د ډالرو حذفول؛ د اقتصادي تحرک او د لګول شوي زیانونو کمولو محور

پارس ټوډې- په دې وروستیو کلونو کې د نړۍ د ډېرو هېوادونو په ځانګړې توګه هغه هېوادونه چې د امریکا د بندیزونو له سیاستونو سره مخامخ دي، د ډالرو حذفولو پالیسي د اجنډا په سر کې ځای لري.

د ډالرو حذفولو په لاره کې نه يوازې د بېلا بېلو هېوادونو او سيمه ايزو بلاکونو ترمنځ د سياسي، سوداګريزو راکړو ورکړو او دوه اړخيزو او څو اړخيزو همکاريو زياتوالی په پام کې نيول شوی، بلکې د بريکس ډلې په څېر بېلا بېلو اتحاديو او سازمانونو هم په دې برخه کې نوي ګامونه پورته کړي دي.

د پارس ټوډې د راپور له مخې، د روسیې ولسمشر«ولادیمیر پوتین» وړاندې په دې اړه ویلي وو: هغه اسعار چې په راکړه ورکړه کې کارول کېږي، په نړیوال اقتصاد کې د دغه هېواد د رول تر اغېزې لاندې دي او اوس بدلون د رامنځته کېدو په حال کې دی، ځکه چې د سویلي نړۍ هېوادونه اوس مهال دوی د نړیوال ناخالص تولید 50 سلنه جوړوي، کوم چې په طبیعي توګه د ملي اسعارو په کارولو کې لومړیتوبونه بدلوي.

د امریکا د بندیزونو پالیسي، د ډالرو د حاکمیت یو تاکتیک

په حقیقت کې په وروستیو کلونو کې د واشنګټن او د هغې د متحدینو سیاستونو، په تېره بیا د اقتصادي بندیزونو لګولو، د دې لپاره چې پر هېوادونو فشار راوړي چې د واشنګټن له تګلارو سره سم عمل وکړي، د هېوادونو انګیزه او اراده زیاته کړې چې ډالر کم کړي او حتی د خپلو اسعارو له برخې څخه حذف کړي. داسې چې اوس د روسيې او چين تر منځ زياتره سوداګري د روبل او يوان پر بنسټ ترسره کېږي. دغه راز د چين زيات شمېر شريکان له يوان سره خپلې راکړې ورکړې کوي.

ډیجیټل اسعار د ډالرو ځای ناستی

مختلف هېوادونه اوس د مشترک ډیجیټل اسعارو کارولو لپاره پلان جوړوي چې د ډالر لپاره د جدي ګواښ په توګه لیدل کیدی شي.

د BRICS ډیجیټل اسعار کولی شي د بلاکچین ټکنالوژۍ ځواک وکاروي او د نړیوال مالي ډیجیټل کولو لپاره پرمختللي حل چمتو کړي. دا برخه د پولې هاخوا راکړې ورکړې اسانوي او د غړو هېوادونو ترمنځ سوداګري او اقتصادي یووالی زیاتوي.

په حقیقت کې، د بریکس اسعارو معرفي کول، د ډالرو د له منځه وړلو په لور یو زړور ګام دی او په نړیواله سوداګرۍ او مالیه کې د امریکایي ډالرو واکمنۍ ننګوي.

د نوي نظم لپاره د ډالرو حذفول

د پیسو نړیوال صندوق اجراییوي رییس کریسټینا جورجیوا په دې وروستیو کې اعلان وکړ: "له امریکایي ډالر څخه لېرې کېدل د نړۍ د اسعارو زیرمې په توګه د پېښېدو په حال کې دي." د پيسو د نړيوال صندوق د دغه لوړپوړي چارواکي ويناوې ښيي چې د ډالرو حذفولو پروژه عامه ډګر ته داخله شوې او دوه اړخيز او څو اړخيز پولي تړونونه د پراخېدو په حال کې دي.

په دې اړه د اروپایي اتحادیې د بهرنۍ تګلارې مشر«جوزف بوریل» هم اعتراف کوي: امریکا خپل تسلطي موقعیت له لاسه ورکړی او له ۱۹۴۵ کال وروسته څو اړخیز نړیوال نظم د خپل موقعیت له لاسه ورکولو په حال کې دی.

ایران او د ډالرو حذفولو سیاست

ایران هم یو له هغو هېوادونو څخه دی چې د ډالر حذفولو له پالیسۍ هرکلی کوي او په دې برخه کې د روان میلادي کال له پیل راهیسې د بریکس غړیتوب لري. د ایران د اسلامي جمهوریت چارواکو تل د امریکا د بندیزونو پر سیاستونو او پر ایران باندې د سیاسي او اقتصادي فشارونو پر اچولو د نیوکې ترڅنګ، د ډالرو حذفول د بندیزونو د اغېزې کمولو او له نورو اسعارو څخه د ګټې اخیستنې لپاره د اقتصاد عملیاتي لارې رامنځته کولو یو له مهمو حلونو څخه ګڼلی دی. په دې برخه کې د ډالرو د حذفولو لپاره د ایران یوه حل لاره، له روسیې او چین سره د پولي اړیکو پراختیا او په بریکس کې فعالیت دی.

د ډالر حذفولو وروسته نوي فرصتونه

داسې ښکاري چې د ډالرو د حذفولو پروسه، د امریکا د ډالرو د حاکمیت د کمولو په هدف او په مخ پر ودې مالي سیسټمونو کې د هېوادونو د انعطاف  زیاتولی د زیاتېدو په حال کې دی او په ځانګړې ډول د نورو هېوادونو د اقتصادي ځواک په زیاتېدو سره، په نړۍ کې د سیاسي او اقتصادي ډګر فعال غړی به  بدلون وکړي. لکه څنګه چې چين، روسيه، هند، جنوبي افريقا او نور هېوادونه به نوي فرصتونه ولري.

کلیدي کلمې: د ډالرو وسلې، بریکس، ډالر حذفول، ایران او امریکا، د امریکا بندیزونه