افغانستان، د ایران او آسټریا د مشرانو په خبرو کې مهمه چورلیزي موضوع
د ایران دبشري حقوقو کمیشن ټینګار کړی و دا په داسې حال کې دي چې لویدیځي رسندویو هڅه کړې ده ، د یوه امریکائی عسکر په غیږې کې د یوه افغان ماشوم دانځور په خپرولو سره ، د نړۍ دعمومي افکارو په نزد د خپلو پوځيانو پر جنایتونو برغولی کیږدي .
د ایران د اسلامي جمهوریت سیاست په سیمې کې د سولې او امنیت په اساس ولاړ دی . پر دې اساس ، ایران خپلې درستې هڅې کارولي دي ، څو د افغانستان موضوع د مختلفو قومونو په مشارکت سره حل شي او په دغه هیواد کې ثبات ټينګ شي او په عین حال کې د ګاونډیانو امنیت ته هم کوم تاوان پکې ونه رسیږي .
د ایران داسلامی جمهوریت ولسمشر سیدابراهیم ریئسي پرون د آسټریا له صدراعظم سباستین کورتس سره په ټیلیفوني تماس کې د افغانستان اندیښمنونکي وضعیّت ته په اشارې سره ووئیل ،په افغانستان کې د امنیت او سولې دټينګيدا لپاره د ایران هڅه همیشنۍ او بې وقفې دوام لري او مونږ تیار یوو،له هغو ټولو حکومتونو سره چې په افغانستان کې د سولې او آرامښت د ټينګیدا لپاره مسئولیّت احساس کوي،ملګرتیا کوي .
دغه کړچار له دوو اړخونو ډير اهمیّت لري .
لومړی اړخ، دا چې ، ایران او افغانستان دوه ګاونډي هیوادونه دي او دا واقعیّت لامل شوی دی ، چې په افغانستان کې مثبت یا منفي بدلون پر ایران اغیزې شیندي .
دوهم اړخ، هغه مثبت او رغنده رول دی چې ایران په تیرو څلورو لسیزو کې له افغانستانه له کومې تمې پرته په ملاتړ کې لوبولی دی .
دافغانستان د پيښو په تحلیل کې ، البته یو بل ټکی هم شته چې د ایران د خارجه وزارت ویندوي سعید خطیب زاده هم پرون په دوشنبې ورځې په خبری کنفرانس کې د ایران پریس خبریال د پوښتنې په ځواب کې ورته اشاره کړې او وئيلي ئې دي ، هغه څه چې نن سبا ئې په افغانستان کې شاهدان یوو، د هغو کسانو لپاره ستر درس دی چې خپل امنیت ته ئې له امریکا سره غوټه ورکړې ده . خطیب زاده زیاته کړې ، متحده ایالاتو ثابته کړې ده چې یوازې خپلې ګټې په نظر کې نیسي او حتی پر خپلو متحدانو هم سترګې پټوي . په افغانستان کې د امریکا شتون له مرګ ژوبلو ،تاوانونو ، بې ځله پرته بل څه نه دي درلودلي او بلاخره په بوږنونکي او بې شرمه انداز سره ئې له دغه ځايه پښې سپکې کړې .
امریکا په افغانستان کې هم دعراق په شان دجنګي جنایتونه کړي دي چې باید په دې زمینې کې ځواب ووائي . په عین حال کې د ایران د قضایه قوې د بشری حقوقو کمیشن پرون دیوه ټولنیز پیغام کې د ملګروملتو د احصایو په اساس ، د افغانستان د نیواک په اوږدو کې د امریکایانو د جنایتونو د یوې برخې ته په اشارې سره لیکلي دي، یوازې په تیرو دیرشو میاشتو کې (یعني د روان کال دجون تر وروستیو پورې ) د امریکا تر نیواک لاندې په افغانستان کې شپږ زره درې سوه شل ماشومانو ته مرګ ژوبلې اوښتني دي .
د ایران دبشري حقوقو کمیشن ټینګار کړی و دا په داسې حال کې دي چې لویدیځي رسندویو هڅه کړې ده ، د یوه امریکائی عسکر په غیږې کې د یوه افغان ماشوم دانځور په خپرولو سره ، د نړۍ دعمومي افکارو په نزد د خپلو پوځيانو پر جنایتونو برغولی کیږدي .
څه موده مخکې یوه امریکائی پوځي ایشوا کړې ده ، امریکائي عکسرو له افغان ماشومانو څخه د چاودیدونکو کړیو او ماینونو د پاکولو لپاره استفاده کوله .
امریکا له دغو درستو جنایتونو سره سره چې د افغانستان دملت په حق کې ئې کړي دي،البته بلاخره په بې شرمۍ او تحقیر سره ئې دغه ټاټوبی پریښودلی دی .د امریکا دسپکاویو اوج هاله ؤ چې د امریکا ولسمشر جوزف بایډن په افغانستان کې د ا مریکائي عسکرو د څه دپاسه دوه زره څلور سوه وژلو او کابو دوولس زره ټپیانو څخه په شرمیدا سره،له افغانستانه خپل درست پوځيان وباسل څو د امریکا خلک د ویتنام له جنګ وروسته په اوسمهال کې د خ پل هیواد دترټولو سترې ناکامۍ شاهدان ووسي.
د اسلامی انقلاب معظم لارښود حضرت ايت ا... العظمی سید علی خامنهاي د حج د شپو ورځو په مناسبت دنړۍ مسلمانانو ته دخپل پیغام په یوې برخې کې ، په افغانستان کې له شتونه د امریکا غلط د رک ته په شاارې سره روښانه کړې ده ؛ همدغه غلط درک سبب شوی چې امریکا په افغانستان کې سپکه شي او له شل کلن شور او غوغا او نیواک وروسته او د غیر پوځي او بې دفاع خلکو په وړاندې د وسلو بمونو او توغندیو په کارولو پسې ، کله ځان په جبۍ کې ښکیل ولید ، نو خپل ځواک او پوځي تجهیزات ئې وباسل .
افغانستان په حقیقت کې د امریکا دلاسوهنې او نیواکګرۍ قرباني شوی دی. اوس ددغه هیواد د نیواک او د میلیارډونو ډالرو بودجې په لګولو سره د لکونو عسکرو له لیږد شل کاله تیریږي ، هغه څه چې په افغانستان کې له دغې نیواکګرۍ پاتې دي ، جنګ ، ناکراري ، بې ثباتي او تفرقه ده .