طبیعي ګیس، په ۲۱پيړۍ کې دتل پاتې پراختیا چیلنجونو ته یو ځواب
(last modified Wed, 23 Feb 2022 11:43:21 GMT )
Feb 23, 2022 16:13 Asia/Kabul
  • طبیعي ګیس، په ۲۱پيړۍ کې دتل پاتې پراختیا چیلنجونو ته یو ځواب

د ګیسو د صادرونکو هیوادونو د ټولګې د غړو په توګه دمونږ کړچار ،نړیوال بازار ته  د طبیعي ګیسو دلازیاتې وړاندې کونې لپاره ، د انسان دوستۍ  په اړخونو سره یو کړچار دی .

د ګیسو صادرونکو هیوادونو د ټولنې شپږمه سرمشریزه ، د سه شنبې په ورځې د ایران د اسلامی جمهوریت د ولسمشر ابراهیم ریئسي ، او دنورو غړو هیوادونو دمشرانو او استازو په شتون او د قطر د امیر په وینا سره، ؛په نړۍ کې د انرژۍ امنیت؛په چورلیزتوب سره ترسره شو .په دغې غونډې کې د ایران ،الجزایر ،مصر،لیبي،نیجریه،قطر،روسيې ونزویلا ،ټرینیډاډ او ټوباکو ولسمشرانو ،صدراعظمانو او دانرژۍ وزیرانو او دغه راز د آذربایجان جمهوریت،عراق،ملایشیا،ناروې،پرؤ او متحده عربی اماراتو  څارونکو غړو پکې شتون درلود.

د اسلامي ایران  ولسمشر ابراهیم ریئسي په دغې ناستې کې پخپلې وینا کې د څو مشخصو چورلیزونو په باب  وینا وکړه . لومړی دا چې د هغه په وینا ،ددغې ټولګې هدف،د طبیعي ګیسو د اکتشافاتو لپاره  لازیاته ملګرتیا او دغړو هیوادونو د حاکمیّت له حقوقو ملاتړدی.دوهم مورد هم د ګیسو د صادرونکو هیوادونو د ټولګې د موخو او رسالت د تعقیبونې په چوکاټ کې د  طبیعي ګیسو  دغوښتې د امنیت د لوړتیا ضرورت دی چې په دې توګه دغه ټولګه،نړۍ ته په لنډ مهال او اوږدمهال  کې د انرژۍ  دتل پاتې تضمین او امنیت لپاره یو شفاف پيغام ورکولی  شي . هغه همداراز روښانه کړې ده ،ددغې ټولګې د لومړنۍ سرمشریزې  ترسره کیدا له وخت راهسې څه دپاسه یوې لسیزې له تیریدا وروسته  اوس چې دغه ناسته ، د ؛طبیعي ګیس،په  ۲۱پيړۍ کې دتل پاتې پراختیا چیلنجونو ته  یو ځواب ؛ په شعار سره په دوحې کې ترسره شوي ، نړۍ له تیر وخته زیات ، ددغه شعار د پوره کیدا لپاره د ټولګې د غړو هیوادونو ډله ایزې هڅې ته اړتیا لري .ابراهیم ریئسي پخپلې وینا کې  روښانه کړې ده ،د ګیسو د صادرونکو هیوادونو د ټولګې د غړو په توګه دمونږ کړچار ،نړیوال بازار ته  د طبیعي ګیسو دلازیاتې وړاندې کونې لپاره ، د انسان دوستۍ  په اړخونو سره یو کړچار دی .

 ایران دنړۍ دطبیعي ګیسو د اثبات شوو زیرمو یو ترټولو زیات لرونکی هیواد دی چې  د ګیس رسونې  دڅه دپاسه  د رې لکه اته دیرش زره کلومیټره  داخلي چینل  په درلودلو سره ، په دې زمینې کې یو مخکښ هیواد حسابیږي او جغرافیائي موقعیّت او د موجودو بیخ بینائي تاسیساتو ته په پام سره ختیځ او لویدیځ ته د یسو د منتقلولو لباره تر ټولو ښه ټاکنه ده .ایران  همدااوس ، د کابو څلور دیرش ټریلیّن مکعب میټر زیرمه ګیس په درلودلو سره ، په راتلونکو لسیزو کې د انرژۍ د تامینولو لپاره د  دګیسو د ساتنې له پلوه له ډير مناسب وضعیّته برخمن دی .  د ایران د اسلامی جمهوریت د ولسمشر له نظره ،  طبیعي ګیس به د یوه پاک،امنه او داستحصال وړ بدایو سرچینو سره د سونګو په توګه ، د راتلونکو لسیزو لپاره   دنړس د مصرفي انرژۍ  د ترکیب له پلوه د پام وړ ونډه ځان ته بیله کړي  او له نورو سونګو سره په پرتله کې خپل ژواک چاپيریال  او تخنیکي او اقتصادي ګټې  وساتي .

د ګیسو د صادرونکو  دټولګې د سرمشریزې  ترسره کیدا ،  یو ځل بیا  دنړۍ په سویه ددغې انرژۍ  د  لرلو اهمیّت  نندارې ته وړاندې کړی دی .د له نورو انرژیو څخه د استفادې د پراختیا لپاره  د اروپائي اتحادئې پشمول  د لویدیځي هیوادونو له هڅې سره سره ، البته څیړنې ښئ چې ترراتلونکو څو لسیزو پورې به فُسیلي سونګ په تیره بیا طبیعي ګیس ، دنړۍ دهیوادونو د انرژۍ او نورو مصارفو  په تامینولو کې هماغه شان له ډير اهمیّته برخمن دي. 

دې موضوع ته په پام سره  د ګیسو ددغې ټولګې  اهمیّت ، د  ګیسو د تولیدونکو  او صادرونکو  هیوادونو ترمینځ دغږملتیا او منظمونې  او د ګیسو له صادراتو سره داړونده  سیاستونو د ټاکنې په خاطر دوه چنده دی .د ایران اسلامی جمهوریت په ۲۰۰۱کال کې په تهران کې په یوې غونډې کې د ګیسو ددغې ټولګې د رامینځةکونې نوښتګر ؤ .  نهایتا،د وزیرانو  په سوئې کې د غونډو له ترسره کیدا ورورسوته ، د ګیسو د صادرونکو هیوادونو ټولګې په رسمي توګه  د ۲۰۰۸کال ددسمبر په درویشتمه نیټه ، په ماسکو کې د ګیسو د صادرونکو هیوادونو د وزیرانو په اوه مې ناستې کې  تاسیس شوه . دګیسو ددغې ټولګې   د تاسیس له وخت راهسې تر دې دمه د وزیرانو په سویه   ئې درویشت غونډې او د  مشرانو په سویه ئې هم پنځه ناستې ترسره شوي دي . د ګیسو ددغې ټولګې  غړي هیوادونه  په ټول کې د ګیسو د نړیوال  تجارت  له ونډې  درې څلویښت فی صده  او د ګیسو دنړیوالو اثبات شوو زیرمو څخه یو اویا فی صدي برخه ، د طبعي مائع ګیس د صادراتو اته پنځوس فیصده  او د ګیسو د صادراتو د پایپ لاینونو دوه پنځوس فیصدي برخه په اختیار کې لري . 

امریکاد خپلې یواړخیز   او سلطه پال سیاست په لړ کې  د روسیې له خوا  د طبیعي ګیسو  له وړاندې کونې سره په سیالۍ کې  پر نړیوال بازار په تیره بیا په اروپا کې  پر دغو بازارونو د سلطې  او د  مائع طبیعي ګیس  د تولید دز یاتولو لپاره ډيرې هلې ځلې کوي . په عین حال کې د ګیسو د صادرونکو هیوادونو دټولګې شتون  د نړۍ دګیسو په بازار کې  د امریکا له ورانکارو اقداماتو سره په مقابلې  او د ګیسو د صادرونکو  هیوادنو د ګټو په استنې او همداراز  په منظمونې کې  مهم رول لوبولی شي .    

 

ټیګونه