսմունքների վերականգնումը:Նա իր անձնական կյանքում ևս կատարելապես հետևում էր այդ ուսմունքներին և ապրում էր շատ պարզ ու ճգնավոր կյանք: Իմամ Խոմեյնին կյանքի հնարավորություններն օգտագործում էր միայն անհրաժեշտության դեպքում: Իր ղեկավարության և իշխանության օրոք, նա ապրել է շատ հասարակ կյանքով:Նրա սնունդը, հագուստը և բնակարանը շատ ավելի հասարակ էր , քան սովորական մարդկանցը և նա պնդում էր, որ լինել ճգնակյաց ու գոհունակ,բայց նա մեկուսացված չէր և միշտ տեղյակ էր իր հասարակության և այլ հասարակությունների իրավիճակի մասին:Նա միշտ մտածում էր ճնշվածների և իրավազրկվածների մասին, և ցավ էր ապրում ու պատասխանատվության զգացում ուներ աշխարհում կայսերապաշտների կողմից իրավազրկվածների ու ճնշվածների համար ստեղծված դժվարությունների հարցով:
Ֆրանսիացի պրոֆեսոր Մոնտին անդրադառնալով Իմամ Խոմեյնիի պարզ կյանքին,երբ նա բնակվում էր ՝ Փարիզի մերձակայքում գտնվող Նոֆել Լոշատո քաղաքում,ասում է.«Առավել քան որևէ հարց, Իմամի համեստ ապրելակերպը գրավեց ինձ:Իմամը, Փարիզում ապրում էր երկու սենյականոց փոքր տան մեջ:Սենյակներից մեկը ննջասենյակն էր, մյուսը `աշխատանքի և հանդիպումների սենյակը:Նրա կյանքում թանկարժեք իրեր չկային »:
Իմամ Խոմեյնին,որ փիլիսոփա, միստիկ, գիտակից քաղաքական գործիչ և բարեպաշտ մարդ էր, իր ղեկավարման ընթացքում ոչ միայն քաղաքական առաջնորդ էր, այլև մեծ մտավորական ու միստիկ էր ,ով առաջնորդում էր նաև սրտերը:Նրա արժանի իրավահաջորդ այաթ. Խամենեին ասում է.«Այս երկուսի համադրությունը, այսինքն ՝ առաջնորդ լինելը և ճգնակյաց կյանքով ապրելը , միայն կարելի է տեսնել մարգարեների մոտ և ոչ մարդկանց , ինչպես՝Դավիթի և Սողոմոնի օրինակով, և Աստծու ուղարկած մարգարեներից ամենավերջին մարգարեի պարագային »:
Մի խոսքով նման մարդու դաստիարակումը արդյունքն է իսլամական և Ղուրանի դաստիարակության :Իմամ Խոմեյնին իսլամական համակարգը նման մարդկանց կրթելու համար էր ցանկանում ու հավանում ; Քանի որ ինքը դրա գերագույն դրսևորումն էր:Հավատացյալ,դիմակայուն և բռնության դեմ պայքարող ,ում սիրտը նվիրված էր Աստծուն և կառչած էր Աստծուն և իր կարողությունը ստանում էր նրանից: Այաթ. Խամենեին, ով Իմամ Խոմեյնիի գաղափարի սանն է,Իմամի անհատականության մասին ասում է.«Մի առաջնորդի ու ղեկավարի հայացքով ,մեծարգո Իմամը զգոն, խիզախ,հնարամիտ մարդ էր և ուներ մեծ սիրտ : Որևէ ահարկու դեպք անգամ չկարողացավ պարտության մատնել նրան և նրան ստիպել ընկճվելու այդ դեպքի դիմաց :Մեծարգո ղեկավարի 10 ամյա առաջնորդության տարիներին ծագած բոլոր ծանր ու դառն իրադարձություններում ,Իմամը վեր էր կանգնած այդ բոլորից: Այս իրադարձություններից ոչ մեկը ՝ ութամյա պատերազմը, ԱՄՆ-ի ներխուժումը, հեղաշրջման դավադրությունները, տարօրինակ մահափորձերը, տնտեսական պատժամիջոցը , թշնամիների կողմից տարբեր ձևերով իրականացվող հսկայական ու տարօրինակ քայլերը,չկարողացան այս մեծ մարդու մոտ թուլության կամ պարտության զգացում առաջացնել ,Նա վեր էր կանգնած այդ բոլոր դեպքերից»:
Իմամ Խոմեյնին շատ էր սիրում ժողովրդին և հավատում էր մարդկանց կամքի կարողությանը:Մարդկանց կարծիքը, ընտրությունն ու կամքը շատ հարգալից ու կարևոր էին նրա համար: Նա շատ խոնարհ էր ժողովրդի առաջ և իրեն համարում էր, որպես ժողովրդի ծառա:Դիմելով պաշտոնյաներին ՝ նա շեշտում էր ՝ ծառայել ժողովրդին և պահպանել նրանց արժանապատվությունը:Նրա հայտնի նախադասությունն է.«Երբ ժողովուրդը չի սիրում մի ծառայողի ,նա պիտի հրաժարվի»: Իմամ Խոմեյնին պատասխանատուներին շեշտում էր ,որ վերահասու լինեն ժողովրդի պահանջներին և չանտեսեն նրանց»: Նա ասում էր.«Ծառայեք այս ճնշված ժողովրդին, որոնց շնորհիվ եք այստեղ հասել...Պիտի ծառայել նրանց ,ով ինչքան կարող է»:
Նա ելնելով իր մարդկային ու իսլամական պարտավորությունից ,նաև մտածում էր այլ ազգերի փրկության մասին: Մեծ առաջնորդը ասում է.«Հուսամ որ այս հեղափոխությունը և շարժումը հանգեցնի Իմամ Մահդիի հայտնությանը և հուսամ ,որ մեր այս հեղափոխությունը տարածվի համայն աշխարհում , աշխարհի բոլոր ընչազուրկների համար և հանուն ընչազուրկների փրկության,և նրանք ևս ընթանան Ձեր նույն ուղիով ,որով հաղթեցիք Իսլամի ու ժողովրդի թշնամուն ,ընչազուրկները ևս հաղթանակեն իմպերիալիստներին»: